Gaius Valerius Catullus

E Vicipaedia

Caius Valerius Catullus

Gaius Valerius Catullus (c. 84 a.C.n - c. 54 a.C.n) inter poetas praeclarissimos Romanos saeculi primi a.C.n. erat.

Index

1 De vita
2 Vide etiam
3 Nexus externi

[recensere] De vita

De vita Catulli paucissima certe noscuntur. Secundum Suetonium natus est Veronae, in qua urbe maiores eius inter optimates numerabantur, at Romae maximam partem vitae degebat et in Palatino natus esset (quid haec res sibi vult?). Anno 57 a.C.n., amicum suum Gaium Memmium comitatus est in Bithyniam, cuius provinciae Memmius pro praetore iam acceperat. Catullus unum annum gubernatori Bithynico servivit.

Ars poetarum Graecorum, quibus nomen neoteroi inditum est (in quorum numero in primis Callimachus enumerandus est) quique novum modum Homero et epicis dissimilem propagaverunt, plurimum in arte Catulli poetica valuit. Carmina sua non diutius gesta heroum antiquorum et deorum, sed res privatas describunt. Quamvis haec carmina leviora videantur eorumque argumenta vulgaria sint, tamen opera eius haud sine eruditione composita sunt, immo poetae docti exemplum praebent.

Anthologia centum sedecim carminum nobis tradita est, quae in partes tres dividi possunt, cuius prima sexaginta carmina brevia, quae polymetra dicuntur (velut metro hendecasyllabico utuntur), altera octo carmina longiora, tertia quadraginta epigrammata continent.

Carmina longiora, quorum unum epicum dici potest vel epyllion, cetera hymni, polymetris et epigrammatis non solum longitudine sed etiam rebus dissimilia sunt. Polymetra epigrammataque in tria genera dividuntur:

(quae hic sequuntur necesse est, ut auctor emendet argumentum, cum hic illic non intellegi possit, quid dicere voluerit!!! e. g. non tria genera monstrantur ut ante dictum est, sed quattuor, syntaxis non concinne composita est et alia!!!)

carmina ad amicos aut de amicis, exempli causa invitationes
carmina erotica, quorum nonnulla inclinationem cinaedum significant, quamquam pleraque de feminis et praecipue femina dicta in honore poetae Sapphus "Lesbia", quae adsumpta est esse Clodiam, sororem Clodium Pulchrum et feminam impudentem, sed cuius nomen verum ignotum est. In centum sedecim carmina, Catullus jactum permotionum latum et, ut videntur, contradictorium erga Lesbiam ostendit, ab amore tenero ad dolorem et incommodum, etiam asperas facetias amaras.
convicia, quarum nonnulla inurbaniora aut plane obscoena, erga quos antehac amicos et alios amantes Lesbiae, etiam alios poetas claros, viros reipublicae et rhetores. Multa autem carminum faceta sunt et aculeum petitionis callide velant. Quoddam carmen superbum liberti prolem irridet qui litteram H premit ut Graecus doctus videatur.
litterae consolatoriae: pauca carmina Catulli generis gravis sunt. Quoddam amicum post mortem amatae consolatur, dum alia mortem fratris sui lamentantur.

Omnia carmina vitam Epicuream Catulli eiusque amicorum, qui ex re publica recesserant quamvis non obliti vivebant, reddunt. His, quanto poesis amorque interfuerunt, tanto virtus, quem Cicero declaravit esse explicationem malorum societatis, nihil erat.

Catullus autem non mores maiorum, sed modum vitae activae rei publicae belloque dedicatum reiecit. Quas notiones opinionis suae in res humanas introducere temptavit. Pro familiaritate cum Lesbia verbum fidei adhibuit, sensu fidelitatis sine exceptione in amore. Sic contra vivam ut videtur frivolam, Catullus ipsum et amicos suos mensuris ambitioribus mensus est (haec sententia mere sensu caret; ut auctor emendet, quaeso!).

Catullus Sappho admiratus est eique multum sapientiae de vita poetae illius fabulosae debemus. Poema Catulli LI imitatio et aemulatio poematis XXXI Sapphus, poemata Catulli LXI et LXII poematibus Sapphus incitata aut conversa sunt. LXI et LXII Epithalamia sunt, id est poemata laudativa eroticave, quo genere Sappho quondam usa erat, quod autem interim obsoleverat. Adeo Catullus rationem poeticam Romanam innovavit.

Diem certum mortis Catulli ignoramus; fontes quidam vero antiqui affirmant eum nimia defatigatione confectum anno suo XXX mortuum esse.

Paucae reliquiae vitae Catullianae ex poematibus eius colligi possunt. Carmina Catulli autem ab aliis poetis magni aestimabantur, cum viris bonis, ut dicitur, velut Ciceroni ob nimium defectum morum despectui erant; ideoque Catulli opera in scholis non iam legebantur. Sermo autem tam Ovidianus quam Horatianus et Vergilianus penitus imbutus illo sermone Catulliano. Post multum tempus oblivionis medio aevo demum reppertus est exemplar operum Catulli. Sed textus obsceniores prohibuerunt, ne recte intellegantur carmina neve converterentur in alias linguas adamussim. Quod hodie pedetemptim fieri videtur.