صفیه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
| اصول دین |
| اصول خاص تشیع |
| فروع دین |
| فروع تشیع |
| منابع اسلامی |
| شخصیت‌ها |
|
محمد |
| مذهب‌ها |
| مذاهب فقهی |
| مذاهب کلامی |
| علوم اسلامی |
| تاریخ اسلام |
|
زندگانی محمد |
| جغرافیای اسلام |
|
مکه • مدینه |
| اقتصاد اسلامی |
|
مضاربه • مزارعه |
صفیه دختر زیباروی حیی بن اخطب رییس قبیله بنی نضیر، بوده است که به همسری سلام ابن مشکم در آمده بود و پس از طلاق با کنان ابن ربیع ازدواج کرد. حیی بن اخطب پس از تبعید قبیله بنی نضیر توسط پیامبر اسلام به خیبر پناه میبرد، پس از حمله محمد به خیبر حیی بن اخطب کشده میشود و کنان ابن ربیع پس از شکنجه در مقابل رسول الله به دلیل خفی کردن گنجهایی کشته میشود. محمد که در آن زمان 57 سال داشت همان شب با صفیه که در آن زمان 17 سال داشته است همبستر میشود.
نام کامل وی: صفیه بنت حیی بن اخطب بن سعیه بن عامر بن عبید بن کعب بن الخزرج بن ابی حبیب بن النضیر بن النحّام بن ینحوم من بنی اسرائیل من سبط هارون بن عمران . مادرش: برة بنت سموال أخت رفاعه ابن سموال من بنی قریضه. صفیه همسر سلام ابن مشکم قرضی بود بعد از طلاق به همسری کنانه بن الربیع بن ابی الحقیق النضری در آمد، کنانه در جنگ خیبر کشته شد، همجنین پدر، و بستگانش به‌دست مسلمانان کشته‌شدند و در هفده سالگي با محمد ازدواج كرد. چهار سال بعد از آن محمد درگذشت و صفیه تا ۳۹ سال بعد از پيامبر زنده ماند و در سن شصت سالگی مرد.
علامه عسكري ماجراي ازدواج صفيه با پيامبر را چنين بيان مي كند:
«ربيع در جنگ خيبر به دست مسلمانان كشته شد. پس از جنگ خيبريان به اسارت مسلمانان درآمدند و رسول خدا صفيه را كه جزو اسراي جنگي بود، به خود اختصاص داد... رسول خدا پس از شنيدن داستان صفيه به او فرمود «اگر اسلام را قبول كني تو را به همسري خود مي‌پذيرم و اگر به يهوديت خود پايبند باشي، تو را آزاد مي‌كنم، تا به قوم و قبيله خود بازگردي.» [صفيه جواب داد] «پيش از آنكه مرا به اسلام بخواني ايمان آورده‌ام. از طرفي پدر و مادري هم ندارم و با يهوديانم نيز سروكاري نيست، كه مرا در پذيرش كفر و ايمان به خود وامي‌گذاري. خدا و پيامبرش از آزادي و بازگشت به سوي خويشانم برايم بسي ارزنده‌ترند.» پس رسول خدا دستور داد تا عده وفات نگه دارد، آنگاه او زا به عقد خود در آورد و در مدينه در محله عاليه و در خانه يكي از افراد قبيله بني‌حارثه منزل داد. عايشه به طور پنهاني در حالي كه نقاب بر چهره داشت از صفيه ديدن كرد. رسول خدا از او پرسيد :«صفيه را چگونه زني يافتي؟» [عايشه پاسخ داد] او را زني يهودي ديدم. [پيامبر گفت] به صفيه چنين مگو كه او اسلام آورده و اسلامش نيكوست.»(عسكري، نقش عایشه در تاریخ اسلام، ج1-3 ص 60 و 61)
[ویرایش] منابع و مراجع
صحیح بخاری جلد نخست کتاب 8 ام شماره 367
عبدالعزیز نقل می‌کند:
انس گفت، "وقتی رسول خدا به خیبر حمله کرد، ما نماز فجر را در صبح زود وقتی هنوز هوا تاریک بود خواندیم"، پیامبر جلو من (سوار بر مرکب) حرکت میکرد و ابو طلحه نیز حرکت میکرد و من پشت ابو طلحه حرکت میکردم، پیامبر به سرعت از راه خیبر عبور کرد و زانوی من ران پیامبر را لمس میکردند، او رانهای خود را برهنه کرد و من سفیدی رانهای او را دیدم. وقتی او به شهر وارد شد گفت "الله اکبر"، خیبر نابود شده است. هرگاه ما به سرزمینی نزدیک میشویم، صبح آنان شر میشود، او این جمله را سه بار تکرار کرد، مردم از سر کارهایشان بیرون آمدند و بعضی از آنها گفتند "محمد (آمده است)"، (برخی از همراهان ما که از ارتش او بودند گفتند) ما خیبر را فتح کردیم، اسیران را گرفتیم و غنایم نیز جمع آوری شدند. دحيه آمد و گفت، "ای پیامبر یک دختر برده از میان بردگان به من بده" پیامبر گفت "برو و هرکدام از دختر های برده شده را که می‌خواهی بگیر"، او صفیه بنت حیی را انتخاب کرد. مردی پیش پیامبر آمد و گفت "ای رسول الله، تو صفیه بنت حیی را به دحيه دادی و او بانوی بزرگ قبایل بنی قریظه و بنی نضیر است، و او برازنده هیچکس غیر از تو نیست. پس پیامبر گفت "آن دو نفر را (صفیه و دحيه را) بیاورید"، پس دحيه با صفیه آمدند، پیامبر به دحيه گفت، "یک دختر برده دیگر غیر از این را از میان اسرا انتخاب کن"، انس ادامه میدهد، "پیامبر او را آزاد کرد و با او ازدواج کرد".
ثابت از انس پرسید "ای ابو حمزه! پیامبر چه به او پرداخت (بعنوان مهریه)؟"، او گفت، "او خود مهریه خود بود، برای اینکه پیامبر اورا آزاد کرد و بعد با او ازدواج کرد." انس ادامه داد" وقتی در راه بودیم، ام سلمه او را لباس (عروسی) پوشانید، و در شب او را بعنوان عروس به نزد پیامبر آوردند.
صحیح بخاری پوشینه 5 کتاب 59 شماره 512
انس نقل کرده است: پیامبر نماز فجر را در نزدیکی خیبر وقتی که هوا تاریخ بود خواند و سپس گفت "الله اکبر! خیبر نابود شده است، و هرگاه که ما به جایی نزدیک میوشیم (تا با آنها بجنگیم)، برای کسانی که قبلا به آنها هشدار داده شده است (دشمنان اسلام) صبحی شر خواهد بود (تا صبح آنها شکست خواهند خورد)". سپس ساکنین خیبر در حالی که در راه ها میدویدند خارج شدند. پیامبر جنگجویان آنها را کشت، و فرزندان و زنانشان را برده کرد. صفیه در میان اسیران بود، او سهم دحیه الکلی بود اما بعداً به مالکیت پیامبر در آود. پیامبر آزادی او را مهر او قرار داد.
[ویرایش] منابع
- زوجات النبی صلی الله علیه وآله وسلم نوشته: امیر مهنا الخیامی.
- هذا الحبیب یا محب نوشته: ابوبکر جابر الجزایری.
- السیرة النبویه نوشته: ابوالحسن علی الحسینی الندوی.
- عسکری، سیدمرتضی، نقش عایشه در تاریخ اسلام، ج1 - 3، مترجمین: عطامحمد سردارنیا، محمدصادق نجمی، هاشم هریسی و محمدعلی جاودان، تهران: مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر، چاپ نهم:1377
