Poznański Szybki Tramwaj

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Siemens Combino linii 14 zbliżający się do przystanku PST

Tatra/HCP RT6N1 na estakadzie nad Bogdanką

Siemens Combino linii 14 na przystanku Aleje Solidarności

Pętla na os. Sobieskiego, przystanek końcowy PST

Schemat sieci tramwajowej Poznania z zaznaczoną trasą PST

Poznański Szybki Tramwaj (PST, "PeSTka") – liczący 6,1 km długości odcinek bezkolizyjnej, ułożonej w wykopie oraz na estakadzie trasy tramwajowej wyposażonej w bocznice, zwrotnice umożliwiające przejazd między sąsiednimi torami i przystanki przypominające dworce kolejowe. Wszystko to pozwala na jazdę z prędkością 70 km/h. Ta unikatowa linia tramwajowa powstała jako alternatywa dla znacznie droższego metra. Obsługiwana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o.

[edytuj] Budowa

Pierwsze koncepcje budowy szybkiego tramwaju powstały w Poznaniu pod koniec lat dwudziestych XX wieku. Miał on połączyć Winiary z Luboniem. W związku z intensywnym rozwojem wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego w północnej części miasta (Winogrady, Piątkowo), w latach siedemdziesiątych rozpoczęto prace projektowe nad linią szybkiego tramwaju, mającą połączyć północne i południowe dzielnice miasta. Budowę rozpoczęto w 1982 roku. Na północy projektowano przeprowadzenie linii poza granice Poznania do Murowanej Gośliny. Trudności finansowe spowodowały rezygnację z tego planu oraz ograniczenie prac tylko do pierwszego (północnego) etapu linii, czyli połączenia Piątkowa z centrum miasta. Tutaj, na ulicy Roosevelta torowisko szybkiego tramwaju łączy się z klasyczną siecią tramwajową, choć początkowo założenia były inne. PST miał być osobną siecią komunikacyjną (widoczne są pozostałości w postaci słupów).

[edytuj] Trasa

Trasa ma kluczowe znaczenie dla komunikacji w centrum i północnej części miasta. Jej przepustowość sięga 5000 osób na godzinę. Obsługują ją cztery linie dzienne oraz jedna nocna. Na trasie umieszczonych jest 6 przystanków (licząc od centrum w kierunku północnym), każdy oznaczony innym kolorem, nad każdym przystankiem tramwajowym (oprócz Lechickiej) znajdują się przystanki autobusowe:

Słowiańska — kolor zielony [68, 69, 71, 82, 90, 235]
Aleje Solidarności (do 25.08.2005 Serbska) — kolor żółty [68, 71, 72, 83, 91]
Lechicka / Poznań Plaza (do 1.06.2005 Lechicka) — kolor niebieski
Kurpińskiego — kolor pomarańczowy [51, 85, 87]
Szymanowskiego — kolor czerwony [51, 74, 85, 88, 98, 248]
Os. Jana III Sobieskiego — przystanek końcowy

Na trasie Pestki znajduje się 7 wiaduktów drogowych, jeden kolejowy i jeden tramwajowy. Największym obiektem jest, licząca około 600 m długości, estakada nad Bogdanką. Większość trasy biegnie w wykopie. Na wzór metra, z linią skorelowane są kursujące poprzecznie autobusy.

[edytuj] Historia eksploatacji

Istniejący odcinek otwarto 1 lutego 1997 roku, jednak pierwsze jazdy odbywały się już w dniach 30-31 stycznia - uruchomiono wtedy dla pasażerów darmową linię 14. Od 1 lutego 1997 regularne kursy po trasie PST rozpoczęły 3 linie dzienne:

Linia 12 - kursuje do dziś po pierwotnej trasie.
Linia 14 - początkowo kursowała okrężną trasą os. Sobieskiego - Gwarna - os. Sobieskiego, 8 lutego 1999 roku wydłużono jej trasę: os. Sobieskiego - rondo Kaponiera - Głogowska - Głogowska/Hetmańska, a 10 kwietnia tego samego roku wydłużono ją do Górczyna. W takiej postaci linia funkcjonuje do dziś.
Linia 15 - do dziś kursuje po pierwotnej trasie.

30 listopada 1998 uruchomiono kolejną linię oznaczoną literą D, która kursowała podobnie jak 14, ale tylko w godzinach szczytu. Linię 14 skierowano wówczas do al. Marcinkowskiego i wydłużono jej 10-minutową częstotliwość kursowania aż do godziny 21:00. Po skierowaniu linii 14 do Głogowskiej, a następnie do Górczyna, linię D skierowano do al. Marcinkowskiego - od tego dnia linia kursowała w godz. 5-19.30. 1 marca 1999 roku linię D wydłużono przez Strzelecką i rondo Rataje do os. Lecha (zmniejszając częstotliwość kursowania do 20 minut), jednak 10 kwietnia 1999 roku przywrócono poprzednią trasę. 23 czerwca 2002 roku zmieniono oznaczenie linii D na numer 16, a 1 października tego samego roku zmieniono jej trasę na os. Sobieskiego - pl. Wielkopolski - rondo Śródka - os. Lecha i wydłużając czas kursowania do godziny 21:00 W takiej postaci linia funkcjonowała do końca lutego 2005. Od 1 marca 2005 roku linia kursowała już skróconą trasą os. Sobieskiego - pl. Wielkopolski, ale za to z wydłużonym do godziny 23:00 czasem kursowania. Trasę linii 16 ponownie zmieniono 11 października 2005 roku (przywrócono trasę sprzed 1 października 2002). Od 2 stycznia 2006 roku linia w porannym szczycie kursuje co 4-6 minut.

Od samego początku na trasie PST kursuje nocna linia tramwajowa. Początkowo oznaczana była jako N14 i kursowała dokładnie tą samą trasą, co dzienna linia 14, ale z postojem na rondzie Kaponiera. Częstotliwość kursów nocnych wahała się od 40 do 45 minut. Po wydłużeniu 8 lutego 1999 dziennej "czternastki" do Głogowskiej, oznaczenie nocnej linii zmieniono na N21. 1 stycznia 2006 roku trasę linii N21 zmieniono - od tego dnia linia kursuje po trasie: os. Sobieskiego - rondo Kaponiera - al. Marcinkowskiego - rondo Kaponiera (postój) - os. Sobieskiego i zsynchronizowano ją na rondzie Kaponiera z nocnymi autobusami (zwiększenie częstotliwości kursowania do 30 minut i odjazd z ronda Kaponiera w kierunku os. Sobieskiego w tych samych godzinach, co nocne autobusy).

[edytuj] Linie tramwajowe

linia	trasa
Linie dzienne
12	OS. JANA III SOBIESKIEGO - PST - Roosevelta - Rondo Kaponiera - Roosevelta - Most Dworcowy - Królowej Jadwigi - Bolesława Krzywoustego - Rondo Rataje - Zamenhofa - Rondo Starołęka - Starołęcka - STAROŁĘKA
14	OS. JANA III SOBIESKIEGO - PST - Roosevelta - Rondo Kaponiera - Roosevelta - Głogowska - GÓRCZYN
15	OS. JANA III SOBIESKIEGO - PST - Roosevelta - Rondo Kaponiera - Roosevelta - Bałtyk - Grunwaldzka - Rondo Nowaka-Jeziorańskiego - Grunwaldzka - BUDZISZYŃSKA W soboty, niedziele i święta kursuje w godz. 9 - 18 do pętli JUNIKOWO
16	OS. JANA III SOBIESKIEGO - PST - Most Teatralny - Fredry - Gwarna - Św. Marcin - Al. Marcinkowskiego - Pl. Wolności - 27 Grudnia - Fredry - Most Teatralny - PST - OS. JANA III SOBIESKIEGO Linia 16 kursuje tylko w dni robocze, nie kursuje w weekendy. Między 6.30 a 9.00 kursuje co 4-6 minut. Linia często zawieszana na okres wakacji.
Linia nocna
N21	OS. JANA III SOBIESKIEGO - PST - Roosevelta - Rondo Kaponiera - Św. Marcin - AL. MARCINKOWSKIEGO - 27 Grudnia - Gwarna - Św. Marcin - Rondo Kaponiera - Roosevelta - PST - OS. JANA III SOBIESKIEGO Linia N21 nie kursuje w nocy z poniedziałku na wtorek.

[edytuj] Tabor

Pierwotnie do obsługi tej trasy planowano zastosować zmodyfikowany przez HCP tramwaj Konstal 105N/2, ostatecznie jednak linie obsługują wagony typu Siemens Combino, Tatra RT6N1 oraz Konstal 105Na (niekiedy również podwersja Konstal 105NaDK). Na linii nocnej N21 często spotkać można wagony typu Düwag GT8.

[edytuj] Przyszłość

Projektowana jest budowa drugiego etapu Pestki, z centrum poprzez Dworzec Główny PKP do południowej dzielnicy miasta Górczyn. W zamierzeniach było również wydłużenie linii na północy, w związku z rozbudową kampusu uniwersyteckiego na Morasku i Umultowie, jednak budowa dworca autobusowego na osiedlu Jana III Sobieskiego praktycznie dyskwalifikuje tę możliwość. W trakcie realizacji jest też budowa podobnej linii szybkiego tramwaju na Franowo (Ratajski Szybki Tramwaj)