Internationaal Standaard Boeknummer

Van Wikipedia

ISBN is de afkorting van Internationaal Standaard Boeknummer.

Binnen de 159 landen en gebieden die officieel van deze standaard gebruikmaken wordt een ISBN (soms als dubbelopisme 'ISBN-nummer' genoemd) toegekend aan elk nieuw uitgebracht boek of ander geschreven document, met uitzondering van herdrukken. Het ISBN-systeem werd in 1966 in opdracht door de Britse boekhandel W H Smith ontwikkeld, aanvankelijk onder de naam Standard Book Numbering (SBN). In 1970 werd het de internationale standaard ISO 2108.

Het nummer bestaat uit vier delen, vaak, maar niet noodzakelijkerwijs gescheiden door een scheidingsstreepje. De vier delen geven het volgende aan:

• de taal of het land van herkomst (Nederlandstalig = 90),
• de uitgever,
• het documentnummer en
• een controlecijfer.

Dit laatste cijfer is modulo 11, terwijl de '10' wordt vervangen door de letter 'X'.

Inhoud 1 ISBN van 10 naar 13 tekens 2 Zoeken 3 Zie ook 4 Externe links

[bewerk] ISBN van 10 naar 13 tekens

Op 1 januari 2007 is een nieuw ISBN met 13 tekens ingevoerd. De reden voor deze wijziging is dat de ISBN's van 10 tekens, die nu gebruikt worden, opraken bij verschillende landen in de wereld.

Wat houdt de wijziging in?

• De belangrijkste wijziging is het verlengen van het ISBN van 10 naar 13 tekens. Het nieuwe ISBN stemt in opbouw overeen met het huidige EAN-nummer. Het huidige EAN voor publicaties begint altijd met 978. Met de invoering van het nieuwe ISBN zal ook 979 mogelijk worden voor zowel het ISBN als EAN (het EAN voor boeken is ook bekend onder de naam: Bookland EAN).
• Het nieuwe ISBN bestaat uit 5 elementen (3 met variabele lengte, de eerste en de laatste met vaste lengte), die gescheiden worden door streepjes of spaties. Het is als volgt opgebouwd: ISBN 978-90-77287-02-6 of ISBN 978 90 77287 02 6. De elementen zijn:

1. De productprefix zoals deze voor boeken is verkregen van EAN international, op dit moment zijn dit de productprefixen 978 en 979.
2. Het registratiegebied element is het nummer dat gebruikt wordt voor een registratiegebied. Op dit moment is dat 90 voor het Nederlandse taalgebied.
3. Het uitgeverselement is uniek voor een uitgever en in lengte afhankelijk van het aantal te verwachten publicaties van de uitgever. In bovenstaand voorbeeld is dit 77287.
4. Het publicatieëlement is uniek voor de publicatie en in lengte afhankelijk van de lengte van het uitgeverselement. In bovenstaand voorbeeld is dit 02.
5. Het controlegetal wordt berekend op basis van de voorgaande cijfers uit het ISBN. In bovenstaand voorbeeld is dat 6. Het controlegetal kan in de nieuwe situatie geen 'X' meer zijn.

[bewerk] Zoeken

• Zoek een boek met behulp van het ISBN

Besloten karakter

De ISBN-databank is in Nederland prive-eigendom, en niet openbaar toegankelijk. Alleen zoeken op een nummer is mogelijk. Zoeken op de titel van een boek, met het doel een plaats te traceren waar deze verkrijgbaar is, kan niet. De registratiegegevens worden door het Centraal Boekhuis gebruikt om een kleiner, afgeleid bestelbestand op te stellen van uitsluitend boeken die op voorraad liggen of in het verleden hebben gelegen ('CB-online'). De meeste boekhandels en alle webwinkels gebruiken CB-online als zoekbestand. Ook de Nederlandse bibliotheken werken met een kleiner, afgeleid bestand. Met de groei van internet en nieuwe ontwikkelingen in het uitgeefvak blijft een snel groeiend deel van het titelaanbod voor de consument onzichtbaar. Daaronder backlist-uitgaven in auteursbeheer en klassieke Nederlandse canonwerken die worden uitgebracht als e-boek en verspreid via het Internet. De Stichting Auteursdomein zet zich sinds 2006 in voor een openbare toegang tot de databank. Zie ook: http://www.auteursdomein.nl/Boekhandel/Petitie.htm

[bewerk] Zie ook

• ISAN (International Standard Audiovisual Number, voor audiovisuele opnamen)
• ISMN (International Standard Music Number, voor bladmuziek)
• ISRC (International Standard Recording Code, voor geluidsopnamen)
• ISRN (International Standard Technical Report Number, voor technische rapporten)
• ISSN (International Standard Serial Number, voor tijdschriften en andere periodieke publicaties)
• ISTC (International Standard Text Code)

[bewerk] Externe links

• korte samenvatting (Engels)
• uitgebreide information (Engels)
• ISBN (Nederlands)
• informatie over ISBN-13
• Nummeromzetter