Historio de la lingvo Esperanto (Privat)
El Vikipedio
La Historio de la lingvo Esperanto, verkita de Edmond Privat, apartenas al la unuaj provoj priskribi la historion de Esperanto (vidu: Verkoj pri Esperanto-historio). La unua volumo el 1912 (je la 25-jara jubileo de Esperanto) kovras la evoluon ĝis 1900. Konsekvence al la ideo, ke Esperanto estas la pluevoluiĝo de la hindeŭropaj lingvoj, li komencas la prezenton per tiu lingvofamilio. Tamen ja la movadaj elementoj superregss la volumon.
Kiam Privat publikigis la duan volumon, en 1927, li estis jam prezidanto de UEA kaj intertempe fariĝis doktoro pri historio (1918). Li provas eviti salti de kongreso al kongreso, sed iom kunligas laŭ temoj. Problemis ke li devis priskribi epokon en kiu li mem jam rolis en la internacia movado. La stilo de la verko estas flua kaj bona, sed oni rimarkas la grandan entuziasmon de la aŭtoro por sia objekto, Esperanto.
La du volumoj:
- Historio de la lingvo Esperanto. 1887-1900, UEA Ĝenevo 1912, 8+54 paĝoj, 16*11 cm (dua eldono , Hirt Leipzig 1923, 74 p., 19*13 cm)
- Historio de la lingvo Esperanto. Dua parto 1900-1927, Hirt Leipzig 1927, 199 p., 19*13 cm
Historio de la lingvo Esperanto. Verkita de Privat. I. parto: Deveno kaj komenco, 1887-1900. 1912, dua eld. 1923, 74 p. II. parto: La movado, 1900-27, 1927, 199 p. "Tiu ĉi verko estas pli, ol historia datkolekto, ĝi estas vere, la estinta, sed "estantigita" vivo de nia movado. La homoj, ideoj, formoj vivas en ĝi kaj la tuta libro estas freŝa, kiel la naturo. Belega stilo!" (Szilágyi, LM. 1931, p: 16.) La ĉapitro: "E dum la milito" represita laŭvorte en la Enciklopedio.
