Split

Van Wikipedia

Split vanaf de Marjanheuvel

Split gezien vanuit de haven

Narodni Trg (Plein van het volk)

Het paleis van Diocletianus in vroegere tijden

Split (vroeger ook bekend onder zijn Italiaanse naam Spalato) is de grootste en belangrijkste stad in Dalmatië. De stad heeft 175.140 inwoners (2001) en is daarmee de tweede stad van Kroatië.

De belangrijkste industrie in Split is het toerisme, daarnaast ook visserij, wijn en chemische industrie. Het is ook een belangrijk verkeersknooppunt voor Dalmatië, doordat veel van de Dalmatische eilanden uitsluitend vanuit de haven van Split bereikbaar zijn. Het eiland Brač ligt tegenover de stad Split. Aan de rand van het centrum ligt de heuvel (zie foto) Marjan, op deze heuvel ligt een dierentuin en een begraafplaats. De lokale voetbalploeg heet Hajduk Split.

[bewerk] Geschiedenis

Het hart van Split wordt gevormd door het paleis van Diocletianus. Deze Romeinse keizer beval omstreeks het jaar 300 tot de bouw van dit paleis. Deze gebeurtenis wordt meestal beschouwd als het begin van het bestaan van de stad Split. In de 7e eeuw vestigden zich in het enorme gebouw de eerste stadsbewoners, gevlucht uit Salonae (het huidige Solin), dat enkele kilometers naar het noorden lag, nadat de stad geplunderd werd door de Avaren. Ook nu nog wordt het centrum van Split gevormd door het oude paleis, waarin winkels, markten en zelfs een dom zijn gevestigd. Deze dom was in de tijd van Diocletius een mausoleum. In 1979 werd het paleis van Dioclentus, en daarmee een groot deel van het stadscentrum, op de Werelderfgoedlijst geplaatst.

Vanaf 1420 behoorde Split tot Venetië, en in 1797 viel het toe aan Oostenrijk-Hongarije. In 1918, na de Eerste Wereldoorlog, viel Oostenrijk-Hongarije uiteen en ging Split met Dalmatië horen bij het Koninkrijk van Serviërs, Kroaten en Slovenen dat toen werd opgericht. Dit koninkrijk ging in 1929 Joegoslavië heten. Gedurende de jaren 1941 - 1943 maakte Split deel uit van Italië, maar na de Tweede Wereldoorlog kwam het weer in bezit van Joegoslavië.

Hoewel Split altijd de grootste en belangrijkste stad van Dalmatië was, is het toch nooit de hoofdstad van die regio geweest. In de Venetiaanse en Oostenrijkse tijd was Zadar de officiële hoofdstad. Sinds 1992 maakt de stad deel uit van de Republiek Kroatië.

[bewerk] Geboren in Split

Diocletianus (236 - 3 december 316) Romeinse keizer
Ivo Sanader (8 juni 1953), politicus en minister-president
Marko Marulić (18 augustus 1450 - 5 januari 1524), schrijver
Franz von Suppé (1819-1895), componist van operettes
Jakov Gotovać (11 oktober 1895 - 16 oktober 1982), componist en dirigent
Goran Karan deelnemer Eurovisie Songfestival 2000 voor Kroatië. Lid van de Hare Krishna beweging
Igor Tudor (16 april 1976), voetballer
Nikola Pilić (27 augustus 1939) tennisser
Goran Ivanišević (13 september 1971), tennisser

[bewerk] Zie ook

Monumenten op de Werelderfgoedlijst

[bewerk] Externe links

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Split van Wikimedia Commons.

{{{afb_links}}}	Provinciehoofdsteden van Kroatië		{{{afb_groot}}}
Bjelovar - Čakovec - Dubrovnik - Gospić - Karlovac - Koprivnica - Krapina - Osijek - Pazin - Požega - Rijeka - Šibenik - Sisak - Slavonski Brod - Split - Varaždin - Virovitica - Vukovar - Zadar - Zagreb			{{{afb_groot}}}