Finnia
E Vicipaedia
|
|||||
Sententia nationalis: nulla | |||||
Linguae officiales | Finnica, Suecica | ||||
Nomen gentilicium Adiectivum |
Finnus Finnicus |
||||
Carmen nationale | Maamme (Finnice) |
||||
Praeses Minister Primus |
Daria Halonen Matthias Vanhanen |
||||
Caput | Helsinkium 60° 10′ Sept., 24° 56′ Ort. |
||||
Urbs maxima | Helsinkium | ||||
Area - Totalis - aqua (%) |
de area 65°.a 338 145 km² 9.4% |
||||
Numerus incolarum (anno 2007) Totalis - Spissitudo |
de frequentia 112°.a 5 288 483 16/km² |
||||
PDB (anno 2005) - Totalis - PDB/capita |
de producto 52.a $163 000 000 000 $34 819 (12.a) |
||||
Nummus | Euro (EUR ) |
||||
Independentia Declarata |
17 Decembris, 1917 | ||||
Circulus temporalis - aestate (HÆ) |
TEO (UTC+2) TÆEO (UTC+3) |
||||
Praefixum telephonicum nationis | +358 |
||||
Dominium interretiale | .fi | ||||
Visitare Portam Finniam |
Finnia[1] (-ae, f.) sive Finlandia[1] vel Finnonia[1] (Finnice: Suomi; Suecice: Finland; Samice: Suopma) est natio in Scandinavia, cuius nationes finitimae sunt Suecia et Norvegia et Russia. Eius territorii nomen primum Latine classice "Fennia" erat. Caput (et urbs maxima) est Helsinkium.
Index |
[recensere] Historia
Historiae scriptores dicunt anno 1155 Finniam in potestatem Sueciae venisse, anno 1150 religionem Christianam. Religio Christiana ab rege Suetico Erik in Finniam venit bello quod post nomen Prima Suetica Expeditione Sacra appellari solitum est. Ultra hoc, archaeologica elementa sunt quibus Christiana praesentia in Finnia Meridionale prius quam 1150 videtur. Anno 1249 Sueticus rex Birger Jarl Secundam Sueticam Expediotem Sacram duxit sic de iure Finnia in potestam Suetiae venit, sic lingua Suetica de educatione et burocratia {?} principalis fuit, Finniae lingua ut populi, clericorum, et iudicium lingua remansit. Societas inter quattuor typos divisa est: nobiles, equites, clerici, et agricolae, qui maxima pars civitatis qua sine iure.
Sexto saeculo a Michaele Agricola primi libri editi sunt, hoc saeculo Sueticum Imperium quoque ad Lutheranam religionem se convertit. Sueticum Imperium in Finnia urbes condidit, sicut urbes Ingriae Caianiaeque. Provinciae praefectus Petrus Brahe 10 urbes et primam Academiam Aboensem condidit. Finniae exercitus in bellis Sueticis pugnavit et Finniae milites in Suetico exercitu nomine "Hakkapeliittas" appellaventur.
Sueticum Imperium contra Novgardiam bellum gessit. Novarum terrarum invasio duravit usque Russia se unificavit. Russia Finniae populo defensionem a Suetia pollicita est, sic Finnia a Russiae exercitu saecolo 18 occupata est.
[recensere] Etymologia
- Nomen Finnicum (Suomi) est fortasse de verbo Proto-Baltico *zeme [terra]
- Nomen Indoeuropaeum Finnland est fortasse de Germanico verbo Finn [Venator-convector] vel [Vagus]. Sunt multi loci quoque in Scandinavia qui Finn continent (Finnmark, Finnskogen).
[recensere] Linguae
Linguae publicae Finniae sunt Lingua Finnica et Lingua Suecica (Varii dialecti Linguarum Samicarum in Lapponia quoque).
Quamquam neque Finnia neque Finni in orbi Imperii Romani fuerunt, Latinitatem honorant[2] et eam in natione colitur, per radiophonicas vias necnon per interrete. Cum Europae Unioni praeerat, Finnia Latine communicabat; a die primo Iulii 2006, notitiae Latine scriptae inveniuntur in pagina interretiali "EU 2006"[3].
Latinistae notae Finnicae sunt:
-
- Jukka Ammondt
- Teivas Oksala
- Tuomo Pekkanen
- Reijo Pitkäranta
[recensere] Geographia
- Ut hoc indagare, vide etiam: Geographia Finniae, Index urbium Finniae, Index lacuum Finniae, Index fluminum Finniae
[recensere] Lacus et Flumina
[recensere] Urbes
- Ut hoc indagare, vide etiam: Index urbium Finniae
Principales urbes Finniae sunt:
- Helsinkium (Helsinki, Suecice: Helsingfors)
- Vantania (Vantaa, Suecice: Vanda)
- Aboa (Turku, Suecice: Åbo)
- Carolina vetus (Kokkola, Suecice: Karleby)
- Neo-Carolina (Uusikaarlepyy, Suecice: Nykarleby)
- Sala (Salo)
[recensere] Divisiones administrativae
Pagina usque elaboratur...
Haec pagina nondum perfecta in manibus auctoris est. Ideo rogaris ut minora quidem mutes hic, maiora autem prius disputes illic. Si vero auctor ipse nil mutaverit his diebus septem, hancce formulam audacter dele.
- Ut hoc indagare, vide etiam: Divisiones administrativae Finniae
[recensere] Historia
Olim, fuerunt Provinciae historicae Finniae (–1634) et Comitatus Finniae (1634–1997).
[recensere] Provinciae
- Ut hoc indagare, vide etiam: Provinciae Finniae
Finnia in sex divisiones administrativas primas dividitur, provincias appellantur, quae sunt:
[recensere] Regiones
- Ut hoc indagare, vide etiam: Regiones Finniae
Provinciae in 20 divisiones administrativas secundas, regiones (Finnice: maakunta, Suecice: landskap) appellantur, dividuntur.
[recensere] Regiones oeconomicae
- Ut hoc indagare, vide etiam: Regiones oeconomicae Finniae
Regiones in 79 divisiones administrativas tertias, regiones oeconomicae (Finnice: seutukunta, Suecice: ekonomisk region) appellantur, dividuntur.
[recensere] Communia
- Ut hoc indagare, vide etiam: Communia Finniae, Index communium Finniae, Index communium Finniae numero incolarum, Index communium Finniae magnitudine
Regiones oeconomicae in 432 divisiones administrativas quartas, communia (Finnice: kunta. Suecice: kommun) appellantur, dividuntur.
[recensere] Historia
Finni Romanis antiquis sub nomine Fenni noti sunt[4]. Tacitus in opere de Origine et Situ Germanorum scripsit :
Hic Suebiae finis. Peucinorum Venethorumque et Fennorum nationes Germanis an Sarmatis adscribam dubito. quamquam Peucini, quos quidam Bastarnas vocant, sermone cultu sede ac domiciliis ut Germani agunt. sordes omnium ac torpor procerum: conubiis mixtis nonnihil in Sarmatarum habitum foedantur. Venethi multum ex moribus traxerunt; nam quidquid inter Peucinos Fennosque silvarum ac montium erigitur latrociniis pererrant. hi tamen inter Germanos potius referuntur, quia et domos figunt et scuta gestant et pedum usu et pernicitate gaudent: quae omnia diversa Sarmatis sunt in plaustro equoque viventibus. Fennis mira feritas, foeda paupertas: non arma, non equi, non penates; victui herba, vestitui pelles, cubile humus: solae in sagittis spes, quas inopia ferri ossibus asperant. idemque venatus viros pariter ac feminas alit; passim enim comitantur partemque praedae petunt. nec aliud infantibus ferarum imbriumque suffugium quam ut in aliquo ramorum nexu contegantur; huc redeunt iuvenes, hoc senum receptaculum. sed beatius arbitrantur quam ingemere agris, inlaborare domibus, suas alienasque fortunas spe metuque versare: securi adversus homines, securi adversus deos rem difficillimam adsecuti sunt, ut illis ne voto quidem opus esset. cetera iam fabulosa: Hellusios et Oxionas ora hominum vultusque, corpora atque artus ferarum gerere: quod ego ut incompertum in medio relinquam.
[recensere] Vide Etiam
[recensere] Notae
- ↑ 1.0 1.1 1.2 J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus. Dresden: Schönfeld, 1861. html pdf
- ↑ Vide etiam: Jonny Dymond (BBC), Finland makes Latin the King
- ↑ Vide hanc paginam
- ↑ Citatio desiderata (addito fonte, hanc formulam remove)
Provinciae Finniae | |
Finnia Meridionalis | Finnia Occidentalis | Finnia Orientalis | Lapponia | Uloa | Alandia Index urbium Finniae | Porta Finniae | Index divisionum administrativarum Finniae |
Regiones Finniae | |
Alandia | Birkaria | Caiania | Carelia Meridionalis | Carelia Septentrionalis | Finnia Centralis | Finnia Propria | Kumoënsis Vallis | Lapponia | Nylandia | Nylandia Orientalis | Ostrobothnia | Ostrobothnia Centralis | Ostrobothnia Meridionalis | Ostrobothnia Septentrionalis | Päijänne Tavastia | Satagundia | Savonia Meridionalis | Savonia Septentrionalis | Tavastia
Index urbium Finniae | Porta Finniae | Index divisionum administrativarum Finniae |
Europa — Civitates |
Albania | Andorra | Armenia | Austria | Batavia | Belgia | Bohemia | Bosnia et Herzegovina | Bulgaria | Croatia | Cyprus | Dania | Estonia | Finnia | Francia | Georgia | Germania | Graecia | Helvetia | Hibernia | Hispania | Hungaria | Islandia | Italia | Lettonia | Lichtenstenum | Lituania | Lusitania | Luxemburgum | Melitta | Moldavia | Monoecus | Mons Niger | Norvegia | Polonia | Praevalis | Regnum Britanniarum | Respublica Macedonica | Res publica Sancti Marini | Romania | Russia | Ruthenia Alba | Serbia | Slovachia | Slovenia | Suecia | Turcia | Vaticanum | Ucraina |
Europa — Territoria
|
Balcania | Balticum | Britannia Maior | Gallia | Hibernia (insula) | Iberia | Lapponia | Pannonia | Scandinavia |