Ολυμπιακοί Αγώνες
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η διεξαγωγή των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων 2004 έγινε στην Αθήνα (Ελλάδα).
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι αθλητική διοργάνωση πολλών αγωνισμάτων που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια. Η καταγωγή των αγώνων είναι η Αρχαία Ελλάδα, και έχουν αναβιωθεί από τον Γάλλο βαρώνο Πιέρ ντε Κουπερτέν στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Αγώνες της Ολυμπιάδας, γνωστοί και ως Θερινοί Ολυμπιακοί, τελούνται κάθε τέσσερα χρόνια από το 1896 και μετά, με εξαίρεση τις χρονιές κατά τη διάρκεια των Παγκόσμιων πολέμων. Το 1924 άρχισαν ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες, οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί, για χειμερινά αθλήματα. Από το 1994 οι χειμερινοί αγώνες δεν γίνονται πια την ίδια χρονιά με τους Θερινούς Ολυμπιακούς.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Σχετικό άρθρο: Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Η συγκεκριμένη καταγωγή των Ολυμπιακών αγώνων έχει χαθεί στα βάθη του χρόνου που τους περιβάλλει. Υπάρχουν όμως πολλές ιστορίες για την καταγωγή των Αγώνων. Ο πρώτος καταγραμμένος εορτασμός των Αγώνων στην Ολυμπία ήταν το 776 π.Χ.. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι αυτή δεν ήταν και η πρώτη φορά που γίνονταν οι Αγώνες. Τότε οι Αγώνες ήταν μόνο τοπικοί και διεξαγόταν μόνο ένα αγώνισμα, η κούρσα του σταδίου.
Από το 776 π.Χ. και μετά οι Αγώνες, σιγά-σιγά, έγιναν πιο σημαντικοί σε ολόκληρη την αρχαία Ελλάδα φτάνοντας στο απόγειο τους κατά τον πέμπτο και έκτο αιώνα προ Χριστού. Οι Ολυμπιακοί είχαν επίσης θρησκευτική σημασία αφού γίνονταν προς τιμή του θεού Δία, του οποίου το τεράστιο άγαλμα στεκόταν στην Ολυμπία. Ο αριθμός των αγωνισμάτων έγινε είκοσι και ο εορτασμός γινόταν στην διάρκεια μερικών ημερών. Οι νικητές των αγώνων θαυμάζονταν και γίνονταν αθάνατοι μέσα από ποιήματα και αγάλματα. Το έπαθλο για τους νικητές ήταν ένα στεφάνη από κλαδιά ελιάς.
Οι Αγώνες σιγά σιγά έχασαν την σημασία τους όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την Ελλάδα και όταν ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας οι Ολυμπιακοί θεωρούνταν πια σαν μία παγανιστική γιορτή, και το 393, ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος απαγόρευσε την διεξαγωγή τους. Με αυτό τον τρόπο τελείωσε μιά περίοδος χιλίων χρόνων κατά την οποία οι Ολυμπιακοί διεξάγονταν συνέχεια κάθε τέσσερα χρόνια.
[Επεξεργασία] Αναβίωση των Aγώνων
Είναι γνωστό ότι κατά τον 17ο αιώνα γινόταν κάποια γιορτή η οποίο έφερε το όνομα "Ολυμπιακοί αγώνες" στην Αγγλία. Παρόμοιες εκδηλώσεις ακολούθησαν στους επόμενους αιώνες στην Γαλλία και Ελλάδα οι οποίες όμως ήταν μικρής έκτασης και σίγουρα όχι διεθνείς. Το ενδιαφέρον για τους Ολυμπιακούς μεγάλωσε όταν ανακαλύφθηκαν τα ερείπια της αρχαίας Ολυμπίας από Γερμανούς αρχαιολόγους στα μέσα του 19ου αιώνα.
Το ίδιο διάστημα, ο βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν προσπαθούσε να δικαιολογήσει την ήττα των Γάλλων στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο (1870-1871). Πίστευε ότι ο λόγος της ήττας ήταν επειδή οι Γάλλοι δεν είχαν αρκετή φυσική διαπεδαγώγηση και ήθελε να την βελτιώσει. Ο Κουμπερτέν ήθελε επίσης να ενώσει της εθνότητες και να φέρει μαζί την νεολαία με τον αθλητισμό παρά να γίνονται πόλεμοι. Πίστευε ότι η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων θα πετύχαινε και τους δύο πιο πάνω σκοπούς του.
Σε ένα συνέδριο στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι που έγινε από τις 16 μέχρι τις 23 Ιουνίου, το 1894 παρουσίασε τις ιδεές του σε ένα διεθνές ακροατήριο. Την τελευταία μέρα του συνεδρίου αποφασίστηκε να διεξαχθούν οι πρώτοι μοντέρνοι Ολυμπιακοί αγώνες το 1896 στην Αθήνα, την πόλη και την χώρα που τους γέννησε. Έτσι γεννήθηκε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) για να διωργανώσει τους Αγώνες με πρώτο πρόεδρο τον Έλληνα Δημήτριο Βικέλα.
Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Αν και οι αθλητές που πηραν μέρος δεν ξεπερνούσαν τους 250, ήταν η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση που έγινε ποτέ. Οι Έλληνες αξιωματούχοι και το κοινό ήταν ενθουσιασμένοι και ζήτησαν να έχουν το μονοπώλιο των αγώνων. Η ΔΟΕ όμως αποφάσισε διαφορετικά και οι δεύτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες έγινα το 1900 στο Παρίσι (Γαλλία).
[Επεξεργασία] Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Σχετικά άρθρα: Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες και Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες
Μετά, όμως από την αρχική επιτυχία, οι Ολυμπιακοί είχαν σοβαρά προβλήματα. Στους εορτασμούς στο Παρίσι (1900) και στο Σαίντ Λούις (1904) οι αγώνες επισκιάστηκαν από τις διεθνείς εκθέσεις στις οποίες είχαν περιληφθεί. Οι επόμενοι Intercalated Games έγιναν το 1906 για να γιορτάσουν τα δέκατα γενέθλια των αγώνων. Αν και είχαν διωργανωθεί απο την ΔΟΕ, μια μετέπειτα απόφαση της κύρηξε ότι δεν ήταν επίσημοι Ολυμπιακοί αγώνες. Οι αγώνες του 1906 όμως ξανά προσέλκυσαν ένα μεγαλο αριθμό από παγκόσμιες συμμετοχές. Το 1904 το 80% των συμμετοχών ήταν Αμερικάνοι αθλητές και σηματοδοτούν την αρχή της ανάπτυξης των αγώνων σε δημοσιότητα και μέγεθος.
[Επεξεργασία] Χειμερινοί Αγώνες
Όταν εγκαθιδρύθηκε η ΔΟΕ, ένα από τα αγωνίσματα που προτάθηκαν για το πρόγραμμα αγώνων ήταν η ice skating. Όμως το αγώνισμα αυτό δεν διεξήχθει μέχρι τους Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1908 στο Λονδίνο, στους οποίους διεξήχuησαν τέσσερα αγωνίσματα figure skating. Η ιδέα για την οργάνωση ξεχωριστών Ολυμπιακών αγώνων για χειμερινά αγωνίσματα προτάθηκε αλλά απορρήφθηκε από Σκανδιναβικές χώρες που προτιμούσαν την δική τους διοργάνωση Νορβιγικοί Αγώνες. Όμως, χειμερινά αγωνίσματα ήταν στο πρόγραμμα των αγώνων του 1916 που ακυρώθηκαν, και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920.
Για το 1924 αποφασίσθηκε να οργανωθέι ένα μια "Διεθνής εβδομάδα χειμερινών αγώνων" (Semaine des Sports d'Hiver) στο Chamonix της Γαλλίας υπό την προσταία της ΔΟΕ, και σε συνδιασμό με τους Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1924 στο Παρίσι. Αυτή η "Εβδομάδα" είχε μεγαλη επιτυχία και το 1925 η ΔΟΕ αποφάσισε να δημιουργήση ξεχωριστή διοργάνωση για Χειμερινούσ Ολυμπιακούς Αγώνες η οποία δεν θα συνδέεται με τους Θερινούς Αγώνες. Η διοργάνωση του 1924 χαρακτηρίστικε, αργότερα στην συνάντηση της ΔΟΕ το 1926, ως οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί.
Όλα τα αθλήματα στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς διεξάγονται πάνω σε πάγο ή χιόνι όπως επιβάλλει το καταστατικό των Ολυμπιακών, το σύνταγμα της ΔΟΕ. Ο αριθμός των αθλητών σε χειμερινούς Ολυμπιακούς είναι κατά πολύ μικρότερος από αυτό των θερινών. Στο Σολτ Λεϊκ Σιτι 2,400 αθλητές αγωνίστηκαν στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του 2002 σε 78 αγωνίσματα.
Μέχρι το 1992, οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί αγώνες διεξάγονταν την ίδια χρονία με τους Θερινούς αγώνες. ΤΟ 1986 η ΔΟΕ αποφάσισε οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί να γίνονται κάθε τεσσερα χρόνια αλλά δύο χρόνια μετά τους Θερινούς. ’Ετσι οι Χειμερινοί Ολυμπιακοι Αγώνες του 1994 έγιναν δύο χρόνια μόνο μετά τους προηγούμενους.
[Επεξεργασία] Πολιτική παρέμβαση
Σε αντίθεση με τα τι πίστευε ο Κουμπερτέν, οι Ολυμπιακοί δεν απέτρεψαν τους πολέμους και έτσι διακόπηκε η διεξαγωγή τους κατά τον πρώτο και δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολιτικά ζητήματα επηρέασαν σπίσης αρκετές Ολυμπιάδες. Το 1936 στο Βερολίνο οι Ολυμπιακοί χρησιμοπιήθηκαν για πολιτική προπαγάνδα από τον Αδόλφο Χίτλερ και τους Ναζί. Κατά τις δεκαετίες του '70 και '80, επηρεάστηκαν από μποϋκοτάζ. Αφρικανικά κράτη μποϋκόταραν τους Ολυμπιακούς του 1976 επειδή η Νέα Ζηλανδία μετείχε σε αγώνες rugby στην Νότια Αφρική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και άλλα κράτη του δυτικού κόσμου αρνήθηκαν να αγωνιστούν στους Ολυμπιακούς του 1980 στη Μόσχα επειδή η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στο Αφγανιστάν. Η Σοβιετική Ένωση και άλλες ανατολικές χώρες μποϋκόταραν τους Ολυμπιακούς του 1984 στο Λος Άντζελες. Η Βόρειος και η Νότιος Κορέα συμμετείχαν με κοινή αποστολή στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2000 και 2004.
[Επεξεργασία] Μελλοντικοί Ολυμπιακοί Αγώνες
Το Πεκίνο, Κίνα θα διοργανώσει τους Ολυμπιακούς του 2008.
Το Βανκούβερ, Καναδά θα διοργανώσει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες το 2010.
Το Λονδίνο, Μεγάλη Βρετανία έχει επιλεγεί για την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων 2012.
Η πόλη που θα διοργανώσει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες το 2014 θα επιλεγεί στις 7 Ιουλίου 2007, ανάμεσα στις Πιον Γιανγκ Νότιος Κορέα, Σάλτζμπουργκ Αυστρία και Σότσι Ρωσία.
[Επεξεργασία] Ολυμπιακά Σύμβολα
Σχετικό άρθρο: Ολυμπιακά σύμβολα
[Επεξεργασία] Τελετές Έναρξης
H τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων θεωρείται πλέον ως η μεγαλύτερη γιορτή κάθε 4 χρόνια. Κάθε πόλη που τους φιλοξενεί, μέσα από αυτή προσπαθεί να περάσει την ιστορία της στον υπόλοιπο κόσμο. Έχει πλέον καθιερωθεί οι τελετές να γίνονται Παρασκευή πριν το πρώτο Σαββατοκύριακο των Αγώνων.
Το πρωτόκολο που ακολουθεί την τελετή είναι αυστηρό και θα το συναντήσουμε παντού το ίδιο. Έτσι:
- Ο Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής ΔΟΕ μαζί με τον πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής, υποδέχονται τον αρχηγό του κράτους που τους διοργανώνει μέσα στο στάδιο.
- Η παρέλαση των αθλητών. Πριν από κάθε αποστολή προηγείται μια ταμπέλα με το όνομα της συμμετέχουσας χώρας και η σημαία της. Η παρουσίαση γίνεται σύμφωνα με το αλφάβητο της διοργανώτριας χώρας. Εξαίρεση αποτελούν η Ελλάδα που πάντα εισέρχεται πρώτη στο στάδιο και η διοργανώτρια χώρα που εισέρχεται τελευταία.
- Ο λόγος του προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής, πάντα τελειώνει με την φράση "I have the honour of inviting ..., President of the International Olympic Committee, to speak."
- Ο λόγος του προέδρου της ΔΟΕ, πάντα τελειώνει με την φράση, , "I have the honour of inviting ... (the Head of State) to proclaim open the Games of the… Olympiad of the modern era."
- Ο αρχηγός του κράτους που κυρήσσει την έναρξη των αγώνων λέγοντας στην μητρική του γλώσσα τα παρακάτω "I declare open the Games of ... (name of City) celebrating the ... Olympiad of the modern era." (πχ Κυρησσω την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και τον εορτασμό της 28ης Ολυμπιάδος της σύγχρονης εποχής).
- Η Ολυμπιακή σημαία και ο Ολυμπιακός Ύμνος. Κατά την διάρκεια του Ολυμπιακού ύμνου, η σημαία εισέρχεται (οριζόντια) στο στάδιο και υψώνεται σε ιστό μέσα σε αυτό.
- Η Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία και το άναμμα του βωμού. Αθλητές φέρνουν την Ολυμπιακή φλόγα μέσα στο στάδιο και δίνοντας ο ένας στον άλλον την δάδα τελικά ανάβουν τον βωμό.
- Ο όρκος των αθλητών και των κριτών.
- Απελεύθερωση περιστεριών (σημ. Μετά τους Ολυμπιακούς της Σεουλ το 1988 και τα περιστέρια που κάηκαν επειδή κάθισαν στον βωμό, ακολουθείται πιο ελεύθερο πρωτόκολο. Στην Ατλάντα παιδιά κρατούσαν κοντάρια που πάνω είχαν χάρτινα περιστέρια, στην Αθήνα παιδιά με κλαδιά ελίας εισήλθαν στο στάδιο).
- Ο ύμνος της διοργανώτριας χώρας
- Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα.
[Επεξεργασία] Τελετές Λήξης
Η τελετή λήξης σε αντίθεση με αυτή της έναρξης έχει έναν πιο χαλαρό χαρακτήρα.
Κύρια σημεία της είναι:
- Καλλιτεχνικό πρόγραμμα
- Η είσοδος των σημαίων των χωρών που συμμετείχαν. Συνήθως μπαίνουν όλες μαζί, αλλά στην κορυφή της πομπής βρίσκονται οι σημαίες της διοργανώτριας χώρας, της επόμενης χώρας που θα τους διοργανώσει αλλά και της Ελλάδας.
- Η είσοδος των αθλητών που συμμετείχαν. Αυτή δεν γίνεται με κάποια σειρά, αλλά μπερδερμένα.
- Η ανάκρουση των Εθνικών Ύμνων της Ελλάδας (ως φόρος τιμής για την χώρα που γέννησε τους Αγώνες-καθιερώθηκε το 1928), της χώρας που διοργανώθηκαν και της χώρας που θα διοργανωθούν οι Αγώνες.
- Η είσοδος της Ολυμπιακής σημαίας της Αμβέρσας. Την φέρνει μέσα στο στάδιο ο δήμαρχος της διοργανώτριας πόλης, ο οποίος την παραδίδει στον πρόεδρο της ΔΟΕ.
- Η παράδοση της Ολυμπιακής σημαίας στην επόμενη διοργανώτρια πόλη. Ο πρόεδρος της ΔΟΕ την παραδίδει στον δήμαρχο της πόλης.
- Η παρουσίαση ενός μικρού καλλιτεχνικού δρόμενου από την επόμενη διοργανώτρια πόλη.
- Ο Πρόεδρος της ΔΟΕ κηρύσσει την λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων και καλεί όλη την νεολαία της γης να συγκεντρωθεί στην επόμενη διοργανώτρια πόλη και τον εορτασμό των Αγώνων της Ολυμπιάδας.
- Το σβήσιμο της Ολυμπιακής φλόγας στον βωμό.
- Καλλιτεχνικό πρόγραμμα.
[Επεξεργασία] Ολυμπιακά Αθλήματα
Σχετικό άρθρο: Ολυμπιακά Αθλήματα
Στους Ολυμπιακούς του 2000 οι αθλητές αγωνίστικαν σε 28 κύριες κατηγορίες αθλημάτων σύμφωνα με την ΔΟΕ. Αυτές οι κύριες κατηγορίες όμως αντιπροσωπεύουν στην πραγματικότητα 34 διαφορετικά αθλήματα. Μόνο πέντε από αυτά τα αθλήματα ήταν συνέχεια στο πρόγραμμα των Ολυμπιάδων από το 1896: στίβος, ποδηλασία, ξιφασκία, γυμναστική και κολύμβηση. Αν το 1896 η κωπηλασία δεν ακύρωνοταν λογω ασχημου καιρού, θα ήταν επίσης σε αυτόν τον κατάλογο.
Στους χειμερινούς Ολυμπιακούς υπάρχουν 7 αθλήματα, ή 15 εάν καταμετρήσουμε τα αθλήματα που υπάρχουν σε γενικές κατηγορίες όπως skiing και πατινάζ. Από αυτά τα cross country skiing, Καλλιτεχνικό πατινάζ, Χόκεϋ επί πάγου, nordic combined, ski jumping και speed skating έχουν διεξαχθεί σε όλους τους χειμερινούς Ολυμπιακούς. Επίσης το Καλλιτεχνικό πατινάζ και το Χόκεϋ επί πάγου διεξήχθησαν σαν μέρος των θερινών Ολυμπιακών πριν ακόμα καθιερωθούν οι χειμερινοί Ολυμπιακοί.
Τα τελευταία χρόνια η ΔΟΕ έχει προσθέσει καινούργια αθλήματα στο πρόγραμμα για να πρεσελκύσει νέους θεατές. Μερικά παραδείγματα είναι το snowboarding και beach volleyball. Η ανάπτυξη των Ολυμπιακών σημαίνει ότι μερικά όχι και τόσο δημοφιλή αγωνίσματα, όπως τα (μοντέρνο πέτνταθλο), και άλλα "ακριβά" (white water canoeing) μπορεί να χάσουν την θέση τους στο Ολυμπιακό πρόγραμμα. Από το 1920 μέχρι σήμερα η ΔΟΕ δεν έχει αφαιρέσει κανένα αγώνισμα από το πρόγραμμα, αλλά αυτό είναι μια πιθανότητα μετά τους Ολυμπιακούς του 2004 αν αυτά δεν μπορέσουν να μπουν στο προγραμμα.
Μέχρι το 1992 οι Ολυμπιακοί περιλάμβαναν επίσης και αγωνίσματα "επίδειξης". Η προσπάθεια ήταν αυτά τα αγωνίσματα, τα οποία δεν ήταν στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών, να μπορέσουν να παρουσιαστούν σε ένα μεγαλο ακροατήριο. Οι νικητές των αγωνισμάτων αυτών δεν θεωρούνται επισήμως Ολυμπιονίκες. Συνήθως τα αγωνίσματα αυτά ήταν δημοφιλή μόνο στην φιλοξενούσα χώρα, υπάρχουν όμως περιπτώσεις που διεθνώς γνωστά αθλήματα έχουν επιδειχθεί. Μερικά από αυτα τα αγωνίσματα όπως το μπεισμπολ και το curling κατάφεραν να μπούν τελικά στο επίσημο προγραμμα των αγώνων.
[Επεξεργασία] Σχετικές αναφορές
[Επεξεργασία] Βλέπε και
- International Society of Olympic Historians
- Παραολυμπιακοί Αγώνες
- Διαγωνισμοί τέχνης για του Ολυμπιακούς Αγώνες
[Επεξεργασία] Εξωτερικές συνδέσεις
- http://www.olympic.org/ Επίσημος ιστοτόπος ΔΟΕ
- Ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων και χρήσιμες πληροφορίες
