Iterbio

Wikipedia(e)tik

Iterbioa

70 Tulioa ← Iterbioa → Lutezioa - ↑ Yb ↓ No Taula periodikoa
Orokorra
Izena, Ikurra, Zenbakia	Iterbioa, Yb, 70
Serie kimikoa	lantanidoak
Taldea, Periodoa, Orbitala	-, 6, f
Itxura	zuri zilarkara
Masa atomikoa	170,04(3) g/mol
Konfigurazio elektronikoa	[Xe] 4f14 6s2
Elektroiak orbitaleko	2, 8, 18, 32, 8, 2
Propietate fisikoak
Egoera	solidoa
Dentsitatea	(0 °C, 101,325 kPa) 6,90 g/L
Urtze-puntua	1.097 K (824 °C, 1.515 °F)
Irakite-puntua	1.469 K (1.196 °C, 2.185 °F)
Urtze-entalpia	7,66 kJ·mol−1
Irakite-entalpia	159 kJ·mol−1
Bero espezifikoa	(25 °C) 26,74 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k T/K 736 813 910 1.047 (1.266) (1.465)
Propietate atomikoak
Kristal-egitura	kubikoa, aurpegietan zentratua
Oxidazio-zenbakia(k)	2, 3 (oxido basikoa)
Elektronegatibotasuna	? 1,1 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala	1.a: 603,4 kJ/mol 2.a: 1.174,8 kJ/mol 3.a: 2.417 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)	175 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)	222 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa	(300 K) 38,5 W·m−1·K−1
Soinuaren abiadura	1.590 m/s
Isotopo egonkorrenak
Artikulu nagusia: iterbioaren isotopoak iso UE Sd-P D DE (MeV) DP 166Yb Sintetikoa 56,7 o ε 0,304 166Tm 168Yb  %0,13 Yb egonkorra da 98 neutroirekin 169Yb Sintetikoa 32,026 e ε 0,909 169Tm 170Yb  %3,04 Yb egonkorra da 100 neutroirekin 171Yb  %14,28 Yb egonkorra da 101 neutroirekin 172Yb  %21,83 Yb egonkorra da 102 neutroirekin 173Yb  %16,13 Yb egonkorra da 103 neutroirekin 174Yb  %31,83 Yb egonkorra da 104 neutroirekin 175Yb Sintetikoa 4,185 e β- 0,470 175Lu 176Yb  %12,76 Yb egonkorra da 106 neutroirekin 177Yb Sintetikoa 1,911 o β- 1,399 177Lu
Erreferentziak

Iterbioa elementu kimiko bat da, Yb ikurra eta 70 zenbaki atomikoa dituena. Lantanidoen serieko lur arraro bigun eta metalikoa da, kolore zilarkara duena. Hainbat mineraletan ageri da, hala nola gadolinitan, monazitan eta xenotimoan. Zenbait kasutan itrioarekin eta beste elementu erlazionatu batzuekin batera ageri da. Naturan zazpi isotopo dauzka.

[aldatu] Ezaugarri nagusiak

Iterbioa xaflakorra eta harikor samarra da, eta lustre distiratsua dauka. Azidoek erraz disolbatzen dute, urarekin motel erreakzionatzen du eta airean oxidatu egiten da.

Hiru alotropo dauzka: alfa, beta eta gamma. Beta forma giro-tenperaturan existitzen da eta aurpegietan zentratutako krital-egitura dauka; gamma forma, berriz, tenperatura altuetan ageri da eta gorputzean zentratutako egitura dauka.

Beta formak metalen antzeko eroankortasun elektrikoa dauka, baina erdieroale gisa jokatzen du 16.000 atmosferako presioaren pean. Bere erresistibitate elektrikoa hamar aldiz handiagoa da 39.000 atmosferatan, baina 40.000 atmosferara iristean giro-tenperaturan daukan erresistibitatearen %10a besterik ez dauka.