Języki romańskie
Z Wikipedii
Języki romańskie to podrodzina języków indoeuropejskich, którymi posługuje się jako językami ojczystymi około 750 mln osób, zamieszkujących przede wszystkim południowo-zachodnią Europę, Amerykę Łacińską.
Języki te rozwinęły się w okresie preromańskim (476-800 rok n.e.) z łaciny ludowej, którą posługiwano się na znacznych obszarach imperium rzymskiego. Okres od 800 roku uznaje się za okres romański. Najstarsze zabytki języków romańskich pochodzą z X wieku. Najpowszechniej używanymi językami z tej grupy są: hiszpański, portugalski, francuski, włoski i rumuński. Bogatą tradycję literacką posiadają również języki prowansalski i kataloński.
Na bazie języków romańskich powstały języki sztuczne, z których najbardziej znane to esperanto, ido, interlingua, latina sine flexione, lingua franca nova i wenedyk.
Oznaczenie:
Język francuski - niebieski (wraz z innymi - jasnoniebieski)
Język hiszpański - zielony
Język portugalski - pomarańczowy
Język włoski - żółty
Język rumuński - czerwony
Klasyfikacja języków romańskich:
- języki indoeuropejskie
-
- języki romańskie (ok. 750 mln)
- języki południoworomańskie (ok. 1,8 mln)
- języki wschodnioromańskie (ok. 26,2 mln)
-
- arumuński (macedorumuński) (ok. 150 tys.)
- istrorumuński (ok. 0,5 tys.)
- meglenorumuński (ok. 12 tys.)
- rumuński (dakorumuński) (ok. 26 mln)
-
- języki zachodnioromańskie (ok. 720 mln)
- dalmatyński †
- istriocki (ok. 0,1 tys.)
- włoski (liczne i zróżnicowane dialekty) (ok. 62 mln)
- emilijski (ok 3,5 mln)
- judeo-włoski (ok. 4 tys)
- liguryjski (ok. 1.9 mln)
- lombardzki (ok. 9 mln)
- neapolitański (ok. 4 mln)
- piemoncki (ok. 3 mln)
- sycylijski (ok. 4,7 mln)
- wenecki (ok. 2,2 mln)
- języki retoromańskie (ok. 630 tys.)
- friulski (furlański) (ok. 530 tys.)
- ladyński (ok. 50 tys.)
- romansz (ok. 50 tys.)
- langues d'oïl
- francuski (liczne i zróżnicowane dialekty) (ok. 80 mln)
- bourguignon
- champenois
- franc-comtois
- gallo
- lorrain
- normand
- picard
- poitevin-saintongeais
- waloński
- franko-prowansalski
- oksytański (prowansalski) (ok. 1,2 mln)
- kataloński (ok. 7 mln)
- hiszpański (liczne i zróżnicowane dialekty) (ok. 360 mln)
- asturyjski (ok. 125 tys.)
- galisyjski (ok. 3 mln)
- portugalski (ok. 200 mln)
- języki romańskie (ok. 750 mln)
-
Oznaczenia:
† - język wymarły lub dawne stadium historyczne języka dzisiejszego
†* - język dawny, ale zachowany tradycyjnie w liturgii, tekstach religijnych, filozoficznych lub naukowych
