Smithsonit
Z Wikipedii
Smithsonit (Smitsonit) – minerał, z gromady węglanów. Należy do grupy minerałów pospolitych.
Nazwany został na cześć Jamesa Smithsona (1754-1829), brytyjskiego chemika i mineraloga, założyciela Smithsonian Institution, który wyodrębnił stmithsonit z kalaminu od hemimorfitu.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny: ZnCO3 – węglan cynku
- Układ krystalograficzny: trygonalny
- Gęstość: 4,42 - 4,44 g/cm3
- Twardość w skali Mohsa: 4 - 5
- Barwa: biała, szara, żółta, zielona (herreryt), niebiesko zielona (bonamit), różowa, fioletowa, szaroniebieska, brązowa
- Łupliwość: doskonała
- Przełam: muszlowy
- Połysk: szklisty
- Rysa: biała
Bardzo rzadko tworzy kryształy o pokroju romboedrów, lub skalenoedrów. Występuje w skupieniach ziemiste, ziarniste, naciekowe, nerkowate. Jest kruchy, przezroczysty, często zawiera domieszki: FeO – monheimit, odmiana drobnoziarnista zwana jest galmanem.
[edytuj] Występowanie
Minerał hydrotermalny niskich temperatur; produkt utleniania rud cynkonośnych – głównie sfalerytu. Współwystępuje z dolomitem, wapieniami , marglami.
Miejsca występowania: Smithsonit występuje w wielu krajach:
- w Stanach Zjednoczonych - (herreryt, kamień Azteków i bonamit ); (Alabama, Alaska, Arizona, Arkansas, Kalifornia, Kolorado, Connecticut, Georgia, Idaho, Illinois, Iowa, Kansas, Kentucky, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, Missouri, Montana, Nevada, New Hampshire, New Jersey, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Karolina Północna, Ohio, Oklahoma, Dakota Południowa, Rhode Island, Pensylwania, Tennessee, Teksas, Utah, Wirginia, Waszyngton, Wisconsin),
- Wielkiej Brytanii (Anglia, Walia, Szkocja),
- Namibii – jedne z najwspanialszych okazów, żółte, zielone, różowe (kryształy osiągają ok. 3 cm)
- Niemczech (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Hesja, Saksonia, Westfalia, Nadrenia-Palatynat, Saksonia-Anhalt, Turyngia, Szlezwik-Holsztyn),
- Austrii (Karyntia, Dolna Austria, Salzburg, Tyrol),
- Meksyk - herreryt
Argentynie, Australii, Belgii, Boliwii, Kanadzie, Chinach, Czechach, Grecji, Gwatemali, Gwinei, Irlandii, Japonii (Honsiu), Kazachstanie, Meksyku, Maroku, Korei Północnej, Norwegii, Portugalii, Rosji, Serbii, RPA, Hiszpanii, Szwajcarii, Tunezji, Wietnamie, Zambii, Zimbabwe, na Słowacji, Słowenii, Węgrzech, Nowej Zelandii, we Włoszech - (skupienia zbite, żółte, różowe, niebieskie) i we Francji.
W Polsce bywa spotykany na Wyżynie Śląskiej – w okolicach Siewierza, Bytomia, Olkusza, Chrzanowa w paragenezie ze sfalerytem, galeną, cerusytem, hemimorfitem.
[edytuj] Zastosowanie:
- lokalna ruda cynku
- bardzo atrakcyjny dla kolekcjonerów
- atrakcyjny kamień jubilerski i ozdobny – wykazują silny efekt „ognia”.