Thomas Kuhn

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Thomas Samuel Kuhn (18 Julie 1922 – 17 Junie 1996) was 'n Amerikaanse akademikus, wat omvattened oor die geskiedenis van die wetenskap geskryf het en verskeie belangrikke begrippe relevant tot die geskiedenis van die wetenskap ontwikkel het.

Kuhn is gebore in Cincinnati, Ohio, seun van Samuel L. Kuhn, 'n bedryfsingenieur en Minette Stroock Kuhn. Hy behaal 'n BA graad in fisika aan die Universiteit van Harvard in 1946 en 'n Ph.D. in 1949. Hy bied 'n kursus in die geskiedenis van wetenskap aan universiteit van Harvard aan van 1948 tot 1956. Nadat hy Harvard verlaat het, het Kuhn aan die Universiteit van Karlifornië, Berkeley in beide die filosofie departement en die geskiedenisdepartement klasse aangebied en is in 1961 aangestel as professor in die Geskiedenis van die Wetenskap. In 1964 sluit hy by Princeton University aan as die "M. Taylor Pyne"-professor van Filosofie en die Geskiedenis van die Wetenskap. In 1979 het hy die Massachusetts Institute of Technology (MIT) as die "Laurance S. Rockefeller"-professor in Filosofie gedien tot 1991.

Hy is veral bekend vir sy boek The Structure of Scientific Revolutions (SSR) (1962), wat voortgebou het op Norwood Russell Hanson se Patterns of Discovery (1958). Kuhn glo dat wetenskaplike navorsing en denke gedefinieer word deur paradigmas of konsepsuele wêreldbeskouings wat bestaan uit formele teorië, klassieke eksperimente en getoetste metodes. Wetenskaplikes sal tipies 'n bestaande paradigma aanvaar en die paradigma se omvang probeer verbreed deur teorieë te verfyn, verduidelikings te soek vir data wat nie heeltemal verstaan word nie en meer akkurate standaarde te probeer skep. Uiteindelik sal die wetenskaplikes gekonfronteer word met teoretiese probleme wat nie opgelos kan word nie of eksperimentele anomolieë wat die tekortkominge van die paradigma duidelik maak of selfs dit heeltemal weerspreek. Hierdie opeenhoping van probleme lei tot 'n krisis wat slegs opgelos kan word deur 'n intellektuele revolusie wat die ou paradigma vervang met ‘n nuwe. Die vervanging van die Ptolemaniese kosmologie deur Kopernikus se heliosentrisme en die vervanging van die Newtonmeganika deur kwantumfisika en algemene relatiwiteit dien beide as voorbeelde van paradigma skuiwe. Kuhn stel die idee voor dat wetenskap nie evolusionêr ontwikkel na "'n waarheid" nie, maar eerder periodieke revolusies of paradigmaverskuiwinge beleef. Kuhn beweer die paradigma bepaal die tipe eksperimente wat wetenskaplikes uitvoer, die vrae wat hulle vra en die probleme wat hulle as belangrik ag. Slegs 'n paradigmaverskuiwing verander die fundamentele konsepte wat navorsing onderlê en inspireer nuwe standaarde vir bewyse, nuwe navorsings metodes en nuwe teorië sowel as eksperimente wat radikaal van die oues verskil.

Die impak van Kuhn se werk kan ook gemeet word in die verandering wat hy selfs in die woordeskat van die geskiedenis van die wetenskap teweeggebring het. Behalwe vir die gebruik van die konsep "paradigmaverskuiwing" het hy die woord paradigma van die beperkte gebruik in linguistiek verhef tot die woord se algemene gebruik vandag. Kuhn was benoem as 'n Guggenheim Fellow in 1954, en in 1982 is die George-Sartonmedaljie in die geskiedenis van die wetenskap aan hom toegeken. Verskeie ere-doktors grade is aan hom toegeken.

Kuhn het op 17 Junie, 1996 gesterf. Hy is oorleef deur sy eggenote Jehane R. Kuhn, sy voormalige eggenote Kathryn Muhs Kuhn, en hul drie kinders, Sarah, Elizabeth en Nathaniel.

[wysig] Bibliografie

• The Copernican Revolution (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1957)
• The Structure of Scientific Revolutions (Chicago: University of Chicago Press, 1962) (ISBN 0226458083)
• The Essential Tension: Selected Studies in Scientific Tradition and Change (1977)
• Black-Body Theory and the Quantum Discontinuity, 1894-1912 (Chicago, 1987) (ISBN 0226458008)
• The Road Since Structure: Philosophical Essays, 1970-1993 (Chicago: University of Chicago Press, 2000) (ISBN 0226457982)