روغن زیتون
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
روغن زیتون را از میوه درخت زیتون استخراج میکنند. این درخت اولین بار در نواحی مدیترانهای پرورش یافت. روغن زیتون را با فشردن میوه زیتون به دست میآورند. روغن زیتون دارای مقدار زیادی چربی اشباع نشده میباشد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] طرز تهیه
در قدیم روغن زیتون را به این طریق تهیه میکردند: ابتدا به تنه درخت زیتون با چوب میزدند تا میوههای زیتون به زمین بیفتند. سپس آنها را با کمک سنگ داخل کاسههای چوبی له میکردند تا به روغن بیفتند. امروزه میوه زیتون را تکههای ریز میکنند و از آن خمیری به دست میآورند. این خمیر را با آب مخلوط نموده و داخل دستگاه گریز از مرکز (سانتریفوژ) میریزند. در این دستگاه ضمن چرخش، روغن زیتون از بقیه مواد جدا میشود.
[ویرایش] طبقه بندی روغن زیتون
روغنهای زیتون صنعتی را میتوان بر اساس خواص شیمیایی و روش تهیه به انواع مختلفی طبقه بندی نمود:
کاملاً خالص این روغن زیتون را از مرحلهٔ ابتدایی فشردن زیتون به دست میآورند و پ.هاش آن بین ۵/۰ تا ۱ درصد میباشد.
خالص این روغن هم به طریقه روغن کاملاً خالص تهیه میشود، فقط پ.هاش آن ۵/۱ تا ۲ درصد است.
نیمه خالص مخلوطی از روغن کاملاً خالص و خالص که پ.هاش آن تا ۳/۳ درصد میباشد.
خالص لامپانت روغن زیتون خالصی که پ.هاش آن بیش از ۳/۳ درصد باشد که یا آن را تصفیه میکنند و یا برای مصارفی غیر از مصارف خوراکی آن را به کار میبرند.
روغن تصفیه شده که از مخلوط روغن خالص و روغن تصفیه شده به دست میآید.
روغنهای زیتون خالص را تنها با استخراج به طریق فیزیکی تهیه میکنند. در میان روغنهای زیتونی که توضیحشان در بالا آمد، روغن زیتون کاملاً خالص دارای ارزش غذایی بالایی بوده و برای سلامتی مفید است. این نوع روغن زیتون، مزه گل میدهد.
[ویرایش] تاریخچه
روغن زیتون، فراوردهای بود که ابتدا مردمان تمدن مینون (تمدنی یونانی در عصر برنز در نواحی مدیترانه ای) آن را تولید میکردند. این روغن برای آنها منشاء ثروت محسوب میشد. این مردمان، گوشت له شدهٔ میوهٔ زیتون را داخل مخزن ثابتی میریختند و پس از مدتی، روغن زیتون در قسمت بالا جمع میشد و آنها آب و بقیه مواد را از قسمت انتهایی مخزن خارج میکردند.
امروزه از روغن زیتون در پخت و پز و همچنین در تهیهٔ مواد آرایشی بهداشتی استفاده میکنند. از این روغن صابون هم تهیه مینمایند. البته روغن زیتون را در صنایع دارویی و همچنین به عنوان سوخت چراغهای نفتی هم به کار میبرند.
[ویرایش] آثار روغن زیتون بر تندرستی
تحقیقات نشان داده که مصرف روزانه دو قاشق غذا خوری (۲۳ گرم) روغن زیتون، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد که این امر، به دلیل وجود چربیهای اشباع نشده در این روغن است. بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، بهتر است که به جای چربیهای اشباع شده از روغن زیتون استفاده شود تا میزان مصرف کالری روزانه از حد لازم بیشتر نباشد. همچنین روغن گردو و اسید چرب امگاــ۳ که در گوشت ماهی و سبزیجات وجود دارد همچون روغن زیتون، اسیدهای چرب اشباع نشده دارند و بنابراین برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی مفیدند.