Karabin maszynowy Maxim wz. 1910

Z Wikipedii

Maxim wz. 1910
Dane podstawowe
Państwo	Rosja/ZSRR
Rodzaj	ciężki karabin maszynowy
Historia
Prototypy	1910
Produkcja seryjna	1912 - 1939 1941 - 1945
Dane techniczne
Kaliber	7,62 mm
Nabój	7,62 x 54 mm R
Wymiary
Długość	1067 mm
Długość lufy	721 mm
Masa
broni	64,5 kg (na podstawie, bez wody)
karabinu właściwego	20,3 kg (bez wody)
Inne
Prędkość pocz. pocisku	740 m/s
Szybkostrzelność teoretyczna	600 strz./min
Zasięg skuteczny	1200 m

Maxim wz.1910 - (7,62 станковый пулемет системы Максима образца 1910 года) rosyjski/radziecki ciężki karabin maszynowy. Jedna z wielu wersji karabinu maszynowego Hirama Maxima.

[edytuj] Historia konstrukcji

Pierwsze ciężkie karabiny maszynowe dla armii rosyjskiej zakupiono w 1897 roku w zakładach Maxima w Anglii. Zakupione ckmy po raz pierwszy zostały użyte w czasie wojny z Japonią w 1904 roku. Był to pierwszy konflikt w którym obie strony dysponowały karabinami maszynowymi (Japończycy używali ckmów Hotchkiss). Oceny skuteczności nowej broni były tak entuzjastyczne, że postanowiono zakupić licencję ckmu Maxima.

Produkowany w Tule ckm oznaczono jako wz.1905. Po paru latach został on zmodyfikowany. Modyfikacje miały na celu uproszczenie produkcji. Najbardziej widoczna byłą nowa chłodnica wykonana z tłoczonej falistej blachy (wz.1905 miał chłodnicę gładką, mosiężną). Broń wyposażono także w odrzutnik, który poprawił niezawodność ckmu. Tak zmodyfikowany ckm został oznaczony jako Maxim wz.1910 (w rzeczywistości był produkowany od 1912 roku).

W trakcie pierwszej wojny światowej armia rosyjska używała zarówno ckmów wz.1905 jak i wz.1910. Oba ckmy były także powszechnie używane w czasie Rewolucji Październikowej i późniejszej wojny domowej.

W Związku Radzieckim Maxim wz.1910 był produkowany nadal bez większych zmian konstrukcyjnych. Jedynymi widocznymi zmianami było wprowadzenie w latach dwudziestych nowej, uproszczonej podstawy konstrukcji Sokołowa i przeskalowanie na początku lat trzydziestych celowników związane z wprowadzeniem nowej wersji naboju 7,62 x 54R mm z pociskiem ciężkim, mającym lepsze parametry balistyczne przy strzelaniu na duże odległości (ta odmiana jest czasem oznaczana jako Maxim wz.1910/30). Jednak już w latach dwudziestych zdawano sobie sprawę, że ckm Maxim wz.1910 jest przestarzały.

Szczególnie kłopotliwa była produkcja tego ckmu. Nie dość, że niemal wszystkie części były frezowane, to jeszcze nie były w pełni zamienne (każdy ckm był po złożeniu testowany, a następnie części były ręcznie pasowane przez rusznikarza).

Dlatego w 1928 roku ogłoszono konkurs na nowy ckm. Wygrał go Wasilij Diegtariow i jego ckm przyjęty do uzbrojenia w 1939 roku jako DS-39 (przez całe lata trzydzieste trwało udoskanalanie konstrukcji). Po uruchomieniu produkcji DS-39 produkcję Maxima wz.1910 wstrzymano. Jednak próbna eksploatacja ckmu Diegtariowa w jednostkach wykazała, że jest on nadal bardzo zawodny. Dlatego po ataku niemieckim na ZSRR w czerwcu 1941 roku produkcję Maxima wz.1910 wznowiono. Zaprzestano jej dopiero po rozpoczęciu masowej produkcji ckmu SG-43.

Ckm Maxim wz. 1910 znajdował się także na uzbrojeniu Wojska Polskiego. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 ckm-y wz. 1910 były jednym z podstawowych typów broni maszynowej używanej przez polską armię. Po przyjęciu w 1922 roku jako standardowej amunicji karabinowej naboju 7,92 x 57 mm Mauser podjęto w Polsce próby przystosowania ckm-u wz. 1910 do strzelania tym nabojem. Efektem tych prac był ckm Maxim wz. 1910/28 zasilany amunicją 7,92 mm. Do modernizacji wykorzystywano części ckm-ów MG08. Maxim wz. 1910 był także podstawowym typem ciężkiej broni maszynowej jednostek polskich utworzonych w ZSRR po 1943 r.

[edytuj] Opis konstrukcji

Ciężki karabin maszynowy Maxim wz.1910 był zespołową bronią samoczynną. Zasada działania oparta o krótki odrzut lufy. Ryglowanie układem kolankowo-dźwigniowym. Mechanizm spustowy umożliwiał tylko ogień ciągły. Zasilanie taśmowe (taśma ciągła, parciana). Przeładowanie obrotową rączką zamkową. Maxim wz.1910 posiada lufę niewymienną, chłodzoną wodą, zakończoną odrzutnikiem. Przyrządy celownicze składają się z muszki stałej i nastawnego celownika ramkowego. Podstawa kołowa konstrukcji Sokołowa z tarczą ochronną.