From Wikipedia
Un Cromusoma al è vün di piscin còorp a furma da bastuncin a ansa in che la sa dividiss la crumatina dal nücli celülaar düraant la mitosa, cadascün di quaal al sa dividiss da manera longitüdinala, daant urígin a dò aans gemeel; ul nümar al è custaant par una spees determinada (ümana: 46, di quaal 44 autosòmich e 2 sessüaal). I Cromusoom a inn-a-staa descuveert par Karl Wilhelm von Nägeli al 1842. Al 1910, Thomas Hunt Morgan al descriif i cromusòom cuma i carriers u purtaduur di geen. Ul nomm da cromusoma al ven daa par Wilhelm von Waldeyer al 1889.
- Cromusoma resgjun p: Designazziun del brasc cüürt dal cromusoma
- Cromosoma resgjun q: Designazziun del brasc luunch del cromosoma
Figüra 1.
- 1 Cromàtida
- 2 Centròmer
- 3 brasc cüürt
- 4 brasc luunch
|

[redatá] Cromusoma eucariota

- Figura 1: Difereent statt dal ADN.
- (1) Catenària sémplis d'ADN
- (2) Fiil de Cromàtida (ADN cunt istonn).
- (3) Cromàtida cundensada düraant la interfasa cun centròmer.
- (4) Cromàtida cundensada düraant la prufasa.
- (5) Cromusoma düraant la metafasa.
[redatá] Custanza dal nümar de cromusòom
Tüti i spees animaal e vegetaal i gh'a un nümar custaant e determinaa da cromusòom, ch'al fa sü ul sò cariòtip (lecc da la custanza nümérica di cromusòom).Cheest nümar-chí al è sussenn variàbil, e.g.:
- Ascaris megalocephala la gh'a dumà 2 cromusoòm
- ceba al gh'a 16 cromusoòm
- Drosophila melanogaster 8 cromusoòm
- Omm 46
- Can 78
[redatá] Videe anca
- Genotip
- Genoma
- Citogenètica
- Cariotip
- Aberazziun cromusòmica
- Glussari relazziunaa cul genoma