1930-1939
Van Wikipedia
Eeuwen: | 19e eeuw - 20e eeuw - 21e eeuw |
Decennia: | 1900-1909 1910-1919 1920-1929 - 1930-1939 - 1940-1949 1950-1959 1960-1969 |
Jaren: | 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 |
[bewerk] Belangrijke gebeurtenissen
De jaren dertig van de twintigste eeuw worden getypeerd als een periode van economische crisis en als de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. De koersval van de effectenbeurs op Wall Street in 1929 leidde tot een economische ineenstorting en grote werkloosheid. In Duitsland vormde dat, samen met de herstelbetalingen na de Eerste Wereldoorlog, een ideale voedingsbodem voor de nationaalsocialistische beweging van Adolf Hitler.
In Italië was al sinds 1924 een vergelijkbare beweging aan de macht: het fascisme van Benito Mussolini. In Oostenrijk vestigde de katholieke kanselier Engelbert Dollfuss in 1933 een dictatuur. In 1938 ging het staatje bij de Anschluss op in het Groot-Duitse Rijk.
In Spanje greep generaal Francisco Franco in juli 1936 tevergeefs naar de macht. Er brak een drie jaar durende burgeroorlog uit, die eindigde met een ballingschap van de republikeinse regering .
In Nederland beleefde de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) haar electorale hoogtepunt in 1935. Daarna daalde de aanhang van de partij tot het begin van de oorlog, ook omdat de economie weer aantrok. "Er is voorhands geen enkele reden om werkelijk ongerust te zijn.", sprak minister-president Hendrikus Colijn in 1936.
De verspreiding van de techniek stond ook in de jaren dertig niet stil. Veel mensen maakten in deze tijd kennis met de radio en met de gesproken film.
Enkele grote projecten in het Nederlandse landschap herinneren aan de jaren dertig. Werklozen werden ingezet bij de aanleg van het Amsterdamse Bos, en ook de Wieringermeer, de Afsluitdijk en de Noordoostpolder kwamen in dit decennium tot stand.