Cirkumcido
El Vikipedio
Cirkumcido en multaj kulturoj estas ago kaj moro distranĉi aŭ forigi prepucion de knaboj kaj knabinoj.
Malgraŭ la disvastiĝinta opinio pri nepreco de cirkumcido por islamano, la sankta libro de islamanoj (Korano) ne mencias cirkumcidon.
Por hebreoj cirkumcido (hebree ברית מילה, prononcu brit mila) estas ago, kiu simbolas la interligon inter Dio kaj Izraelo.
Ĉirkaŭ sesono de ĉiuj viroj en la mondo estas cirkumciditaj, kutime pro religia tradicio. La sola lando, kie plejmulto de cirkumcidoj okazas pro nereligiaj kialoj, estas Usono.
Enhavo |
[redaktu] Vira cirkumcido
Dum vira cirkumcido oni forigas la prepucion de la peniso, tiel ke ĝi ne plu kovru la glanon. Cirkumcido estas operacio, kiu plejofte estas farita en la junaĝo, sed oni povas subiĝi ĝin en ĉiu aĝo.
Ekzistas diversaj kialoj por vira cirkumcido:
1)Medicinaj kialoj
a)fimozo
b)parafimozo
c)revenantaj inflamiĝoj de la glano
2)Religiaj-kulturaj kialoj
3)Higienaj kialoj
4)Seksaj kialoj
5)Estetikaj kialoj
La kontraudoloriloj uzataj dum la operacio varias de loka ghis plendorma anestezio. En kelkaj landoj, en kelkaj komunumoj oni daure cirkumcidas junajn knabojn sen ajna formo de kontraudolorilo.
La judaj kaj islamaj viroj ĝenerale estas kontentaj pri la cirkumcido, dum en Usono, kie ĝi okazas precipe pro higienaj kialoj, ekzistas ardaj defendantoj kaj kontraŭantoj de la operacio.
[redaktu] Eksteraj ligiloj
http://www.circlist.com/circhome.html
Usona retpaĝaro kiu defendas cirkumcidon
Usona retpaĝaro kiu kontraŭas cirkumcidon
[redaktu] Virina cirkumcido
Ekzistas sole unusola ebleco, kiam virina cirkumcido, pli precize dirite kirurgia forigo de prepucio kovranta klitoron, povas esti kontribuo kaj plibonigo de seksa travivaĵo. Ĉiuj pluaj manieroj kondukas al kripligo de knabinoj kaj ne eblas konsenti kun ili.
[redaktu] Kripliganta operacio
Klasika virina cirkumcido restas rito precipe de afrikaj etnaj grupoj kaj ĝi kondukas al kripligo de seksorganoj. Dum la viroj havas la operacion prilaborita, kiu ne kondukas al kripligo, ĉe virinoj tio estas alie. La tranĉoj diferenciĝas kazo de kazo, laŭ lerteco aŭ ankaŭ laŭ envio de cirkumcidistino, ili entute ne sekvas anatomion de la korpo povante kaŭzi gravan difektiĝon. Kutime ĝi estas praktikata de unu semajno de la aĝo ĝis proksimume la 14-an aĝon, plejparte en Afriko. Hodiaŭ fariĝas viktimo de tiu ĉi abomena kutimo en Sudano proksimume 89 % da knabinoj, ĉe primitivaj nacioj preskaŭ 100 %.
Ĉiutage tiun ĉi „operacion“ suferas preskaŭ 6.000 knabinoj kaj virinoj. Eĉ spite al aktivecoj de organizoj batalantaj je rajtoj de virinoj tiu ĉi hororiga numero multe pli ne malaltiĝas.
Ekzistas tri eblecoj, kiel difekti knabinon:
[redaktu] Sunna cirkumcido
La milda Sunna cirkumcido (laŭ araba tradicio) estas la forigo de pinto de klitoro; iam ili gravuras tien al knabino kruceton aŭ alian simbolan signon.
Dum la modifita Sunna cirkumcido (klitorforigo) oni forigas tute la klitoron (por pli bona kompreno – kvazaŭ oni fortranĉus la penison), iam eĉ kun la malgrandaj vulvaj lipoj. La grandaj vulvaj lipoj kaj vagina enirejo restas netuŝitaj.
[redaktu] Faraona cirkumcido
Dum „la plej perfekta“, la t. n. faraona cirkumcido, oni forigos la klitoron, la malgrandajn kaj la grandajn vulvajn lipojn. Dum tiu ĉi granda „operacio“ la vundo forte sangas, „operaciintino“ havadas ofte grandegajn problemojn por haltigi la sangadon, sed vere, plurfoje ŝi tro ne zorgas pri tio. Ŝi rapide kunkudras la vundon, iam eĉ „kunpinglas“ ĝin uzante dornojn. Restos nur malgranda aperturo, kiu kaŭzas dolorigan urinadon ne permesante koiton. Se cirkumcidistinoj ne ŝatas filinojn de certaj patrinoj, poste ili iam simple fortranĉos „iom pli“. Per la abomeniga operacio ili certigas, por ke la virinoj ne sentu libidon. Plua naŭza rito venas dum geedziĝnokto, kiam oni devas la vaginon denove distranĉi, por ke estu ebligita la seksa kuniĝo. La distranĉon akompanas grandegaj doloroj de la virino kaj se alkalkulas al tio brutaleco de la edzo, kiu neniel respektas ŝin, ĉar la virino plenumas nur sian devon. Li ne distriĝos pro ŝiaj sentoj kaj la doloroj. Al la virino ankaŭ poste restas grandajn problemojn dum koitoj kaj ĉefe naskoj.
[redaktu] Profitdona profesio – cirkumcidistino
Virinoj, praktikantaj cirkumcidon, havas en vilaĝaj komunumoj (ekz. en Kenjo) altan prestiĝon. Malgraŭ tio, ke leĝoj en Kenjo oficiale malpermesas la virinan cirkumcidon, estas por afrika virino profesio de cirkumcidistino el multe da motivoj atrakta. Ŝi povas perlabori proporcie sufiĉe da mono por mallonga tempo kaj ankaŭ tio ebligas vojaĝi tra la tuta lando, kion alie ŝia edzo ne permesus al ŝi.
Eĉ spite al la oficiala malpermeso ĉiujare miloj da junulinoj lasas kripligi siajn generilojn. Sed elkutimiĝi el tie ordinara kutimo ne estas simpla. La patrinoj, mem cirkumciditaj, do konataj la aferon, klopodas konvinki siajn filinojn, ke torturiga procedo pri la abomenindigo de la generiloj alportos al ĉiu virino vive gravan ŝanĝon kaj prosperon.
En kelkaj regionoj la tutaj homamasoj da virinoj suferas amasan sangan banon, preskaŭ propravole. Se knabinoj ekkrios pro doloro, la gepatroj ekkoleros. Iliaopinie nur cirkumcido farigos virinon virino envicigante ŝin sur rajtoplena kaj honora posteno en la socio. Eblas obĵeti, ke virinoj havas tie nenian postenon, sed sen cirkumcido ili troviĝus sur rando de la socio kun ĉiuj sekvoj. La cirkumcido nome havas multe da komuna kun malbenoj kaj superstiĉoj. La familio kredas, ke povas okazi al ili io terura, se iliaj filinoj ne suferos la terurigan ceremonion. Kaj tio dume neniu permesos ignori. La profesio de cirkumcidistino transiras tradicie el la patrino al la filino. Ankaŭ familia beno aŭ malbeno rolas principan rolon, simple ne eblas tiun ĉi laboron ne fari, ĝi estas farenda.
[redaktu] Danĝeraj sekvoj
Foriginte la generilojn la cirkumcidistinoj distranĉos dikan folion de kreskaĵo mathakvo laŭlonge laŭ pedunklo kaj tiel reguligita ili poste enmetos ĝin inter la krurojn, por ke la vundo ne kunkresku kaj por ke la ventra kavo fermiĝu. Tranĉiloj estas tiel malakraj kaj malpuraj, ke ili eĉ ne rebrilas sunlumon. Laŭ tradicio oni ne povas purigi la ilojn. Eĉ risko de aidoso nenion ŝanĝis en tiu ĉi praktiko. La vundon oni dezinfektas per bovina urino kaj ŝmiras per kaprina graso, por ke mildiĝu la sangado. Plimulto da „operacioj“ oni faras sen anestezantaĵoj helpe de nepura primitiva ilaro, tranĉiloj, sed eĉ de glaseroj kaj konkoj. Per la rezulto la virino fariĝas pura por la geedzeco, la psikan deprimon, inflamojn, multfoje eĉ morton oni faras pli facila. Tio apartenas al kutima vivo. La sansekvoj de la virina cirkumcido estas multoblaj. Ili ensumigas ŝokon, sangadon, sensentigon, pusadon, sidadon de kalkmaterioj sur muroj de la utero, urinajn difektojn kaj infektojn. La cikatrigita histo malfaciligas seksan kuniĝon farante ĝin por la virino dolora. Ĉio ĉi povas konduki al senfekundeco aŭ al riskoj dum gravedeco. Kaj la senfekunda virino signifas nenion, ŝi povas esti proskribita. Kaj tio nur dank‘ al tio, ke ŝi klopodis pluteni en la tradicio kaj alporti gravan oferon. Kaj hodiaŭ ĉi tie estas ankoraŭ aidoso – ja la ritajn operaciojn oni faras per la sama tranĉilo aŭ razilo sur kelke da adeptinoj.
La psikologiaj efikoj povas esti same devastigaj kiel fiziologiaj. Estas konataj kazoj de junulinoj, ĉe kiuj la cirkumcido kondukis en psikologian traŭmon, seksan fridecon kaj reziston al sekso por la tuta vivo. Sed oni malmulte parolas pri tio.
[redaktu] Nova tutmonda problemo
La kripligado de generiloj fariĝas la tutmonda problemo. Dank‘ al klarigado ekde la 80-aj jaroj de la lasta jarcento kreskas, almenaŭ en grandaj urboj, reziston al la sanga tradicio. En 26 landoj tra la tuta Afriko diversaj klerigaj, sed ankaŭ ekleziaj kompanioj aranĝas kampanjoj de publika klerigado. La tradicio havas bedaŭrinde tiel profundajn radikojn, ke ĝi povas esti malvalidigita per nenia projekto de UN. La Kvara Monda konferenco de virinoj, okazinta en Pekino en la jaro 1995, turnis denove la atentemon de mondo al tiu ĉi rito. Kvankam la virina cirkumcido estas praktikata precipe en afrikaj kaj arabaj landoj, elmigrintoj kunveturigis sian kutimon en Eŭropon, Kanadon, Aŭstralion kaj Usonon devigante per tio la registarojn de vico da landoj okupiĝi per ĝi. Virinoj pro tiu ĉi akto, pli malpli propravola, seniĝas de plena kaj egalrajta partopreno en la vivo.
