ბერლინი

ვიკიპედიიდან

ბერლინი

დროშა	გერბი
(ბერლინის მიწის გერბები)
ძირითადი მონაცემები
ფართობი:	891,75 კმ²
მოსახლეობა:	3.391.407 (30 ივლისი, 2005)
მოსახლეობის სიმჭიდროვე:	3.803 მოსახლე კმ²-ზე
საფოსტო ინდექსები:	10001-14199
სატელეფონო კოდები:	030
გეოგრაფიული მდებარობა:	52° 31' 00" ჩრდ., 13° 23' 40" აღმ.
მანქანის სანომრე ნიშანი:	B
ISO 3166-2:	DE-BE
უმუშევართა ქვოტა:	18,6% (სექტემბერი 2005)
უმუშევართა რიცხვი:	312.051 (სექტემბერი 2005)
ვებ-გვერდი	www.berlin.de
პოლიტიკა
მმართველი ბურგომისტრი:	კლაუს ვოვერაიტი (გსდპ)
მმართველი პარტიები:	გსდპ და მემარცხენეები/გსპ
უბნები
სატელიტური ფოტო

ბერლინი (გერმ. Berlin) -- გერმანიის დედაქალაქი და ფართობითა და მოსახლეობით ყველაზე დიდი გერმანული ქალაქი; ქალაქ-სახელმწიფო და ავტონომიური უფლებების მქონე ფედერაციული მიწა.

არსებობის ისტორიის მანძილზე ბერლინი მრავალი გერმანული სახელმწიფოებრივი წარმონაქმნის დედაქალაქი იყო: ბრანდენბურგის სამარკგრაფო/სათავადო, პრუსიის სამეფო, გერმანიის იმპერია და გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა. 1990 წლის 3 ოქტომბრიდან ბერლინი გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის დედაქალაქია.

ქალაქი მნიშვნელოვან მაგისტრალურ კვანძს წარმოადგენს. ბერლინი მსოფლიოს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ეკონომიკური, კულტურული და საგანმანათლებლო ცენტრია მრავალი უნივერსიტეტით, უმაღლესი სასწავლებლით, კვლევითი დაწესებულებით, თეატრით, მუზეუმითა თუ კულტურული ძეგლით.

სექციების სია 1 გეოგრაფია 1.1 გეოგრაფიული მდებარეობა 1.2 ადმინისტრაციული დაყოფა 1.3 კლიმატი 2 მოსახლეობა 3 პოლიტიკა 4 რესურსები

[რედაქტირება] გეოგრაფია

[რედაქტირება] გეოგრაფიული მდებარეობა

ბერლი მთლიანად შემოსაზღვრულია ბრანდენბურგის ფედერაციული მიწით და მდებარეობს გერმანიის აღმოსავლეთ ნაწილში პოლონეთის, საზღვრიდან დაახლოებით 70 კმ-ში, ბარნიმისა და ტელტოს მაღლობებზე. ქალაქის ისტორიული ცენტრი მდებარეობდა მდ. შპრეეს სანაპიროზე, რომელსაც ქალაქის დასავლეთ ნაწილში (შპანდაუ) უერთედება მდ. ჰაველი. ბერლინის დასავლეთი უბნები რაინიკენდორფი და პანკო მდებარეობენ ბარნიმის, ხოლო შარლოტენბურგ-ვილმერსდორფი, შტეგლიც-ცელენდორფი, ტემპელჰოფ-შიონებერგი და ნოიკიოლნი - ტელტოს მაღლობზე.

ბერლინის ყველაზე მაღალი პუნქტებია: ტოიფელსბერგი (115 მ. ძღვის დონიდან) შარლოტენბურგ-ვილმერსდორფში და მიუგელბერგე (115 მ.) ტრეპტო-კიოპენიკში.

[რედაქტირება] ადმინისტრაციული დაყოფა

1998 წლის 10 ივნისის "კანონით ადმინტრაციული დაყოფის რეფორმის შესახებ"' ბერლინის 23 რაიონი 12-მდე იქნა დაყვანილი.

• შარლოტენბურგ-ვილმერსდორფი
• ფრიდრიხსჰაინ-კროიცბერგი
• ლიხტენბერგი
• მარცან-ჰელერსდორფი
• ცენტრი
• ნოიკიოლნი
• პანკო
• რაინიკენდორფი
• შპანდაუ
• შტეგლიც-ცელენდორფი
• ტემპელჰოფ-შიონებერგი
• ტრეპტო-კიოპენიკი

ბერლინის ფედერაციულ მიწას ეკუთვნილ ბრანდენბურგში მდებარე 2350 ჰექტარი ფართობის პარფორცეჰაიდეს ნაკრძალი.

[რედაქტირება] კლიმატი

ბერლინი ზომიერ კლიმატურ სარტყელში მდებარეობს. საშუალი წლიური ტემპერატურაა - +9,4° ცელსიუსით, საშუალო წლიური ნალექი - 578 მილიმეტრი. ყველაზე თბილი თვეებია ივნისი, ივლისი და აგვისტო - საშუალოდ +17,4° - +18,7° და ყველაზე ცივი - დეკემბერი, იანვარი, თებერვალი - საშუალაოდ -0,2° - +1,4° ცელსიუსით. ყველაზე მეტი ნალექი მოდის აგვისტოში - 76 მილიმეტრამდე, ყველაზე ცოტა -- თებერვალში - 36 მილიმეტრამდე.

[რედაქტირება] მოსახლეობა

ბერლინში ცხოვრობს 3.392.026 მოსახლე (31 აგვისტო 2005) 891,75 კმ²-ზე. მოსახლეობის სიმჭიდროვე სეადგენს 3.804 კაცს კმ²-ზე. ბერლინის მოსახლეობის საშუალო ასაკი შეადგენს 41,7 წელს. 2005 წლის ივნისში აქ ცხოვრობდა 458.600 არაგერმანული მოქალაქეობის მქონე პირი მსოფლიოს 118 ქვეყნიდან. ეს შეადგენს ბერლინის მოსახლეობის 13,5%-ს. ქალაქში ცხოვრობს დაახ. 36.000 პოლონელი და 119.000 თურქი. ბერლინში თურქთა მსოფლიოში ყველაზე დიდი საზღვარგარეთული დიასპორაა.

ბერლინის მოსახლეობის 60% ათეისტია, 23% - პროტესტანტი, 9% - კათოლიკე და 6% - მუსლიმი.

[რედაქტირება] პოლიტიკა

მთავარი თემა პოლიტიკა ბერლინში

1990 წლის 3 ოქტომბერს ბერლინი გამოცხადებულ იქნა ფედერაციულ მიწად და გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის დედაქალაქად. 1991 წლის 20 ივნისს გერმანიის ბუნდესტაგმა ფედერაციული მთავრობის, ბუნდესტაგისა და ბუნდესრატის ბიუროები ბერლინში გადაიტანა.

ბერლინის ფედერაციული მიწა

ბერლინის ფედერაციული მიწის (შემდგ. «ბფმ») მთავარი საკანონმდებლო ორგანოა «ბერლინის წარმომადგენელთა პალატა», რომლეშიც შემდგომ პარტიების წარმომადგენლები სხედან: გსდპ, გქდკ, გერმანიის მემარცხენეთა პარტია, გერმანიის მწვანეები და გთდპ. მმართველ კოალიციას შეადგენენ გსდპ და მემარცხენეები.

«ბფმ»-ის მთავარი აღმასრულებელი ორგანოა «ბერლინის სენატი», რომელიც შედგება მმართველი ბურგომისტრისა (კლაუს ვოვერაიტი) და 8 სენატორისაგან. მმართველი ბურგომისტრი წარმოადგენს ქალაქს და ფედერაციულ მიწას საერთაშორისო სცენაზეც. 1996 წელს ჩატარდა სახალხო კენჭისყრა ბერლინისა და ბრანდენბურგის მიწების გაერიანების თაობაზე.

გერბები და დროშები

ფედერაციული მიწის გერბი

ფედერაციული მიწის სიმბოლო

ფედერაციული მიწის დროშა

[რედაქტირება] რესურსები

• ოფიციალური ვებგვერდი