Helvetia

E Vicipaedia


(Vexillum)	(Insigne)

Sententia nationalis: -

Linguae officiales Germanica, Francogallica, Italica, Raetoromanica

Nomen gentilicium
Adiectivum Helvetius
Helveticus

Carmen nationale Psalmus Helveticus [1]

Praeses Michelina Calmy-Rey

Caput Berna
46° 57′ Sept., 7° 27′ Ort.

Urbs maxima Turicum

Area
- Totalis
- aqua (%) de area 132.a
41 285 km²
4.2%

Numerus incolarum
(anno 31.12.2006)
Totalis
- Spissitudo de frequentia 92.a

7 508 700
181/km²

PDB (anno 2003)
- Totalis
- PDB/capita de producto 35.a
$233 milliarda
$30 186 (8.a)

Nummus Francus Helveticus (CHF)

Independentia
- Declarata
- Agnita
Status foederalis Foedus Pactum Helveticum
1 Augusti, 1291
24 Octobris 1648
1848

Circulus temporalis
- aestate (HÆ) TEC (UTC+1)
TÆEC (UTC+2)

Praefixum telephonicum nationis +41

Dominium interretiale .ch

Helvetia^[1] (-ae f.), sive Confoederatio Helvetica, est terra in Alpibus Occidentalibus continentis Europaeae. Iura Helvetica montes etiam sunt in Helvetia. Et fontes fluviorum Rheni et fontes Rhodani sunt in Alpibus Helveticis.

Urbs princeps est Berna sive Verona; urbs maxima Turicum, dein Genava.

Res publica Confoederatio Helvetica nominatur, quia ex viginti sex cantonibus (pagis) consistet. Hi omnes lingua, institutis, legibus, religionibus inter se differunt. Quanquam omnes vicinae terrae Europaea Unione foederatae sint (Germania, Italia Franciaque ab initio Unionis anno 1957 et Austria a 1995), non Helvetii illam accedere usque ad praesentem diem voluerunt.

Index

1 Historia
2 Institutiones
3 Geographia
4 Sermones publici
5 Religiones
6 Structura Ecclesiae Catholicae in Helvetia
7 Vide etiam
8 Notae
9 Nexus externi

[recensere] Historia

Helvetia condita est Confoederatio per Foedus Pactum Helveticum anno 1291 a pagis Urania, Suitia et Subsilvania. Iam anno 1332 Lucerna se ad Helvetiam iunxit, postea alii pagi idem fecerunt et anno 1513 Confoederatio a tredecim pagi constituta est.

Post cladem Mariniani (hodie Italice Melegnano) apud Mediolanum contra regem Franciae Franciscum I die 13/14 Septembris 1515 pagi Helvetiae semper neutri faverunt.

Inter saeculum XVI pagi Helvetiae in duas partes discesserunt. Pagi ruris fidem Ecclesiae catholicae servaverunt, alii pagi emendationem Ecclesiae acceperunt. Etiam bella inter pagi fuerunt. Multi praeclari reformatores Ecclesiae in urbibus Helvetiae vixerunt, e.g. Henricus Bullingerus, Ioannes Calvinus, Guilielmus Farel et Uldrychus Zwingli.

Anno 1798, Francia Confoederationem invasit et civitatem unitariam, Respublicam Helveticam appellatam, condidit. Helveti numquam hanc civitatem amaverunt. Post quinque annos accurate die 18 Februarii 1803 cum Acto Mediationis nova foederatio, sed semper Franciae subiecta, condita est.

Post cladem Napoleonis anno 1815, Helvetia a Consilio Vindobonum restituta est, ut confoederatio a viginti duobus pagi constituta.

Post bellum civile inter pagos catholicos, in "alia foederatione" (Theodisce Sonderbund) coniunctos et protestantes anno 1848 prima magna charta Helvetiae promulgata est.

Saeculis XIX et XX pace et labore Confoederatio crevit. Hodie putatur Helvetia esse opulentissima civitas orbis.

Anno 1978, Iura se a pago Berna discessit et novus et viginti tertius pagus Helvetiae factus est.

[recensere] Institutiones

Facultas legum faciendi ad Consilium Nationale a 200 legatis populi constitutus et ad Consilium Civitatum a 46 senatoribus constitus, pertinet. Unocuique pago duo senatores et legati pro incolis sunt.

Consilium Foederale, quod e septem hominibus constat, administrationem Helvetiae gerit. Unus consiliariorum foederalium praesis potestatem tempore dumtaxat annuam habet (cfr. vide Indicem Consiliariorum Foederalium).

Confoederatio Helvetica e 23 pagis constat. Hic est ordo solemnis (secundum Constitutionem federalem art. 1). Tres primi habent praecellentia honoris causa, dein ordo est secundum annum integrationis in Confoederatione, hic post nomen indicatum:

Pagi Helvetiae

Turicum, a. 1351
Verona (aut: Berna), a. 1353
Lucerna, a. 1332
Urania, a. 1291
Suitia, a. 1291
Subsilvania inferior, a. 1291
Subsilvania superior, a. 1291
Glarona, a. 1352
Tugium, a. 1352
Friburgum, a. 1481
Solodurum, a. 1481
Basilia Urbs, a. 1501
Basilia Rus, a. 1501
Scafusa, a. 1501
Abbacella, a. 1513
Sanctogallum, a. 1803
Grisonia, a. 1803
Argovia, a. 1803
Turgovia, a. 1803
Ticinum, a. 1803
Pagus Valdensis, a. 1803
Valesia, a. 1815
Novicastrum, a. 1815
Genava, a. 1815
Jura, a. 1979

[recensere] Geographia

Helvetiae tres regiones naturales sunt: pars centro-australis altos montes Alpes continet, in parva parte boreo-occidentali sunt montes "Iura" appellati, et intra montes est regio aequior cum silvis et lacubus. Hoc vivunt numerosissimi Helvetiorum.

[recensere] Urbes vicique

Acaunus (St. Maurice)
Abbatis cella(Appenzel)
Aravia (Aarau)
Arni
Augusta Raurica (Augst)
Aventicum (Avenches)
Basilia (Basel)
Berna (Bern)
Bilitio (Bellinzona)
Bremogartum (Bremgarten)
Bruga (Brugg)
Curia Raetorum (Chur)
Friburgum (Freiburg, Fribourg)
Genava (Genève)
Hermetschwil-Staffeln
Lausonium etiam Lousonna appellata (Lausanne)
Leuca fortis (Leuk)
Locarnum (Locarno)
Lucerna (Luzern)
Luganum (Lugano)
Mendricus (Mendrisio)
Novicastrum (Neuchâtel)
Octodurum (Martigny)
Paternacus (Payerne)
Pratobornum (Zermatt)
Pulliacum
Quintus (Quinten)
Quartus (Quarten)
Sanctogallum (Sankt Gallen)
Scafusa (Schaffausen)
Sedunum (Sitten Theodisce, Sion Francogallice)
Senegaunis (Sargans)
Solodurum (Solothurn)
Suitius (Schwyz)
Tertia (Unterterzen/ Oberterzen)
Tugium (Zug)
Turicum (Zürich)
Vicus Subinates (Riva San Vitale)
Vindonissa (Windisch)
Vitudurum (Winterthur)
Viviscum (Vevey)

[recensere] Flumina

[recensere] Lacus

Ceresium
Lacus Bodamicus
Lacus Lemannus
Verbanus
Lacus novicastrus

[recensere] Montes

Alpes

[recensere] Sermones publici

Diffusio sermonum in Helvetiae (anno 2000)

In Helvetia praeter linguam Theodiscam et Francogallicam et Italicam sermo publicus est etiam Lingua Romancica. Hanc linguam circa triginta milia hominum in pago Grisoniae loquuntur. Accurate anno 2000 in Helvetia homines loquuntur:

Theodisce 63.7 % incolarum (terrae russae pictae);
Francogallice 20.4 % incolarum(terrae virides pictae);
Italice 6.5 % incolarum(terrae violaceae pictae);
Romanice 0.5 % incolarum
alii sermones 9.0 % incolarum

[recensere] Religiones

Incolae secundum confessionem religiosam (in %)
anno	1970	2000
Ecclesia evangelica riformata	46,42	33,04
Ecclesia evangelica metodista	0,17	0,12
Nova apostolica ecclesia	0,49	0,38
Testes Jehovas	0,17	0,28
aliae Ecclesiae protestantes	0,42	1,44
Ecclesia Catholica Romana	49,39	41,82
Ecclesia Catholica Christiana	0,32	0,18
Ecclesiae Orthodoxae	0,33	1,81
Aliae communitates Christianae	0,05	0,20
Communitates Iudaicae	0,33	0,25
Communitates Islamicae	0,26	4,26
aliae religiones	0,12	0,78
sine religione	1,14	11,11
sine responsione	0,39	4,33
Incolae (100 %)	6.269.783	7.288.010

(Fons: Officium foederale de statistica, censimenta nationalia)

[recensere] Structura Ecclesiae Catholicae in Helvetia

Sunt in Helvetia sex dioeceses et duae abbatiae territoriales, qui subiactae imperio archidioecesis non sunt, sed sanctae sedi ipsae. Ergo Helveticae dioceses non formant provinciam ecclesiasticam. Hae sunt dioeceses et abbatiae: