ATB Nieuwe Generatie
Van Wikipedia
 ATB-NG-baken bij het station van Raalte |
ATB-NG (Automatische Treinbeïnvloeding Nieuwe Generatie) is een Nederlands treinbeïnvloedingsysteem uit de jaren negentig van de afgelopen eeuw.
Inhoud |
[bewerk] Werking en voordelen ten opzichte van ATB-EG
ATB-NG is geen verbeterde versie van ATB-EG (Eerste Generatie) maar een nieuw treinbeïnvloedingssysteem dat op een geheel andere wijze werkt. ATB-NG werkt niet volgens constante spoorstroomlopen zoals EG maar puntsgewijs met bakens in de rails die het seinbeeld (de stand van het sein) weergeven aan een passerende trein. De bakens functioneren voor één rijrichting: daarom liggen de bakens links van het midden in het spoor (gezien vanuit de cabine van de machinist).
ATB-NG kent voor elke 10 km/h een stap (20 stappen voor 0 tot 200 km/h). Daarmee is het mogelijk om elk seinbeeld weer te geven. Rondom de snelheidsmeter zijn lampjes aangebracht die de maximum toegestane snelheid weergeven.
ATB-NG dwingt niet meteen een remming af, als een sein met remopdracht gepasseerd wordt: ATB-NG kent het gewicht en het remvermogen van de trein en berekent een veilige remcurve tot aan de nieuwe snelheid of het rode sein. Dit wordt 'uitgesteld remmen' genoemd en kan exploitatiesnelheid van de trein verhogen. Het gebruik van uitgesteld remmen wordt echter (nog) niet toegestaan.
In tegenstelling tot andere puntsgewijze treinbeveiliging zoals het Duitse PZB, is ATB Nieuwe Generatie wel fouttolerant. Bij ATB-NG krijgt de trein bij ieder ontvangen baken een afstand-snelheidsprofiel door. Als de trein na deze afstand geen nieuw baken ontvangen heeft, is het duidelijk dat de trein bakens gemist heeft en zal er om veiligheidsredenen een remming worden ingezet.
Er bestaan in Nederland twee typen ATB-NG treinapparatuur. ATBNG (m.n. geïnstalleerd in DM '90) en de nieuwere ATBL-NL. De beide typen zijn functioneel (nagenoeg) gelijk. De kasten bevatten zowel ATB-EG als ATB-NG.
Een trein met ATB-NG schakelt automatisch over op het op het spoorwegbaanvak geïnstalleerde treinbeïnvloedingssysteem. Als zowel ATB-NG als -EG aanwezig zijn, kiest de ATB-NG treinapparatuur voor ATB-NG.
[bewerk] ATB-EG én ATB-NG
ATB-EG en ATB-NG zijn twee totaal verschillende systemen. Toch heeft ProRail lange tijd beweerd dat ATB-EG en ATB-NG niet samen op een spoorlijn gebruikt kunnen worden, omdat beide systemen elkaar zouden verstoren, waardoor er onveilige situaties zouden kunnen ontstaan. Om die reden is de ATB-EG op de spoorlijnen Zutphen – Apeldoorn en Zutphen – Hengelo verwijderd bij de installatie van ATB-NG. De lightrailproef op de spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn, waar naast de ATB-EG ATB-NG geïnstalleerd is, heeft bewezen dat deze twee totaal verschillende systemen elkaar niet verstoren. ATB-NG wordt gebruikt door de lightrailvoertuigen en de ATB-EG door het overige materieel (in dit geval Sprinters).
Op het baanvak Den Haag Mariahoeve – Hoofddorp wordt de techniek van ATB-NG gebruikt als aanvulling op ATB-EG; dit wordt ook wel ATB+ genoemd. Hiermee worden de Thalys PBKA-stellen in staat gesteld om de baanvaksnelheid van 160 km/h te rijden.
[bewerk] Nadelen
Omdat ATB-NG puntsgewijs werkt, onthoudt een trein het laatst ontvangen baken. Het passeren van een geel sein betekent dat een rood sein genaderd wordt. Met behulp van de remcurvebewaking komt de trein vlak voor het rode sein tot stilstand. Als het sein na passage van het gele sein op groen springt, kan de trein dat niet waarnemen omdat hij het nieuwe baken nog niet is gepasseerd. De trein kan het sein dan slechts passeren met een snelheid van 15 km/h. Dit nadeel kan ondervangen worden door het toepassen van extra bakens of lussen.
Een ander nadeel is het feit dat ATB-NG (maar ook ATB-EG) alleen in Nederland wordt gebruikt, dat het geen Europese standaard is en dat alleen patenthouder ACEC-Alstom uit Charleroi de ATBL-kasten mag leveren. Het technisch en functioneel vergelijkbare ETCS Level 1 daarentegen is wel een Europese standaard die door alle fabrikanten geleverd mag worden.
[bewerk] ATB-NG in Groningen en Friesland
Op de spoorlijnen Harlingen – Leeuwarden, Stavoren – Leeuwarden, Groningen – Roodeschool, Groningen – Delfzijl en Groningen – Leer (D) is in 2004 nog geen enkele vorm van treinbeïnvloeding aanwezig.
ProRail zal voor 1 januari 2006 deze spoorwegen voorzien hebben van ATB-NG. Opmerkelijk is dat ProRail ook Groningen – Leer (D) van ATB-NG wil voorzien: dit is namelijk een TEN-lijn (Trans-Europees Netwerk voor Transport) en in een Europese richtlijn is vastgelegd dat op TEN-lijnen interoperabele treinbeïnvloeding moet worden gebruikt (wat ATB-NG niet is).
