Joanna d'Arc

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Joanna d`Arc, obraz Jana Matejki z 1886

Joanna d'Arc, La Pucelle, zwana Dziewicą Orleańską, właściwie Jeanne d'Arc (ur. 6 stycznia 1412 lub 1410, zm. 30 maja 1431) – francuska bohaterka narodowa, święta Kościoła katolickiego. Co ciekawe, jej nazwisko powinno być zapisywane Darc lub Tarc; d'Arc jest późniejszą formą szlachecką.

Pochodziła z chłopskiej rodziny z Domrémy w dolinie Mozy (Lotaryngia). W tym czasie trwała wojna stuletnia – konflikt zbrojny pomiędzy Francją a Anglią oraz sprzymierzonymi z nią Burgundczykami. Na skutek traktatu z Troyes delfin Karol nie mógł przejąć sukcesji po Karolu VI. Pod wpływem mistycznych doznań Joanna wyruszyła by wyzwolić Francję od okupujących ją Anglików i osadzić na tronie prawowitego następcę tronu.

Joanna nie otrzymała żadnego wykształcenia; nigdy nie nauczyła się czytać ani pisać, ale otrzymała w rodzinie głębokie wychowanie religijne. Była nadzwyczaj pobożnym i poważnym ponad swój wiek dzieckiem. W 13. roku życia złożyła prywatny ślub dziewictwa.

Młoda, 16-letnia dziewczyna z uporem dążyła by stanąć przed delfinem i zyskać akceptację dla prowadzonej przez siebie misji. 23 lutego 1429 roku przybyła do Chinon, gdzie przebywał Karol. Następca tronu dał się przekonać, jednak poddano ją dalszym przesłuchaniom przed dostojnikami duchownymi. Dopiero po uzyskaniu pozytywnej opinii stanęła na czele niezbyt licznych oddziałów wojskowych.

29 kwietnia 1429 roku na czele wojsk francuskich oswobodziła oblegany przez Anglików Orlean, następnie przejęła kilka dalszych miast, a 18 czerwca zwyciężyła pod Patay; Doprowadziła do koronacji Karola VII w katedrze Reims (17 lipca 1429).

Zamiarem Joanny d'Arc było przejęcie Paryża, jednak ostatecznie nie powiodło się to. Dziewica Orleańska stała się niewygodna dla Rady królewskiej, która postanowiła pozbyć się problemu związanego z jej osobą. 24 maja 1430 roku mały oddział, dowodzony przez samą Joannę, ruszył na spotkanie Burgundczyków oblegających Compiègne. Wobec przewagi liczebnej wroga oddziały francuskie musiały ustąpić, a Joanna d'Arc została pochwycona do niewoli i później przekazana Anglikom za 10 000 złotych skudów.^[1]

Następnie została przekazana kościelnemu sądowi biskupiemu w Rouen i oskarżona o czary, herezję, rozpustę i pychę. Przewodniczącym sądu biskupiego został Pierre Cauchon, biskup Beauvais, a promotorem sprawy jego wikariusz generalny Jan d'Estivet; obaj sędziowie byli całkowicie zaprzedani Anglikom. Joanna, wciąż upierająca się przy prawdziwości swoich wizji, została uznana winną popełnienia herezji i skazana na spalenie na stosie. 24 maja 1431 roku na cmentarzu St. Ouen miała odbyć się jej egzekucja, jednak na widok gotowego do podpalenia stosu skazana załamała się i przyznała do winy. Wobec tego karę śmierci zamieniono na dożywotnie więzienie. Jednakże angielscy strażnicy odebrali jej suknie kobiece, dając w zamian strój męski. Sąd biskupi uznał przywdzianie przez Joannę męskiego stroju za powrót do herezji i 28 maja powtórnie skazano Joannę D'Arc na śmierć. 30 maja 1431 roku została żywcem spalona na stosie na Starym Rynku w Rouen, a jej szczątki wrzucono do Sekwany. Przez cały czas procesu Karol VII nie zrobił nic, by ją ratować.

Pięć lat po jej śmierci Francję obiegła wiadomość, iż rzekomo na stosie została spalona inna, podstawiona kobieta, a Joannie udało się zbiec z więzienia. W 1436 roku w Orleanie pojawiła się nawet bardzo do niej podobna kobieta, Claude des Armoises. Bracia Joanny d'Arc rozpoznali w niej swą siostrę, niebawem jednak sprawa się wyjaśniła - Karol VII kazał jej powtórzyć sekret sprzed lat, ta zaś – nie znając go – przyznała się do kłamstwa.

W krótkim czasie po jej śmierci, 7 lipca 1456 roku, papież Kalikst III unieważnił wyrok skazujący. W XX wieku Joannę d'Arc beatyfikowano (11 kwietnia 1909, Pius X), a 9 maja 1920 kanonizowano (Benedykt XV); 10 lipca rząd Francji ustanowił dzień śmierci Joanny narodowym świętem Francji.

Joanna d'Arc jest symbolem jedności narodowej Francji i walki o jej niepodległość. Spowodowała pobudzenie do działania szerokich mas społeczeństwa francuskiego, będącego pod angielską okupacją. Uparcie dążyła do osadzenia na tronie prawowitego władcy Francji, umocniła Karola VII i ostatecznie była świadkiem ziszczenia się swojego marzenia podczas jego koronacji w Reims.

Patronka Francji, Rouen i Orleanu.