Golf (sport)
Z Wikipedii
Golf - sport, uprawiany na otwartych trawiastych terenach, polegający na wrzucaniu małej piłeczki do niewielkich otworów w ziemi, przy pomocy uderzeń specjalnymi kijami. Celem gracza jest wrzucenie piłeczki w jak najmniejszej liczbie uderzeń do dołka.
Spis treści |
[edytuj] Podstawowe zasady gry
[edytuj] Pole golfowe
Golf jest rozgrywany na specjalnie przygotowanym terenie zwanym polem golfowym, który może liczyć od kilkudziesięciu do nawet kilkuset hektarów, zwykle ok. 60 ha. Teren ten jest podzielony na dołki (pasy zieleni, zwanej fairway), które zaczynają się pozycją startową (tzw. tee), skąd zaczyna się odbijać piłkę, a kończą na dołku, który jest otoczony pasem w miarę płaskiej ziemi na której posiany jest specjalny gatunek często koszonej i gęstej trawy (tzw. green). Między tee a green znajduje się spory obszar (od 150 do 550 m) terenu, który zazwyczaj jest dość pagórkowaty, w większości obsiany trawą, w którym występować też mogą małe, sztuczne stawy, obszary piachu (bunkry), szpalery drzew i krzewów. Słowo "dołek" w golfie oznacza zarówno sam docelowy dołek znajdujący się pośrodku green jaki i cały pas ziemi od tee do dołka. A skąd pochodzi? Tego nikt nie wie.
Dołki w drugim znaczeniu są skonstruowane tak, aby dobry gracz był w stanie wbić piłkę w określonej liczbie uderzeń. Liczba ta jest nazywana liczbą nominalną dołka - PAR (professional average result, a więc wynik na dołku jaki powinien osiągnąć przeciętny zawodowiec). Najdłuższe dołki mają liczbę nominalną 5, a najkrótsze 3. Większość profesjonalnych zawodów rozgrywa się na polach liczących 18 dołków.
[edytuj] Cykl rozgrywek
Rozgrywka w golfie polega na zaliczeniu przez zawodnika wszystkich dołków na polu. Zaliczanie dołka zaczyna się od tee, gdzie znajduje się oznakowane miejsce, na którym umieszcza się piłkę. Po pierwszym uderzeniu kijem w piłkę, piłka wykonuje lot w powietrzu i ląduje gdzieś na pasie do dołka. Zawodnik przemieszcza się do miejsca gdzie piłka się zatrzymała i wykonuje kolejne uderzenie. Cykl ten jest powtarzany aż do momentu umieszczenia piłki w dołku. Gdy gracz zdoła umieścić piłkę w dołku przy użyciu mniejszej liczby uderzeń niż liczba nominalna dołka otrzymuje punkty dodatnie równe różnicy uderzeń i liczby nominalnej. Gdy wykona w tym celu więcej uderzeń niż wynosi liczba nominalna dostaje punkty ujemne liczone na tej samej zasadzie co punkty dodatnie. Po przejściu zawodnika przez wszystkie dołki zlicza się jego punkty.
W rozgrywkach indywidualnych gracze przechodzą pole dwa, trzy lub cztery razy i wygrywa ten, który zdobędzie łącznie najwięcej punktów. Zawody drużynowe są rozgrywane zwykle w formatach foursome (dwaj zawodnicy grają jedną piłką na zmianę) i fourball (dwaj zawodnicy w drużynie, każdy gra swoją piłką, a do wyniku drużyny jest liczony na każdym dołku lepszy wynik).
[edytuj] Technika gry
Kluczowym elementem gry jest samo uderzenie. Jest ono wykonywane przy pomocy specjalnego zestawu kijów. W momencie uderzenia, zawodnik trzyma kij oburącz, stoi bokiem do kierunku przyszłego lotu piłki, w lekkim rozkroku. Piłka znajduje się kilkadziesiąt centymetrów od jego stóp. Uderzenie polega na wykonaniu zamachu kijem zza głowy, połączonego z wykonaniem ćwierć obrotu w pasie. Jedna stopa stoi cały czas nieruchomo na ziemi, pięta drugiej zaś lekko się unosi i przekręca w momencie uderzenia.
Wykonanie uderzenia nie wymaga właściwie dużo siły - dobrze technicznie wykonane uderzenie wykorzystuje energię kinetyczną jaką w naturalny sposób osiąga główka kija na skutek prawidłowo wykonanego zamachu. Można powiedzieć, że zadaniem gracza jest nie tyle użycie siły swoich mięśni aby uderzyć w piłkę z jak największą siłą, ile skierować lot kija w odpowiednim kierunku i pozwolić mu "samemu" wykonać jego "pracę".
Kije składają się z główki (head), którą uderza się w piłkę, pręta łączącego (shaft) oraz rączki (grip). Kije różnią się między sobą kątem główki (loft) i długością kija, pośrednio także wagą. Te dwa podstawowe parametry decydują o wysokości lotu, długości lotu i podkręceniu (spinie) piłki. Kije dzielą się na cztery rodzaje:
- "Woods" (drewniane) - o największej masie główki - które umożliwiają wykonywanie uderzeń prowadzących do długich lotów piłki, obecnie używane i oznaczane: 1 (driver, ok. 10 stopni), 3 (13,5) i 5 (17);
- "Irons" (żelaza) - znacznie lżejsze, które umożliwiają wykonywanie delikatniejszych uderzeń i precyzyjniejszą ich kontrolę, obecnie najczęściej używane od numeru 3, (czasem od 2 lub nawet 1) do 9, następny w zestawie to Pitching Wedge (PW), czasem też Sand Wedge (SW);
- "Wedges" - (łopaty) - właściwie pododmiana żelaz, służą do uderzeń krótkich oraz w trudnych sytuacjach (np: gdy piłka wpadnie w piach); oznaczane PW, SW, LW i AW (kąty do 62 stopni);
- "Putter" - (popychacz) - który stosuje się na green do precyzyjnego uderzania piłek, tak, aby ostatecznie wpadły do dołka.
Piłka po zwykłym uderzeniu pokonuje zwykle od kilkunastu do kilkuset metrów, z czego większość w powietrzu. Aby wcelować piłką w określone miejsce, zawodnik przy uderzeniu musi uwzględniać zarówno ukształtowanie terenu jak i siłę oraz kierunek wiatru. Źle uderzona piłka może wpaść w krzaki, utonąć w stawie lub utknąć w piasku. Dobrze uderzona piłka ląduje w skoszonej trawie (fairway), w miejscu dogodnym do wykonania kolejnego uderzenia. Samo docelowe miejsce upadku piłki jest kwestią obranej przez gracza strategii.
W momencie gdy piłka upadnie na green, kolejne uderzenia wykonuje się "popychaczem", którym nie wyrzuca się piłki w powietrze lecz tylko popycha się ją z określoną siłą w stronę dołka. Greeny są zwykle lekko pofalowane, co gracz musi uwzględnić w obliczeniu siły i kierunku uderzenia piłki, aby trafić do dołka. "Greeny" są jednak zawsze tak konstruowane, aby, przynajmniej teoretycznie, możliwe było umieszczenie piłki w jednym uderzeniu, niezależnie od miejsca skąd się uderza.
[edytuj] Golf jako forma rekreacji
Golf jest sportem dla każdego, choć wymaga sprawności fizycznej oraz przyzwoitej kondycji (w czasie jednej rundy golfa przeciętny golfista, noszący samodzielnie swoją torbę golfową spala do 2,500 kcal). Mimo to może go uprawiać zarówno 70-latek, jak i 10-latek. Przejście przez wszystkie dołki na polu zajmuje zwykle od 4 do 6 godzin, w trakcie których cały czas przebywa się na świeżym powietrzu i wykonuje się umiarkowany wysiłek fizyczny polegający głównie na przespacerowaniu około 6-8 kilometrów wraz z ważącą kilkanaście kilogramów torbą z kijami.
Golf jest często postrzegany jako bardzo elitarny sport, który uprawiają wyłącznie bogaci snobi. W krajach, w których sport ten jest bardzo popularny (USA, Wielka Brytania, Australia, Szwecja) jest on jednak dość łatwo dostępny niemal dla każdego, kto naprawdę chce grać. Namiętni gracze w golfa są zwykle przypisani do określonego klubu, który wspólnie użytkuje i dba o swoje pole golfowe. Członkowie klubu tworzą zwykle rodzaj społeczności, która dzieli się kosztami utrzymywania pola. Komplet kijów golfowych z wózkiem lub torbą oraz specjalne buty są dość kosztowne, ale wiele klubów golfowych chętnie wypożycza kije początkującym, a specjalne buty nie są na początku bardzo potrzebne.
W krajach gdzie golf nie jest zbyt popularny, jest on zwykle rzeczywiście bardzo kosztowny i snobistyczny, przy czym główną barierą finansową jest nie koszt nabycia sprzętu, ale koszt użytkowania pola lub koszt składek członkowskich w klubie.
Około 1992 powstała w Niemczech cała seria nowych rodzajów grania w golfa. Offgolf, streetgolf, crossgolf, urbangolf - stają się coraz bardziej popularną alternatywą.
Z golfa w 1927 roku wyodrębnił się, jako niezależny sport, minigolf.
[edytuj] Golf jako sport zawodowy
W krajach anglosaskich golf jest jedną z najbardziej popularnych dyscyplin sportowych. Golf jako sport jest niemal w 100% opanowany przez graczy profesjonalnych, którzy żyją z jego uprawiania - podobnie jak to jest w przypadku tenisa. Najlepsi golfiści należą do jednych z najlepiej opłacanych sportowców na świecie. Ich dochody są znacznie wyższe od dochodów tenisistów i są zbliżone do zarobków zawodowych koszykarzy i graczy w futbol amerykański.
Zawodowi gracze w golfa osiągają obecnie szczyt swoich możliwości w wieku 27-30 lat - a ich kariery trwają do 45-50 roku życia. Dawniej najlepsi gracze byli przeciętnie znacznie starsi (40-60 lat), ale w latach '80 i '90 XX w. nastąpiła zmiana pokoleniowa, która zmiotła stare pokolenie graczy. Obecnie do najlepszych graczy zaliczani są Tiger Woods, Ernie Els i Vijay Singh, zaś za najlepszych graczy w historii golfa uważani są Bobby Jones, Jack Nicklaus i Arnold Palmer.
Najważniejsze zawody golfowe (tzw. Grand Slam) to:
- The Masters Tournament - rozgrywany w stanie Georgia w USA
- US Open - rozgrywany co roku na innym polu golfowym na terenie USA
- The Open Championship - zwany też British Open - rozgrywany co roku na innym polu golfowym na terenie Wielkiej Brytanii.
- PGA Championship - rozgrywany co roku na innym polu golfowym na terenie USA.
