Braniewo

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 54°23' N 019°50' E

Braniewo

Herb Braniewa

Gmina
- rodzaj

Braniewo
miejska

Burmistrz

Henryk Mroziński

Powierzchnia

12,36 km²

Położenie

54° 23' N
19° 50' E

Liczba mieszkańców (2004)
- liczba ludności
- gęstość

18 068
1461,8 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

14-500

Tablice rejestracyjne

NBR

Położenie na mapie Polski

Braniewo

TERC10
(TERYT)

6283502011

Miasta partnerskie

Zielenogradsk

Münster

Urząd miejski³

ul. Kościuszki 111
14-500 Braniewo
tel. 55 243-29-28; faks 55 243-29-28

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Strona internetowa miasta

Braniewo dawniej Brunsberga (niem. Braunsberg) – miasto gminne w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa elbląskiego. Miasto położone jest na Równinie Warmińskiej, nad rzeką Pasłęką.

Według danych z 30 czerwca 2004², miasto miało 18 068 mieszkańców.

[edytuj] Dane ogólne

Lokalny ośrodek przemysłowy; m.in. przemysł elektrotechniczny, skórzany, spożywczy (browar i mleczarnia). Miasto posiada stadninę koni, ogród botaniczny i zoologiczny.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Braniewo ma obszar 12,36 km², w tym:

użytki rolne: 28%
użytki leśne: 0%

Miasto stanowi 1,03% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	18 068	100	9302	51,5	8766	48,5
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	1461,8		752,6		709,2

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1282,34 zł.

[edytuj] Historia

Widok Braniewa wg miedziorytu z 1684 r.

Colegium Hosianum

Miasto powstało ok. 1240 r. na miejscu dawnego staropruskiego grodu Brusebergue (wykształciło się wokół zamku krzyżackiego). W 1260 r. gród uległ całkowitemu zniszczeniu w wyniku II powstania pruskiego. W 1274 r. miasto Braunsberg (po polsku nazywane Brunsbergą) zostało wzniesione ponownie i 1 kwietnia 1284 otrzymało z rąk biskupa Henryka Fleminga nową lokację na prawie lubeckim. W tym okresie był to ważny ośrodek handlowy. Braniewo już od XIV w. było członkiem Hanzy oraz jedynym warmińskim portem morskim. Było też pierwszą siedzibą biskupów warmińskich i kapituły warmińskiej (stolicą) Warmii (w 1370 r. przeniesiono do Ornety, a później do Lidzbarka). W latach 1342-1772 obok starej Brunsbergi istniało tzw. Nowe Miasto (również położone nad Pasłęką). W latach 1466-1772 oba miasta znajdowały się w granicach Prus Królewskich (od 1569 Polski). Przed rozbiorami miało tu swą siedzibę słynne jezuickie Colegium Hosianum założone przez biskupa Stanisława Hozjusza w 1565 r.

W 1780 r. (po kasacie jezuitów) przekształcone przez władze pruskie w Gymnasium Academikum, a od 1818 r. w Liceum Hosianum, przemianowane w 1912 r. na Akademię Państwową. W czasach wojen szwedzkich miasto wielokrotnie niszczone i grabione z kosztowności, podupadło. W 1772 r. anektowane przez Prusy, zostało stolicą powiatu w prowincji Prusy Wschodnie (rejencja królewiecka) oraz siedzibą garnizonu. Burzliwie się rozwijało (szkolnictwo, stocznia, drobny przemysł i rzemiosło). Brunsberga i okolice pozostały katolicką wyspą w morzu pruskiego protestantyzmu. W 1852 r. to tutaj otwarto pierwszą w Prusach linię kolejową na odcinku Braniewo-Kwidzyn. W 1854 r. zbudowano w Braniewie synagogę, która istniała do 1938 r. W 1887 r. powstała Szkoła Rolnicza, pierwsza w Prusach Wschodnich. W 1945 r. Braniewo było zniszczone (w 85%) i splądrowane przez Armię Radziecką. Po II wojnie światowej nazwę miasta zmieniono na słowiańską – Braniewo. W latach 1975-99 miasto było siedzibą urzędu gminy w północno-wschodniej części województwia elbląskiego, od 1999 należy do Warmii i Mazur jako powiat ziemski.

[edytuj] Browar w Braniewie

Od 2 czerwca 2006 browar znowu ruszył po ponad 3-letniej przerwie. Obecnie produkowane jest tam piwo "Barkas", które jest dostępne w Polsce północnej od Szczecina przez Bydgoszcz do Białegostoku. Piwo ma być również sprzedawane w Kaliningradzie. W 2007 r. planowane jest przejście do sprzedaży w całej Polsce.

[edytuj] Zabytki

Bazylika mniejsza pw. św. Katarzyny

Bazylika mniejsza pw. św. Katarzyny
Sanktuarium Podwyższenia Krzyża Świętego
Kaplica św. Rocha
Budynek Colegium Hosianum
Kościół św. Trójcy (obecnie cerkiew greckokatolicka)
Kościół parafialny św. Antoniego (przed 1945 r. ewangelicki) z XIX w.
Wieża bramna dawnego Zamku Biskupiego
Hospicjum dla konwertytów
Dom Szwajcarski
Pozostałości obwarowań miejskich
Domy na ul. Kościuszki z 3 ćw. w XIX, bez cech stylowych wzniesione na piwnicach z w. XVIII.
spichlerz tzw. Mariacki z XVII w.

[edytuj] Patronka Braniewa

Patronką Braniewa jest błogosławiona Regina Protmann dzięki staraniom proboszcza Bazyliki Mniejszej pw. Św. Katarzyny, ks. Tadeusza Brandysa od 13 czerwca 1999 r. Tego samego dnia miasto nadało jednej z ulic imię Skweru bł. Reginy Protmann oraz kościół pw. Św. Katarzyny podniesiono do godności Bazyliki Mniejszej.