Өлшемдердің Халықаралық Жүйесі
Уикипедиядан
Өлшемдердің Халықаралық Жүйесі (франсузша: Système International d'unités, SI) — өлшемдердің халықаралық қалыпы.
Бұл жүйе мына өлшемдерге негізделінеді: ұзындық, алыстық және жылжым үшін — метр, масса үшін — килограм, уақыт үшін — секунда.
Метр, килограм, секунда бірі-бірімен үйлестіріліп қолдануы мүмкін. Бұл әртүрлі өлшемдер жасайды. Мысалы, көлем, қуат, қысым, жылдамдық дегендер үшін.
Кей уақытта үлкендеу мен кішілеу өлшеу мағыналарын айтқанда, өлшем атаулары алдына арнайы префикс қосылады. Мысалы, кило — «1000», милли — «0,001». Сонда километр — 1000 метр болады, миллиграм — 1/1000 грам бөлшегі. Осы арнайы префикстер үшін төменгі кестені қараңыз.
йотта- | 1 000 000 000 000 000 000 000 000 |
---|---|
зетта- | 1 000 000 000 000 000 000 000 |
екса- | 1 000 000 000 000 000 000 |
пета- | 1 000 000 000 000 000 |
тера- | 1 000 000 000 000 |
гига- | 1 000 000 000 |
мега- | 1 000 000 |
кило- | 1 000 |
екто- | 100 |
дека- | 10 |
1 | |
деси- | 1/10 |
сенти- | 1/ 100 |
милли- | 1/ 1 000 |
микро- | 1/ 1 000 000 |
нано- | 1/ 1 000 000 000 |
пико- | 1/ 1 000 000 000 000 |
фемто- | 1/ 1 000 000 000 000 000 |
атто- | 1/ 1 000 000 000 000 000 000 |
зепто- | 1/ 1 000 000 000 000 000 000 000 |
йокто- | 1/ 1 000 000 000 000 000 000 000 000 |