Schiedam

Van Wikipedia

Gemeente Schiedam

Provincie

Zuid-Holland

Hoofdplaats

Schiedam

Oppervlakte
- Land
- Water

19,89 km²
18,13 km²
1,76 km²

Inwoners
Bevolkingsdichtheid

75.257 (1 januari 2007)
4151 inw./km²

Geografische ligging

51°55′NB 4°24′OL

Belangrijke verkeersaders

A20, NS Oude Lijn, NS Hoekse Lijn, metrolijn: Calandlijn

Station(s)

{{{station}}}

Netnummer

010

Postcodes

3111 - 3125

Officiële website

Politiek

{{{bestuur}}}

Zetels
{{{partijen}}}

{{{zetels}}}

Oude stadhuis van Schiedam

Molens in Schiedam, De Vrijheid en De Noord (in de achtergrond)

De stad Schiedam ( uitspraak (info·uitleg)) ligt in Zuid-Holland tussen Rotterdam en Vlaardingen, oorspronkelijk aan de Schie en later ook aan de Nieuwe Maas. Per 1 juli 2006 had deze gemeente 75.111 inwoners (bron: CBS). De stad is vooral bekend om haar jenever, de historische binnenstad met grachten, en de hoogste windmolens ter wereld.

[bewerk] Geschiedenis

Schiedam ontstond op dezelfde wijze als grote buur Rotterdam: nabij de monding van de Schie werd rond 1250 (waarschijnlijk) door ambachtsheer Dirk Bokel van ambacht Mathenesse een dam aangelegd om het polderland te beschermen tegen het zeewater. Deze dam trok handelsactiviteit aan, omdat goederen voor het achterland (Delft, en verderop Leiden en Haarlem) hier dienden te worden overgeslagen. Het plaatsje kreeg al snel stadsrechten: deze werden in 1275 verleend door vrouwe Aleid van Holland (Aleida van Avesnes), de zuster van graaf Willem II van Holland. Zij had hier een kasteel laten bouwen, het "Huis te Riviere" of "Huis Mathenesse". Restanten van een donjon, die onderdeel uitmaakte van dit kasteel, zijn heden ten dage nog altijd te zien in het centrum van Schiedam, naast het Schiedamse stadskantoor aan de Broersvest.

Als jonge nederzetting kreeg Schiedam al spoedig concurrentie: in 1340 mochten Rotterdam en Delft een verbinding aanleggen tussen de Schie en de Maas. Vanaf de vijftiende eeuw bloeide de devotie op rond de Heilige Liduina, die in Schiedam leefde. De stad kreeg vervolgens betekenis door de haringvisserij.

De achttiende eeuw was Schiedams Gouden Eeuw: de stilgevallen drankimport uit Frankrijk maakte de opkomst van de Schiedamse jeneverstokerij mogelijk. Vanuit tientallen branderijen en distilleerderijen werd Schiedamse jenever over de hele wereld geëxporteerd. De jeneverindustrie gaf Schiedam de bijnaam 'Zwart Nazareth'. De bedrijfstak is inmiddels grotendeels verdwenen. Echter de vijf korenmolens De Noord, Walvisch, Drie Koornbloemen, Nieuwe Palmboom en Vrijheid, de hoogste molens ter wereld - omdat zij boven de hoge pakhuizen uit moesten steken - en een groot aantal voormalige branderijen herinneren nog aan de branderstijd. In één van deze branderijen, gevestigd aan de historische Lange Haven is het gedistilleerd museum De Gekroonde Brandersketel gevestigd.

In 1941 werd de gemeente Kethel en Spaland geannexeerd, waardoor er ruimte was voor grootschalige woningbouw ten noorden van Schiedam. Hier liggen nu de wijken Tuindorp Kethel, Groenoord, Woudhoek en Spaland.

In de twintigste eeuw bloeide in Schiedam de scheepsbouw (o.a. Wilton-Fijenoord) op, maar deze bedrijfstak is grotendeels verdwenen. Schiedam is nu vooral een forenzengemeente. Daarnaast heeft Schiedam zich in de afgelopen jaren meer en meer ontwikkeld als toeristische trekpleister. De historische binnenstad met de hieronder beschreven bezienswaardigheden leent zich daar toe. In 2005 is er een nieuwe molen bijgekomen (De Nolet) die met zijn 41,82 meter de hoogste ter wereld is. De Nolet is in 2006 in gebruik genomen. In 2006 is het geheel vernieuwde stedelijk museum geopend. De meningen over het wel of niet vestigen van een nieuw glasmuseum zijn na de gemeenteraadsverkiezingen weer opgelaaid. In 2006 is besloten (voorlopig) af te zien van een nieuw en groter glasmuseum. Voorlopig zit het museum in een tijdelijk onderkomen.

[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad

De gemeenteraad van Schiedam telt 35 zetels, die als volgt zijn verdeeld:

PvdA 13 zetels (32,6%)
SP 5 zetels (14,2%)
CDA 5 zetels (13,2%)
VVD 4 zetels (11,5%)
Leefbaar Schiedam 3 zetels (8,2%)
GroenLinks 2 zetels (4,4%)
AOV 1 zetel (3,7%)
Gemeentebelangen 1 zetel (3,4%)
D66 1 zetel (3,4%)

[bewerk] Bezienswaardigheden

Oude stadhuis
Grote of St. Janskerk
zes stellingmolens (de "vijf klassieke molens" en de nieuwe "energie" molen De Nolet (2006)), de op de afbeelding getoonde molens zijn de hoogste ter wereld
de ruïne van Huis te Riviere
St.Liduina Basiliek
de grachten van Schiedam
de voormalige Babbersmolen (steenhuismolen 1710-1888) stellingmolen (1888-1924)

[bewerk] Musea

Stedelijk Museum Schiedam
Gedestilleerd museum De Gekroonde Brandersketel
Het Glasmuseum Schiedam
Museummolen De Nieuwe Palmboom
Nationaal Coöperatie Museum Schiedam / 't Winkeltje

[bewerk] Geboren

Liduina van Schiedam (18 maart 1380 - 14 april 1433), Nederlands bekendste Rooms-Katholieke heilige
Cornelis Haga (28 januari 1578 - 12 augustus 1654), eerste ambassadeur van de Republiek der Verenigde Nederlanden in het Ottomaanse Rijk
Maarten Biesheuvel, (23 mei 1939), schrijver. Laureaat P.C. Hooftprijs 2007
Arij van Bol'es, (5 januari 1695 - 26 juni 1776), Stadsarchitect van Schiedam
Ida Bons (4 maart 1940), actrice
Rob Cordemans (31 oktober 1974), honkballer
Ton van Duinhoven (12 mei 1921), acteur en schrijver
Hans Eijkenaar (1963), componist, drummer en producer
Elcon Fleur (19 november 1981), acteur
Martin Gaus (25 december 1944), honkballer, publicist en tv-presentator
Aart Geurtsen (17 januari 1926 - 24 september 2005), advocaat en politicus
Rinus Gosens (1 januari 1920), voetballer en voetbaltrainer
Anita Heilker (4 oktober 1960), ex-zangeres Dolly Dots en Nederlandse stem van Donald Duck
Herman Heinsbroek (12 januari 1951), zakenman en politicus
Ed van Helten (14 oktober 1948), journalist
Erik Jazet (19 juli 1971), hockeyinternational en -coach
Frederieke Jochems (1961), cinematograaf, regisseur en schrijver
Danny Koevermans (1 november 1978), voetballer
René van der Kuil (3 juni 1956), zwemmer
Dennis Romeo van Leeuwen (10 juni 1984), rapper bekend als Meo
Robert Maaskant (10 januari 1969), voetballer en voetbaltrainer
Catrinus Mak (28 september 1899 - 1983), predikant
Wim Meuldijk (8 juni 1922), schrijver en o.a. bedenker van 'Pipo de Clown'
Willem Levinus Penning (1840-1924), schrijver en dichter
Rien Poortvliet (7 augustus 1932 - 15 september 1995), tekenaar en schilder
Rini van Slingelandt (28 december 1920), actrice
Johan Stokhof (12 november 1949), voormalig nachtburgemeester van Schiedam. Organisator grootschalige evenementen
Prof. mr. Pieter van Vollenhoven (30 april 1939), echtgenoot van prinses Margriet
Pauline van der Wildt (29 januari 1944), zwemster
John de Wolf (10 december 1962), voetballer
Johannes Jacobus Ignatius Daalmeijer (Joop) (24 april 1946),journalist, televisieman