Airbus A380
El Vikipedio
Airbus A380, konstruata de Eŭropa Unio, estas la plej granda pasaĝera aviadilo de la mondo. Ĝi povas transporti 555 personojn kaj flugi senhalte 15 000 km.
| Airbus A380-800 | |
|---|---|
 |
|
| uzo | pasaĝera flugmaŝino |
| aviopersonaro | 2 |
| unua flugo | 27-a de aprilo 2005, 10:29 ĝis 14:23 |
| unua komerca flugo | 2006 (planita) |
| produktanto | Airbus |
| Grandeco | |
| longo | 72,7 m |
| enverguro | 79,8 m |
| alto | 24,1 m |
| flugila surfaco | 846 m² |
| maso | |
| malplena | 290.000 kg |
| maksimuma starta maso | 560.000 kg |
| kapacito | 555 (3-klasa), maksimume 853 |
| transportkapacito | 38 LD3 |
| propulsio | |
| propulsaj tipoj | 4 Rolls-Royce Trent 900 aŭ Engine Alliance GP7200 reakcia propulso |
| ŝovforto | 1.244 kN (311 kN je propulsilo) |
| povumaj datumoj | |
| vetura rapido | 0,85 M (ĉ. 900 km/h) |
| maksimuma rapido | 0,89 M (ĉ. 940 km/h) |
| flugkapablo sen alteriĝo | 15.000 km |
| plej alta veturo | 13.100 m |
Enhavo |
[redaktu] Celoj
Ĉefa celo de la evoluigo de A380 estis ne la pligrandigo de la pasaĝernombro (kiu ja restriktas la uzeblecon al tre dezirataj konektoj), sed la minimumigo de la transportkostoj je pasaĝero kaj kilometro. Tiucele oni laŭeble reduktis la mason per uzo de malpeza materialo. Planite estas, ke A-380-aviadilo tutplena konsumu 11% malpli ol Jumbo 747-400 de Boeing. Trakalkulite tio signifas ke ĝi konsumas pli malpli 3,3 litrojn da keroseno je pasaĝero por flugi distancon 100-kilometran. Malgraŭ sia grandeco A380 estu startkapabla en ĉiuj flughavenoj taŭgaj por ĝisnunaj grandkapacitaj aviadiloj.
[redaktu] Sekurecaj defioj
La komplete duetaĝa arkitekturo de A 380 kaŭzis specialan problemon: Laŭ sekurecaj reguloj necesas, ke la kriz-okazaj evakuaj glitejoj funkciu ankaŭ, se la antaŭa radoaro de la aviadilo rompiĝas aŭ ne funkcias. Tiuokaze la malantaŭaj radoj levas la malantaŭajn pordojn tre alten.
Alia defio estis, ke necesas evakuado de ĉiuj pasaĝeroj ene de 90 sekundoj, eĉ se duono de la pordoj estas neuzebla. Pro tio ne eblis ĝisfine eluzi la disponeblan spacon por pasaĝer-seĝoj.
[redaktu] Mendoj
La unua aviad-kompanio, kiu ricevos A-380-aviadilojn, estos Singapore Airlines (en 2006). Karga versio, nomata 'A380F, estos disponebla en 2008 kaj mendita de usonaj ekspedaj servoj FedEx kaj UPS.
[redaktu] Unua flugo
La unua testa flugo kelkfoje estis prokrastita kaj okazis la 27-an de aprilo 2005 de la 1.29 ĝis la 14.23 (MEST). Startejo estis la aerodromo de Tuluzo, kiu ĉe suda/okcidenta vento permesas starton nur direkte al la urbo Tuluzo, kian oni ne permesis pro sekurecaj kialoj. Tial necesis atendi alian venton.
Observate kaj video-registrate de alia aviadilo, A380-001 komence flugis proksime de la aerodromo kun radoj eksterigitaj kaj post duona horo ekiris al mezdistanca flugo laŭlonge de Pireneoj.
[redaktu] Konkurenco
Plej proksima konkuranto de A380 estas modelo 747-400 de Boeing. Boeing planis produkti plilongigitan version 747-X, sed fine konkludis, ke ne estas merkato por tiom grandaj aviadiloj. Tial ĝi lasis tiun segmenton de la merkato komplete al Airbus.
