Michail Toechatsjevski
Van Wikipedia
Michail Nikolajevitsj Toechatsjevski (Vladimir, 16 februari 1893 – Moskou, 11 juni 1937), was een Sovjet-Russisch maarschalk afkomstig uit een adellijk geslacht van Poolse afkomst. Hij werd de 'Rode Napoleon' genoemd.
Michail Nikolajevitsj Toechatsjevski (Михаил Николаевич Тухачевский) studeerde in 1914 af aan de Aleksandrovskye Militaire School. Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd hij luitenant en was hij één der verdedigers van het fort van Ingolstadt, waar hij krijgsgevangen werd gemaakt door de Duitsers. Na de Oktoberrevolutie van 1917 kwam hij als gevolg van een gevangenenruil vrij en keerde naar Rusland terug, waar hij zich aansloot bij de Bolsjewieken. In 1919 sloot hij zich aan bij het Rode Leger waar Trotski hem ontdekte als een slimme strateeg. In 1920 was hij verdedigingscommandant van Moskou. Kort daarna werd hij generaal en bevelhebber van het 5de Leger.
In 1921 onderdrukte Toechatsjevski in opdracht van de regering de Opstand van Kronstadt en Tambov Boerenopstand. Bij de onderdrukking van deze laatste opstand schuwde hij het gebruik van gifgas niet.
Tijdens de Poolse-Russische Oorlog van 1920-1921 was Toechatsjevski de opperbevelhebber van het Rode Leger. Hij wist door te stoten tot aan Warschau. Na een tegenoffensief van de Polen, sloten de Russen en Polen vrede. Toechatsjevski kwam in conflict met Stalin. Beiden gaven elkaar de schuld van het falen van de inname van Warschau.
Begin jaren twintig studeerde Toechatsjevski in West-Europa, waar hij kennismaakte met de nieuwste militaire technieken en wapens, zoals de tank. Hij werd een groot voorstander van een grootscheepse hervorming van het Rode Leger. Thuis in Rusland merkte hij echter dat de meeste officieren en generaals zijn legerhervormingen afwezen. Mede dankzij Toechatsjevski kon de Duitse Reichswehr, het leger van de Weimarrepubliek, in het geheim trainen in de Sovjet-Unie.
Van 1925 tot 1928 was Toechatsjevski chef van de generale staf van het Rode Leger. Van 1931 tot 1937 was hij vicevolkscommissaris van Defensie. In 1935 werd Toechatsjevski maarschalk van de Sovjet-Unie. In januari 1936 bracht hij een bezoek aan Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland. In dat laatste land zou hij zich laatdunkend hebben uitgesproken over het Rode Leger, het communisme en Jozef Stalin.
In maart 1937 werden Toechatsjevski en enkele belangrijke generaals en maarschalken gearresteerd op verdenking van een samenzwering i.s.m. de Duitsers. Toechatsjevski's contacten met de Duitsers zouden volgens de Russische geheime dienst NKVD reeds in de jaren twintig zijn gelegd, toen de Reichswehr in de Sovjet-Unie trainde en zouden zijn geïntensiveerd tijdens Toechatsjevski's bezoek aan de leiding van de Wehrmacht in Duitsland in 1936. Later (half mei 1937) doken 'toevallig' vervalste documenten , afkomstig van de Duitse SD Sicherheitsdienst op in Praag waarin Toechatsjevski werd genoemd als leider van een complot tegen Stalin. De Tsjechen speelden deze informatie door aan de Sovjet-Unie. Het is zeer goed mogelijk dat Reinhard Heydrich vervalste documenten had laten samengestellen door de SD en die met opzet had laten opduiken in Tsjechoslowakije (de Tsjechen waren bondgenoten van de Russen) om zo voor elkaar te krijgen dat Toechatsjevski zou worden gearresteerd. Tegenover Abwehr-chef Wilhelm Canaris had Heydrich immers verklaard dat de SD de hand had gelegd op documenten uit de tijd van de samenwerking van de Reichswehr en het Rode Leger en had de daarin voorkomende mededelingen en handtekeningen gebruikt om een valse briefwisseling te produceren, waaruit moest blijken dat Sovjetgeneraals met Duitse officieren betrekkingen onderhielden die het karakter van landverrraade hadden. Op de vraag van Admiraal Wilhelm Canaris waarom hij dit spel gespeeld had antwoordde de Gestapo-chef dat het idee van de Führer zelf kwam omdat het nodig was de top van het Russische leger te decimeren en daardoor het geheel te verzwakken. "Het geheel is een schaakzet van de Führer en past in het algemene plan voor de komende jaren."
Volgens de NKVD zou Toechatsjevski een staatsgreep hebben willen plegen om Stalin af te zetten (of te doden) en een militaire dictatuur in te stellen met hemzelf als militair dictator in de trant van Napoleon (vandaar zijn bijnaam: 'De Rode Napoleon').
Toechatsjevski werd ter dood veroordeeld en geëxecuteerd (en met hem tientallen andere officieren).
Of de aanklacht tegen Toechatsjevski gegrond was of niet is thans nog steeds de vraag. De opening van de archieven van het Kremlin begin jaren negentig heeft geen nieuwe feiten aan het licht gebracht. Mogelijk is Toechatsjevski's betrokkenheid bij een complot tegen Stalin (de relaties tussen de twee waren op zijn zachtst gezegd 'niet goed') niet geheel uit de duim gezogen door de NKVD. Ook is Toechatsjevski's loyaliteit aan het communisme twijfelachtig. Mogelijk trad Toechatsjevski in 1919 slechts toe tot het Rode Leger om op die manier snel carrière te maken binnen het Rode Leger-in-opbouw.
