Çĕр (планета)

Википедири материал

Ытти пĕлтерĕшсене Çĕр (пĕлтерĕшĕсем) статьяра пăхăр.

Çĕр  Физика пахалăхĕсем Экватор радиусĕ, çм 6378,14 Поляр радиусĕ, çм 6356,78 Вăтам радиусĕ, çм 6371,3 Экватор тăршшĕ, çм 40 075 Калăпăшĕ, çм³ 1,0832×1012 Йывăрăшĕ, кг 5,9737×1024 Тачăлăхĕ, г/см³ 5,515 лаптăкĕ, çм² 510 065 700 Ирĕклĕ ӳкен хăвăртлăхĕн ӳсĕмĕ, экватор çинче, м/ç² 9,766 Иккĕмĕш космослăх хăвăртлăхĕ, м/ç 11 180 Çаврăнун сидер тапхăрĕ, сех. 23,934 Орбитăн экватор патĕнчи тайлăмĕ, ° 23,45 Çийĕнчи температура, К мин. вăтам чи вĕри 185 287 331 Çийĕнчи атмосфера пусăмĕ, кПа 101,325 Орбита пахалăхĕсем Хĕвелтен аяк вăтам хушă, çм 149 597 890 (1,0 а. в.) Перигели, çм 147 100 000 Афели, çм 152 100 000 Сидер çулĕн тапхăрĕ, кунсем 365,256366 Вăтам орбита хăвăртлăхĕ, м/ç 29 785,9 Орбитăн эксцкентритечĕ 0,01671022 Эклиптика тӳремĕнчен орбита тайăмĕ, ° 0,00005 Орбитăн çавракăшĕ, çм 924 375 700 спутникĕсем 1 (Уйăх) спутник шутланать Хĕвел Атмосфера тытăмĕн шучĕ, % Азот 77 Йӳçлĕк 21 Аргон 1 Углерод икĕйӳçĕлĕхĕ, шыв пăсĕ йĕрĕсем

Çĕр — Хĕвелтен виççĕмĕш утăмри планета.

[тӳрлет] Çĕр историйĕ

[тӳрлет] Çĕр тытăмĕ

[тӳрлет] Хорми

Çĕр ушкăнĕн планетисен калăпăшĕсене танлаштарни (сулахайран сылтăмалла): Меркурий, Венера, Çĕр, Марс

[тӳрлет] Хими тытăмĕ

[тӳрлет] Шалти тытăмĕ

Çĕрĕн пĕтĕмĕшлĕ тытăмĕ

[тӳрлет] Çĕр витĕмĕ

[тӳрлет] Çĕр мантийĕ

Çĕр моделĕ

Манти — Çĕрĕн силикатлă çавра капламĕ. Вăл ытларах ту тăприллĕ перидотитсенчен — магни, тимĕр, кальци селикачĕсенчен тăрать. Мантийĕн ту тăприсем кăштах шăраннисем Çĕр витĕмĕн çӳлти сийне хăпарнă çем базальт е унăн евĕр шăранчăкĕсем пулса тухаççĕ. Манти Çĕр йывăрăшĕн 67 %, 83 % яхăн калăпăшĕн пайĕ пулать. Вăл Çĕр витĕмĕн аялти чиккинчен 5 — 70 километр пуçланса, тĕшĕн чиккине çити, 2900 км пырать.

[тӳрлет] Çĕрĕн тĕшши

Тĕшши тимĕр-никĕль хутăш шăранчăкĕсенчен, ытти сидерофиллă элементсенчен тăрать.

[тӳрлет] Тектоника платформисем

Çĕрĕн тектоникă платхормисен картти.

[тӳрлет] Çавăн пекех пăхăр