Charles de Gaulle
From Wikipedia
Charles Andre Joseph Marie de Gaulle (22.11. 1890. - 9.11 1970.) je francuski vojskovođa, političar i državnik koji se smatra najznačajnijom ličnošću Francuske 20. vijeka.
Rodio se u konzervativnoj aristrokratskoj familiji i u mladosti odlučio za vojni poziv. Sudjelovao je u prvom svjetskom ratu te bio zarobljen. Nakon rata je sudjelovao u francuskoj vojnoj misiji u Poljskoj za vrijeme rata sa Sovjetima. Između dva svjetska rata je postao poznat po zalaganju za ofenzivnu strategiju nalik na njemački blitzkrieg koja bi koristila nova dostignuća vojne tehnologije kao što su avioni i tenkovi. Francuski vojni establishment imao je malo sluha za njegove ideje i de Gaulle je drugi svjetski rat dočekao u činu pukovnika.
Za vrijeme njemačke invazije na Francusku godine 1940. de Gaulle je komandovao 4. oklopnom divizijom te se istakao u borbi. Kada je postalo jasno da vlada maršala Petaina započinje pregovore o kapitulaciji, de Gaulle je odletio u London i 18. juna 1940. preko BBC-ja izdao proglas u kome poziva na nastavak borbe do konačne pobjede. Zbog toga ga je francuska vlada u Vichyju proglasila izdajnikom i osudila na smrt u odsutnosti, ali je de Gaulle zajedno sa na početku malom grupom sljedbenika koji su se nazvali Slobodni Francuzi postao simbolom otpora njemačkoj okupaciji.
U slijedećih nekoliko godina de Gaulle i njegove pristaše su, uz britansku, a i poslije i američku, pomoć, preuzele kontrolu nad većinom francuskih kolonija. Nakon savezničkog iskrcavanja u Francusku, De Gaulle se odmah nametnuo kao vođa oslobođene zemlje i osigurao da Francuska u mirovnim pregovorima sudjeluje kao velika sila.
Nakon rata je de Gaulle postao sve više razočaran nesposobnošću i političkom paralizom Četvrte republike, te se godine 1953. povukao iz politike. Pet godina kasnije je, zbog alžirske krize i prijetnje vojnim udarom, pozvan da sastavi vladu, što je i učinio. To je iskoristio za cijeli niz ustavnih reformi kojima je ustanovljena Peta republika.
Pod njegovom vlašću je dotada francuski Alžir dobio nezavisnost, što je izazvalo veliko nezadovoljstvo u dijelu vojske i desničarskim krugovima. Nezadovoljnici, okupljeni u organizaciju OAS, su vodili terorističke akcije i na samog De Gaullea godine 1962. pokušali atentat. Ti su događaji kasnije poslužili britanskom piscu Fredericku Forsytheu za popularni roman Dan šakala, kasnije adaptiran u uspješan film.
Istovremeno je Francuska razvila vlastiti nuklearni arsenal i doživjela dotada nezapamćeni ekonomski bum. S druge strane, mnogi su kritizirali de Gaulleov autoritarni stil vladanja što je eskaliralo u studentskim protestima godine 1968. Iako je de Gaulle pobijedio demonstrante, godinu dana kasnije se povukao nakon što je njegov plan ustavne reforme propao na referendumu.
Po njemu je nazvana ideologija zvana gaullizam.
Ovaj biografski članak je u začetku. Uključite se i pomozite Wikipediji proširujući ovaj članak! |
Predsednici Francuske | ||
---|---|---|
Druga republika: Luj Napoleon Bonaparta Privremen predsednik: Luj Žule Troču Treća republika: Tjer | Mak-Mahon | Karnot | Kasimir-Perir | Faur | Lubet | Falieres | Poinkar | Dešanel | Milerand | Domerž | Domer | Lebrun |