หน่วยเอสไอ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ระบบหน่วยระหว่างประเทศ (International System of Units) หรือ ระบบเอสไอ (SI) คือ ระบบหน่วยมาตรฐานที่องค์กรระหว่างประเทศว่าด้วยการมาตรฐาน (ISO หรือ International Organization for Standardization) กำหนดขึ้นให้ทุกประเทศใช้เป็นมาตรฐาน เพื่อให้การใช้หน่วยเป็นมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก โดยเฉพาะในวงการวิทยาศาสตร์

สารบัญ 1 หน่วยฐาน 2 หน่วยอนุพันธ์ 3 คำอุปสรรค 4 แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้] หน่วยฐาน

หน่วยฐาน (Base units) เป็นหน่วยหลักของเอสไอ มีทั้งหมด 7 หน่วย

ชื่อหน่วย	สัญลักษณ์	ปริมาณ	นิยาม
กิโลกรัม	kg	มวล	หน่วยของมวลซึ่งเท่ากับมวลต้นแบบระหว่างชาติของกิโลกรัม (ทรงกระบอกแพลตินัม-อิริเดียม) เก็บไว้ที่ Bureau International des Poids et Mesures (BIPM), Sèvres, Paris (1st CGPM (1889), CR 34-38)
วินาที	s	เวลา	หน่วยของช่วงเวลา 9 192 631 770 เท่าของคาบการแผ่รังสีที่เกิดจากการเปลี่ยนสถานะระดับไฮเพอร์ไฟน์ของสถานะพื้นของอะตอมซีเซียม-133 ที่อุณหภูมิ 0 เคลวิน (13th CGPM (1967-1968) Resolution 1, CR 103)
เมตร	m	ความยาว	หน่วยของความยาวที่แสงเดินทางได้ในสุญญากาศ ในช่วงเวลา 1/299 792 458 วินาที (17th CGPM (1983) Resolution 1, CR 97)
แอมแปร์	A	กระแสไฟฟ้า	หน่วยของกระแสไฟฟ้าคงตัวซึ่งเมื่อให้อยู่ในตัวนำตรงและขนานกัน 2 เส้น ที่มีความยาวไม่จำกัดและมีพื้นที่หน้าตัดน้อยจนไม่ต้องคำนึงถึง และวางห่างกัน 1 เมตรในสุญญากาศแล้ว จะทำให้เกิดแรงระหว่างตัวนำทั้งสองเท่ากับ 2×10 −7 นิวตันต่อความยาว 1 เมตร (9th CGPM (1948) Resolution 7, CR 70)
เคลวิน	K	อุณหภูมิอุณหพลวัต	หน่วยของอุณหภูมิอุณหพลวัติ (หรืออุณหภูมิสัมบูรณ์) มีค่าเท่ากับ 1/273.16 ของอุณหภูมิอุณหพลวัติของจุดร่วมสามสถานะของน้ำ (13th CGPM (1967) Resolution 4, CR 104)
โมล	mol	ปริมาณของสาร	หน่วยของปริมาณของสารซึ่งประกอบด้วยองค์ประกอบมูลฐานที่มีจำนวนเท่ากับจำนวนของอะตอมคาร์บอน-12 ปริมาณ 0.012 กิโลกรัม (14th CGPM (1971) Resolution 3, CR 78) (องค์ประกอบมูลฐาน ซึ่งอาจเป็นอะตอม, โมเลกุล, ไอออน, อิเล็กตรอน, หรือ อนุภาค) มีค่าประมาณ 6.02214199×1023 หน่วย (เลขอาโวกาโดร)
แคนเดลา	cd	ความเข้มของการส่องสว่าง	หน่วยของความเข้มส่องสว่างในทิศที่กำหนดของแหล่งกำเนิดที่แผ่รังสีของแสงความถี่เดียวที่มีความถี่ 540×1012 เฮิรตซ์ และมีความเข้มของการแผ่รังสีในทิศทางนั้นเท่ากับ 1/683 วัตต์ต่อสตีเรเดียน (16th CGPM (1979) Resolution 3, CR 100)

[แก้] หน่วยอนุพันธ์

หน่วยอนุพันธ์ (Derived units) เป็นหน่วยซึ่งมีหน่วยฐานหลายหน่วยมาเกี่ยวข้องกัน เช่น หน่วยของอัตราเร็วเป็น เมตรต่อวินาที ซึ่งมีเมตรและวินาที เป็นหน่วยฐาน หน่วยอนุพันธ์มีหลายหน่วยซึ่งมีชื่อและสัญลักษณ์ที่กำหนดขึ้นโดยเฉพาะ

ชื่อหน่วย	สัญลักษณ์	ปริมาณ	การแสดงออกในรูปหน่วยฐาน
เฮิรตซ์	Hz	ความถี่	s-1
นิวตัน	N	แรง	kg m s -2
จูล	J	พลังงาน	N m = kg m2 s-2
วัตต์	W	กำลัง	J/s = kg m2 s-3
พาสคัล	Pa	ความดัน	N/m2 = kg m -1 s-2
ลูเมน	lm	ฟลักซ์ส่องสว่าง	cd sr = cd
ลักซ์	lx	ความสว่าง	cd m-2
คูลอมบ์	C	ประจุไฟฟ้า	A s
โวลต์	V	ความต่างศักย์	J/C = kg m2 A-1 s-3
โอห์ม	Ω	ความต้านทานไฟฟ้า	V/A = kg m2 A-2 s-3
ฟารัด	F	ความจุ	Ω-1 s = A2 s4 kg-1 m-2
เวเบอร์	Wb	ฟลักซ์แม่เหล็ก	kg m2 s-2 A-1
เทสลา	T	ความหนาแน่นฟลักซ์แม่เหล็ก	Wb/m2 = kg s-2 A-1
เฮนรี	H	ความเหนี่ยวนำไฟฟ้า	Ω s = kg m2 A-2 s-2
ซีเมนส์	S	ความนำ	Ω-1 = kg-1 m-2 A2 s3
เบกเคอเรล	Bq	กันมันตภาพของรังสี	s-1
เกรย์	Gy	ขนาดกำหนดของการดูดกลืนรังสี	J/kg = m2 s-2
ซีเวิร์ต	Sv	ขนาดกำหนดของกัมมันตภาพรังสี	J/kg = m2 s-2
องศาเซลเซียส	°C	อุณหภูมิอุณหพลวัต	K - 273.15

[แก้] คำอุปสรรค

คำอุปสรรค หรือ คำนำหน้าหน่วย (prefix) ใช้นำหน้าหน่วย เพื่อทำให้หน่วยที่ใช้ เล็กลง หรือ โตขึ้น และแนะนำให้ใช้เป็นขั้นละ 1,000 เท่า

10n	คำอุปสรรค	สัญลักษณ์ย่อ	ตัวคูณที่เทียบเท่า
1024	ยอตตะ	Y	1 000 000 000 000 000 000 000 000
1021	เซตตะ	Z	1 000 000 000 000 000 000 000
1018	เอกซะ	E	1 000 000 000 000 000 000
1015	เพตะ	P	1 000 000 000 000 000
1012	เทระ	T	1 000 000 000 000
109	จิกะ	G	1 000 000 000
106	เมกะ	M	1 000 000
103	กิโล	k	1 000
102	เฮกโต	h	100
101	เดคา	da	10
10−1	เดซิ	d	0.1
10−2	เซนติ	c	0.01
10−3	มิลลิ	m	0.001
10−6	ไมโคร	µ	0.000 001
10−9	นาโน	n	0.000 000 001
10−12	พิโก	p	0.000 000 000 001
10−15	เฟมโต	f	0.000 000 000 000 001
10−18	อัตโต	a	0.000 000 000 000 000 001
10−21	เซปโต	z	0.000 000 000 000 000 000 001
10−24	ยอกโต	y	0.000 000 000 000 000 000 000 001

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น

• สถาบันมาตรวัดวิทยาแห่งชาติ