Fatiha Suresi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
![]() Hattat Aziz Efendi |
|
Sınıfı : Makki | |
İsmin Anlamı | Açan şey |
Başka isimleri | Umm al-Kitab Umm al-Qur'an es-Seb’ul-Mesânî[1] es-Salât[2] |
Sure numarası | 1 |
Geliş Zamanı | Mekke Dönemi |
İstatistikleri | |
Ayet Sayısı | 7 |
Kelime Sayısı | 29 |
Harf Sayısı | 139 |
Konuya göre ayet dağılımı |
Fatiha Suresi, (Arapça:سورة الفاتحة) Kur'an-ı Kerim'deki ilk sure ve en önemli surelerden biridir.
Bu sure, mushaftaki yeri nedeniyle Fatiha ismini almıştır. Fatiha, bir konuyu, bir kitabı veya başka bir şeyi "açan şey" demektir. Başka bir deyişle, Fatiha bir nevi önsözdür. Fatiha Suresi ayrıca ikinci ayetinin başlangıcına binaen Elham olarak anılır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Konu
İslamiyet'e göre bu sure, Allah'ın kendi kitabını okumak isteyenlere öğrettiği bir duadır. Okuyucuya şu dersi öğretmek için Kitab'ın en başına yerleştirilmiştir: Eğer samimi olarak Kuran'dan yararlanmak istiyorsan, Alemlerin Rabbi'ne bu şekilde dua etmelisin.
Bu önsöz, okuyucunun kalbinde Alemlerin Rabbi'nden hidayet dileme konusunda kuvvetli bir istek uyandırmayı amaçlar. O halde Fatiha, dolaylı olarak incelemek ve Alemlerin Rabbi'nin, bilginin tek kaynağı olduğu gerçeğini kabul etmek olduğunu öğretmektedir. Bu nedenle, kişi Kuran-ı incelemeye, ondan hidayet dileyerek başlamalıdır.
Konusu nedeniyle, Fatiha ile Kur'an arasındaki ilişkinin, bir giriş ve kitap ilişkisi değil, bir dua ve ona cevap niteliğinde bir ilişki olduğu açığa çıkmaktadır. Fatiha, kulun duası, Kuran ise, Mâbud'un kuluna verdiği cevaptır. Kul, kendisine doğru yolu göstermesi için Allah'a yalvarır; Allah da duaya cevap olarak, tüm Kuran-ı onun önüne koyar ve sanki şöyle der: "İşte, benden dilediğin hidayet!"
Kuran’ın içerdiği esaslar öz olarak Fâtiha’da vardır. Zira övgü ve yüceltilmeye layık bir tek Allah’ın varlığı, onun hakimiyeti, tek mabut oluşu, kulluğun ancak ona yapılıp ondan yardım isteneceği, bu sûrede özlü bir şekilde ifade edilir.
[değiştir] Fatiha Suresi'nin ilk ayeti Besmele midir?
- Ana madde: Besmele
Besmelenin okunuşu: “Bismillahir rahmanirrahim.”
Anlamı: "Rahmân (ve) rahîm (olan) Allah'ın adıyla."
Fatiha Suresi'nin başında bulunan Besmele'nin İslam'da özel bir yeri vardır. Tevbe suresi hariç bütün surelerin başlangıcında bulunmaktadır. Ayrıca Neml suresinin 30. ayetinde de zikredilir. Ancak besmelenin her surenin bağımsız bir ayeti mi yoksa tüm surelerin başında okunan tek bir ayet mi olduğu tartışmalı bir meseledir.
Geçerli görüşe göre besmele sadece Fatiha suresi ve dolayısıyla da Kur'an'ın ilk ayetidir. Çünkü bu sayede surenin ayet sayısı yediye tamamlanır ve Hicr suresi 87. ayetteki ifade tasdik edilir: "Andolsun ki, biz sana tekrarlanan yedi âyeti ve yüce Kur'an'ı verdik" (Hicr, 87). Nitekim Fatiha besmele ile birlikte yedi ayettir, her namaz rekatında tekrarlanır ve ikişerli bir zincir oluşur. Bununla birlikte cemaat ile birlikte namaz kılınırken imam besmeleyi içinden okur, ancak Fatiha Suresi'nin diğer altı ayetini sesli okur.
Müslim'in, Alâ b. Abdurrahman yolu ile Ebu Hureyre'ye dayandırarak bildirdiğine göre İslam peygamberi Fatiha suresini şöyle açıklamıştır: "Yüce Allah şöyle buyurur: "Ben namazı kendim ile kulum arasında ikiye böldüm. Yarısı bana ve öbür yarısı kuluma aittir. Kulum istediğine kavuşacaktır."
Kul, "Elhamdü lillâhi rabbilalemin" dediği zaman, Allah, "Kulum bana hamd etti" der. Kul, "Errahmanirrahim" dediği zaman, Allah, "Kulum, bana övgü sundu" der. Namaz kılan kul, "Maliki yevmiddin" dediği zaman, Allah "Kulum benim şanımın yüceliğini ifade etti" der.
Namaz kılan kul, "İyyake na'budu veiyyake nestein" dediği zaman, Allah, "Bu söz hem bana ve hem de kuluma aittir. Kuluma istediği verilecektir" der. Kul, "İhdinessıratal müstakim, sıratallezine en'amte aleyhim, gayrilmağdubi aleyhim veleddallin" dediği zaman, Allah, "Bu söz tamamen kulumla ilgilidir, ona istediği verilecektir" der." [3]
[değiştir] Fatiha Suresi'nin Meali
1.Bismillahirrahmânirrahîm-Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla
2, 3, 4. Hamd, Âlemlerin Rabbi, Rahmân, Rahîm, hesap ve ceza gününün (ahiret gününün) maliki Allah'a mahsustur.
5. (Allahım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz.
6, 7. Bizi doğru yola, kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine değil.[4]
[değiştir] Üç Kulhü bir Elham
Fatiha Suresi namaz haricinde okunduğunda genellikle İhlas Suresi de üç defa tekrarlanır. Bu dörtlemeye halk arasında genellikle "üç Kulhü bir Elham" denir. Fatiha ve İhlas surelerinin beraber okunması suretiyle İslam'daki Allah kavramı ana hatlarıyla özetlenmiş olur.
[değiştir] Kaynakça ve dipnotlar
- ^ Hicr Suresi 87. ayet tefsiri ile.
- ^ "Hiçbir namaz Fâtiha’sız tamam olmaz" Hadis-i Şerifinin açıklamasından dolayı.
- ^ Fizilal'il Kur'an Tefsiri. Seyyid Kutub
- ^ Diyanet Meali.
Tarihsel önce: Müddessir Suresi |
![]() |
Tarihsel sonra: Tebbet Suresi |
Kur'an da sırası: | ||
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 |