หลี่ไป๋
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
หลีไป๋ (อังกฤษ; Li Po) (ค.ศ. 701-762) เป็นกวีจีนที่ยิ่งใหญ่แห่งราชวงศ์ถัง
หลีไป๋ได้รับการย่องย่องในฐานะ กวีอมตะ (Poet Immortal) ในประวัติศาสตร์งานประพันธ์ของจีน และยังคงมีบทกวีกว่า 1,100 ชิ้นที่ยังคงอยู่จนถึงทุกวันนี้ บทกวีของหลีไป๋ได้รับอิทธิพลจากจินตภาพของเต๋า และการนิยมชมชอบการดื่มสุรา เช่นเดียวกับ ตู้ฝู่ หลีไป๋ได้ใช้เวลาส่วนใหญ่ในชีวิตไปกับการท่องเที่ยว ในกรณีของเขาเนื่องจากมีฐานะดีจึงสามารถท่องเที่ยวได้ ไม่ใช่เพราะว่าความยากจนจึงต้องท่องเที่ยวไปในที่ต่าง ๆ หลีไป๋เคยเล่าว่าครั้งหนึ่ง เขาได้ตกจากเรือลงไปในแม่น้ำแยงซี ขณะกำลังเมาและพยายามจะไขว่คว้าพระจันทร์
หลีไป๋เป็นลูกพ่อค้าที่ร่ำรวย สถานที่เกิดยังไม่ทราบแน่ชัด จากการสันนิษฐานน่าจะอยู่ใน Suiye ในเอเชียกลาง (Central Asia) (ปัจจุบันอยู่ที่ Tokmak, คีร์กีซสถาน) เมื่ออายุได้ 5 ขวบ ครอบครัวของเขาย้ายมาที่ Jiangyou ใกล้กับเมืองเฉิงตูในมณฑลเสฉวน (Chengdu in Sichuan province) เขาได้รับอิทธิพลทางความคิดจากปรัชญาจีนขงจื้อและเต๋า แต่เนื่องจากมรดกที่มากมายของครอบครัวของเขา ไม่ได้ช่วยให้เขาได้รับโอกาสเหมาะในการเป็นขุนนางในราชวงศ์ถัง แม้ว่าเขาจะเคยคิดจะเป็นขุนนางแต่ก็ไม่เคยไปสอบเข้ารับตำแหน่ง (the Chinese civil service examination) เขากลับเริ่มเดินทางท่องเที่ยวไปทั่วจีนเมื่ออายุ 25 ปีี่ แสดงให้เห็นว่าเึขาเป็นคนรักอิสระ ไม่เหมือนสุภาพบุรุษในลัทธิขงจื้อทั่วไป ด้วยบุคคลิกนี้ทำให้เขาเป็นที่เลื่อมใสจากทั้งขุนนางและคนทั่วไป กระทั่งได้รับการแนะนำถึงจักรพรรรดิ Xuan Zong ในราวปี ค.ศ. 742
เขาได้เข้าสู่ Hanlin Academy ซึ่งขึ้นตรงปราชญ์ผู้รับใช้จักรพรรรดิ หลีไป๋อยู่ในฐานะกวีในราชสำนักได้ไม่ถึง 2 ปีก็ถูกไล่ออกโดยเหตุอันไม่ควร
หลังจากนั้นหลีไป๋ก็เดินทางท่องเที่ยวไปทั่วแผ่นดินจีนโดยมิได้ตั้งรกรากที่ไหนอีกเลยตลอดชั่วชีวิต เขาได้พบกับตู้ฝู่ ในฤดูใบไม้ร่วงของปี ค.ศ. 744 และอีกครั้งในปีถัดมา พวกเขาไม่ได้พบกันอีกเลยหลังจากนั้นแต่ตู้ฝู่ก็ยังให้ความสำคัญต่อมิตรภาพของพวกเขาเสมอ (บทกวีของตู้ฝู่หลายบทได้เกี่ยวข้องกับหลีไป๋ ในขณะที่หลีไป๋เขียนถึงตู้ฝู่เพียงบทเดียว) ในช่วงของ Lushan Rebellion เขาได้ให้เงินช่วยเหลือกบฎต่อจักรพรรดิ (ไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดว่าทำไปเพื่อสาเหตุใด) ความล้มเหลวในการก่อกบฎส่งผลให้เขาถูกเนรเทศเป็นครั้งที่สองไปสู่ Yelang แต่เขาได้รับการให้อภัยโทษก่อนสิ้นสุดการเนรเทศ
หลีไป๋เสียชีวิตใน Dangtu (ปัจจุบันคือ Anhui) ส่วนใหญ่เชื่อว่าเขาเสียชีวิตเพราะไล่จับเงาจันทร์ในแม่น้ำ ฝ่ายหนึ่งเชื่อว่าเพราะพิษตะกั่วเนื่องจากการดื่มยาอายุวัฒนะ ส่วน อีกฝ่ายหนึ่งเชื่อว่าเป็นเพราะพิษสุรา
[แก้] บทกวี
หลี่ไป๋ได้เขียนมากกว่า 1,000 บทกวี และมีชื่อเสียงที่สุดในบทกวีแบบ (yue fu, 乐府) ซึ่งมีความชัดเจนและมหัศจรรย์ งานของเขาได้รับแนวคิดของเต๋า ส่งเสริมและปรับปรุงแนวคิดของเต๋า
หนึ่งในบทกวีที่มีชื่อเสียงของหลี่ไป๋ ดื่มเดียวดายใต้เงาจันทร์ "Drinking Alone under the Moon" (月下獨酌, pinyin Yuè Xià Dú Zhuó) แสดงออกถึงจิตวิญญาณของธรรมชาติ
- ดื่มเดียวดายใต้เงาจันทร์
- ไหสุราประหนึ่งดัง ดอกไม้
- ไร้เพื่อนดื่มเคียงกาย ผู้เดียว
- ยกจอกขึ้นเชื้อเชิญจันทร์ กระจ่างใส
- ทอแสงรวมเงาข้า เป็นสาม
- จันทร์เจ้าลอยเลื่อน ไม่อาจ ดื่มได้
- เงาเจ้าคล้อยเคลื่อนตาม ติดไหว
- นั่งร้องเพลงมากล้น สุขสันต์ เริงใจ
- ก่อนฤดูไม้พรรณพฤกษ ผลิใบ
- เมื่อยังไม่ดื่ม ได้จันทร์และเงาเป็นเพื่อน ดีใจ
- แต่ถ้าดื่มเยอะไป เราคงต้องจากกัน
- หวังว่าสักวันหนึ่ง เราสามคนคงพบกันใหม่
- ในธารดารา
- ธารดารา, ทางช้างเผือก
[แก้] ดูเพิ่ม
- "A T'ang Canon" by Gilbert Wesley Purdy หนังสือและบทความเกี่ยวกับบทกวีในราชวงศ์ถังและชีวประวัติของหลีไป๋
- Open Directory Project category
- Li Po Poems, บทกวีและภาพธรรมชาติ
- Li Bai's poems รวบรวม 300 บทกวีสมัยราชวงศ์ถัง (300 Selected Tang poems) แปลโดย Witter Bynner.
