شهرستان بهار
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شهرستان بهار یکی از شهرستانهای استان همدان ایران است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] پیشینه تاریخی و وجه تسمیه
بهار در گذشتههای بسیار دور از منظره های زیبا و از نعمتهای خدادادی و طبیعی زیادی بهره مند بوده است به روایت تاریخ زین العابدین شیروانی در سنه ۱۲۵۳ ه ق، سپاهیان هلاکوخان و مغول، آن را ویران و قلعه شهر را با خاک یکسان کردند. در سال ۸۰۰ هق امیر تیمور گورکانی ، هفت ایل که یکی از آنان ایل بهارلو بود به نواحی کردستان و همدان کوچانده و ییلاق خود را همچون فراتکین(یکی از امرای سلجوقی به سال ۳۰۸ هق) مرغزار و چمنهای بهارقرارداد.
در سال ۱۲۹۰ هق جنگی بین سپاهیان مشروطه خواه به فرماندهی (پیرم خان ارمنی) ودست نشاندههای محمد علی شاه در دشت بهار صورت گرفت اما بارزترن و قدیمی ترین این حملات و چشم دوزی مربوط به حمله حسام الدین خلیل بن بدر میباشد ک در این رباعی سلیمان شاه به خوبی منعکس است:
بیچاره خلیل بدر حیران گشته تخم هوس بهار در جان کِشته
یو هوسش ملک سلیمان میجست شد در کف ایوان سلیمان کُشته
تاریخ وقوع این هجوم به تصریح ابن ابی الحدید که خود معاصر واقعه بوده به سال ۳۷۰ هق اتفاق افتاده اما به روایت صاحب الحوادث الجامعه ، ص ۲۸۶ در سنه ۶۴۳ هق روی دادهاست. هرچند نباید از روایت تاریخ گزیده نیز که آن واقعه را به سال ۵۵۳ هق میداند غافل ماند. به هر حال تاریخ هر روایت را که بپذیریم ، هیچ یک از قدمت تاریخی بهار نمیکاهد. بلکه نشانگر پیشینه تاریخی بسیار دور این شهر است؛ به گونهای که از تاریخ جهانگشای جوینی بر میآید بهار در زمانهای بسیار دور جزو کردستان به شمار میرفته ولکن اینک استان همدان محسوب میشود.((سلیمان شاه صاحب ترجمه حاکم کردستان بوده و پایتخت او قلعهای بوده موسوم به بهار یا وهار واقع در دو فرسنگی شمال غربی همدان که اکنون نیز قصبه به همین اسم (بهار) در همان نقطه، باقی است و سابقاً بهار جزو کردستان به شمار میآمده و اکنون جزو حکومت همدان محسوب است.)) ودر جای دیگر نزدیک به همین مضمون آمدهاست : ((وعاقبت انهزام بر سلیمان شاه افتاد و قلعه بهار و بعضی از ولایت کردستان به تصرف لران درآمد.))
در مورد وجه تسمیه بهار، دو نظریه محتمل است : یکی به سبب اسکان ایل بهارلو در زمان صفویه در این منطقه و نظر دیگر از لحاظ زبانشناسی است براین بناکه شاید بهار در اصل وهار بوده باشد که به مرور زمان به بهار تبدیل شدهاست. وهار مشتق است از (وه) به معنی خوش واز اصوات تحسین است و (ار) پسوند صفت فاعلی به معنی دارندگی است اما در مورد شهرت آن به سیمینه رود وجود رود مهم سیمینه در حاشیه این شهر است.
شهرستان بهار به لحاظ فرهنگی و نژادی مردمانی تولید گر ، سخت کوش و معتقد به ارزشها و مفاخر اسلامی و تشیع علوی را در خود جای دادهاست .
بنحویکه این شهرستان در طول جنگ تحمیلی تعداد ۵۵۷ شهید تقدیم انقلاب نمودهاست و مشاهیری همچون آیت ا...بهاری را در دل خود پروردهاست.
تعداد شهدا و مفقودین این شهرستان ۵۵۷ نفر معادل ۷/۷ درصد کل شهدای استان میباشد که خانوده آنها زیر پوشش بنیاد شهید قرار دارند.تعداد آزادگان این شهرستان ۱۲۷ نفر معادل ۱۲/۹ درصد کل تعداد آزادگان استان و تعداد جانبازان این شهرستان ۱۶۸۸ نفر معادل ۸/۷ درصد کل جانبازان استان میباشد که تحت پوشش خدمات بنیاد جانبازان قرار دارند.
[ویرایش] موقعیت جغرافیایی
موقعیت شهرستان بهار در مغرب استان همدان و شمال غربی شهر همدان که از شمال به شهرستان کبودراهنگ واز غرب به شهرستان اسدآباد واز شرق به شهرهمدان و از جنوب به شهرستان تویسرکان در دشتی وسیع و سرسبز، محصور به سلسله کوهها وتپهها ، بین مدار ۳۴ درجه و ۴۶ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۸ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۷ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۴۰ دقیقه طول طول شرقی است که چون نگینی سبز میدرخشد.ارتفاع مرکز شهرستان از سطح دریا ۱۷۳۵ متر و فاصله این شهر با شهر همدان به تقریب ۱۸ کیلومتر میباشد.
جمعیت آن طبق آمار سال ۱۳۷۵ نزدیک به ۲۷ هزار نفر بوده که با احتساب بخشها و روستاها به ۱۳۰ هزار نفر میرسد . از لحاظ جمعیت پنجمین شهر استان همدان محسوب میگردد.
وسعت این شهرستان با داشتن ۲ بخش لالجین در شمال و صالح آباد در شمال غربی و ۷۲ روستا و با وسعت ۱۳۹۲ کیلومتر مربع ششمین شهرستان همدان از لحاظ وسعت جغرافیایی به حساب میآید.
[ویرایش] دین و زبان
دین تمامی مردم شهربهار اسلام واکثرقریب به اتفاق مردم شیعه مذهب میباشند. زبان مردم ترکی آذربایجانی است در حالی که مردم شهر به زبان فارسی نیز سخن میگویند.
[ویرایش] ویژگیهای طبیعی
از ویژگیهای طبیعی بهار میتوان به تنوع آبرفتهای حاصلخیز که از فرسایش رسوبات سطحی ارتفاعات الوند به وجود آمده و نیز به نفوذ پذیری عمق خاک آن اشاره کرد. بهار به علت دارا بودن زمستانها و یخبندانهای طولانی از مناطق سردسیر کشور محسوب میشود. تابستانهایش معتدل و گرمترین ماههای سال آن ، تیر و مرداد با حداکثر گرمای ۶/۳۹+ درجه سانتیگراد و سردترین ماهها دی و بهمن با حداقل درجه حرارت ۳۳- سانتیگراد میباشد.
میانگین بارش سالانه در حدود ۳۱۵ میلی متر و حداقل بارش سال در اواخر خرداد و حداکثر آن در فروردین ماه به ثبت رسیدهاست. این شهر به دلیل اختلاف ارتفاع بین بهار و ارتفاعات الوند، منطقهای بادخیز است.
[ویرایش] شبکه آبها
چاهها، قنات و رودها ، شبکه آبیاری بهار را تشکیل میدهند و همین است که موجب توسعه و گسترش کشاورزی در این شهر و منطقه شدهاست. از مهم ترین رودهایی که در این منطقه جریان دارد سیمینه رود ، فرجین و رودخانه صالح آباد را میتوان نام برد.
[ویرایش] منابع
سایت رسمی شهرستان بهار www.baharcity.com
![]() |
|
---|---|
مرکز | همدان |
شهرستانها |
اسدآباد | بهار | تویسرکان | رزن | کبودرآهنگ | ملایر | نهاوند | همدان |
شهرها |
ازندریان | اسدآباد | بهار | تویسرکان | جورقان | جوکار | دمق | رزن | سامن | سرکان | شیرینسو | صالحآباد | فامنین | فرسفج | فیروزان | قروه درجزین | قهاوند | کبودرآهنگ | گلتپه | لالجین | مریانج | ملایر | نهاوند | همدان |
آثار دیدنی |
آبشار گنجنامه | آتشکده نوشیجان | آرامگاه باباطاهر | آرامگاه بوعلیسینا | امامزاده یحیی | پیست اسکی الوند | تالاب پیرسلیمان | تپه باستانی هگمتانه | سد اکباتان | سرآب گیان | غار علیصدر | گنبد حیقوق نبی | مجسمه شیر سنگی | مقبره باباپیره | موزه تاریخ طبیعی همدان |