Brielle
Van Wikipedia
|
||||
![]() |
||||
Provincie | ![]() |
|||
Hoofdplaats | Brielle | |||
Oppervlakte - Land - Water |
31,12 km² 27,49 km² 3,63 km² |
|||
Inwoners Bevolkingsdichtheid |
15.922 (1 januari 2007) 579 inw./km² |
|||
Geografische ligging | 51°53' NB 4°11' OL | |||
Geografische ligging | {{{coordinaten}}} | |||
Belangrijke verkeersaders | N15 | |||
Station(s) | {{{station}}} | |||
Netnummer | 0181 | |||
Postcodes | 3230 - 3235 | |||
Officiële website | www.brielle.nl | |||
Politiek | ||||
Burgemeester (lijst) | G.W.M. van Viegen | |||
Bestuur | {{{bestuur}}} | |||
Zetels {{{partijen}}} |
{{{zetels}}} |
Brielle ( uitspraak (info·uitleg)), vroeger Den Briel, is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland gelegen op het eiland Voorne. De gemeente telt 15.922 inwoners (1 januari 2007, bron: CBS) en beslaat 31,32 km² waarvan 3,71 km² wateroppervlak is. Naast de stad Brielle zelf omvat de gemeente ook de dorpen Vierpolders en Zwartewaal. Brielle zelf heeft ruim 9000 inwoners.
Brielle is gelegen aan de Brielse Maas, een afgedamd gedeelte van de Maas dat zich tot belangrijk recreatiegebied ontwikkeld heeft. Het ligt ten oosten van de oude vaargeul Brielse Gat. Tot 1700 werd dit water gebruikt als verbinding naar Rotterdam, daarna trad verzanding op waardoor het Gat minder goed bevaarbaar werd. Het Goereese Gat was een alternatief.
Inhoud |
[bewerk] Historie
Brielle is een oude stad; de naam gaat terug op het Keltische woord brogilo ('ingesloten gebied, jachtgebied') en uit de oudste geschriften blijkt dat de huidige locatie 'de nieuwe Briel' is. 'Den ouden Briel' moet ergens anders op het eiland Voorne gelegen hebben. Lange tijd was de stad de zetel van de Graven van Voorne, totdat deze heerlijkheid in 1371 bij Holland gevoegd werd. Brielle had zijn eigen haven en dreef handel met het Oostzee-gebied. De stad had zelfs zijn eigen factorij in Zweden.
In 1572 werd de stad ingenomen door de watergeuzen, het eigenlijke begin van de opstand tegen Filips II. Dit historisch feit wordt ieder jaar op 1 april gevierd. Schoolkinderen onthouden dit feit met de zin:
- "Op 1 april verloor Alva zijn bril" (oorspr. "Op 1 april verloor Alva Den Briel")
Tijdens de gebeurtenissen in 1572 vermoordden de Geuzen een aantal katholieke geestelijken, de Martelaren van Gorcum. Sindsdien is Brielle ook een bedevaartsoord.
In 1585 werd Brielle Engels bezit: koningin Elisabeth verkreeg het, samen met Vlissingen, in onderpand in ruil voor 5000 soldaten die de Nederlanden hielpen in de strijd tegen Spanje. In 1616 kwamen deze gebieden terug bij Nederland.
Brielle is lid van de Nederlandse Vereniging van Vestingsteden.
[bewerk] Bezienswaardigheden
- De stad bezit nog steeds zijn oude stadswallen.
- St. Catharijnekerk. Deze kerk was in opzet de grootste kerk van Holland, maar is nooit voltooid. De bouw begon in 1417. In 1456 was er een grote brand en in 1482 raakte het geld op en hield men op met bouwen. Alleen het schip was klaar. Brielle is van verre herkenbaar aan de 57 meter hoge, stompe toren van de St. Catharijnekerk.
- Het heiligdom van de Martelaren van Gorcum, gebouwd op de plaats van de schuur waar zij door de geuzen werden opgehangen.
- Vele monumentale panden in het centrum van Brielle, waaronder het Arsenaal uit 1708, nu een bibliotheek
- Oude Stadhuis (museum)
- Molen
- Brielse Meer (voorheen Brielse Maas)
[bewerk] Sport en recreatie
Door deze plaats loopt de Europese wandelroute E9, ter plaatse ook North Sea Trail of Deltapad geheten. De E9 loopt langs de kust van Portugal naar de Baltische staten.
[bewerk] Evenementen
- Bevrijdingsdag (1 april)
Op deze gedenkwaardige dag in 1572 verschenen de Watergeuzen voor de Noordpoort van Den Briel en eisten de overgave van de kleine, maar strategisch belangrijke havenstad. Ook wordt er op de nacht vóór 1 april de Kalknacht gehouden.
- Koninginnedag, 30 april
Klokkenluiders-/Carillondag. Luid zelf de klokken van de Brielse Dom, zie de beiaardier aan het werk in zijn cabine hoog in de toren of bespeel zelf het vermaarde KAM-orgel.
- Brielle Blues (laatste zondag van juli)
Op deze dag worden op drie podia binnen de vesting door negen bluesbands de gehele dag bluesmuziek ten gehore gebracht. Na 22:00 volgt er een traditionele kroegentocht.
[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad
[bewerk] Geboren in Brielle
- Hendrick Joosten Speuy (1575), Nederlands organist en componist
- Maarten Harpertszoon Tromp (1598), Nederlands militair en zeevaarder
- Witte de With (1599), Nederlands marine-officier
- Toon Tellegen (1941), Nederlands schrijver
- Rob Romein (1949), Nederlands zakenman
- Natasja Froger (1965), tv-presentatrice en echtegnote van Rene Froger
[bewerk] Galerij
De Langepoort, één van de overgebleven stadspoorten van de vesting Brielle |