Konstantin Veliki
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
- Za druga značenja pojma Konstantin pogledajte čvor članak.
Konstantin I Veliki (Konstantin I ili na latinskom Gaius Flavius Valerius Aurelius Constantinus ili Imperator Caesar Flavius Constantinus Pius Felix Invictus Augstus¹; 27. februar, 272–22. maj, 337) bio je vladar velikog dijela Rimskog carstva; njegove jedinice su ga proglasile Augustus, "Uzvišeni," 25. jula, 306. Konstantin je poznat po izgradnji "Novog Rima" (Nova Roma) na temeljima starogrčkog grada Bizantijuma; novosagrađeni grad je Konstantin nazvao po sebi, Konstantinopolj, "Konstantinov grad"; kad su grad zauzeli Turci Osmanlije, 1453, dali su mu novo ime, Istanbul, koje on i danas nosi.
Konstantin je danas nabolje upamćen po svom Milanskom ediktu, izdatom 313, kojim je dozvolio hrišćansku vjeroispovijest u svom carstvu, kao i po Prvom vaseljenskom saboru Hrišćanske crkve, održanom u Nikeji, 325, na kojem su se rane crkve po prvi put dogovorile o hrišćanskoj dogmi. Ovim saborom je hrišćanstvo potpuno legalizovano, po prvi put postajući zvanična državna religija. Ovoaj čin je Konstantinu dao reputaciju "prvog hrišćanskog cara," po čemu se on još uvijek pamti.
Sadržaj |
[uredi] Rani život
Konstantin je rođen u starom rimskom gradu Naissusu, što je današnji Niš, Srbija. Otac mu je bio grčki general Konstantin Hlorije (Constantius I Chlorus), a majka Jelena, krčmareva kći kojoj je u to vrijeme bilo svega šesnaest godina. No Konstantinov otac je napustio Jelenu oko 292 da bi oženio Teodoru, kćerku ili možda pastorku zapadnog rimskog cara Maksimijana.
Mladi Konstantin je služio na dvoru cara Dioklecijana, u Nikomediji, nakon što je, 293, njegov otac imenovan jednim od dvojice cezara, tj. "mlađih careva," unutar tetrarhije. No, 305, car Maksimijan, kao jedan od cezara, čiji je naslov bio Avgust ("Uzvišeni"), sišao je s prijestolja, na koje se potom popeo Konstantinov otac. No, prilikom phoda protiv Škota u britanskoj rimskoj provinciji Kaledoniji, Konstantinov otac se razboli i umre, u Erboracumu (današnji York, Engleska 25. jula, 306. Budući da se Konstantin zatekao kraj svog oca na samrti, očeva vojska i generali ga proglašavaju Avgustom, tj. carem. U narednih osamnaest godina, Konstantin je poveo broj bitki i ratova za konsolidaciju carevine, što mu je najprije dalo saupravu s Istočnim rimskim carem, a onda i konačno vođstvo kao car ponovo ujedinjenog Rimskog carstva.
[uredi] Konstantin i hrišćanstvo
[uredi] Persijski odgovor
[uredi] Konstantinov život i rad nakon Milanskog edikta
[uredi] Pozni život
[uredi] Konstantinova zakonska mjerila
[uredi] Konstantinova zaostavština
[uredi] Bilješke
1- U prevodu: "Imperator Cezar Flavije Konstantin Srećni Nepobjedivi Uzvišeni." Nakon 312, Konstantin je svom imenu dodao naslov maximus ("najveći"), da bi 325 zamijenio naslov invictus ("nepobjedivi") sa victor ("pobjednik").
[uredi] Vanjski linkovi
- RomanEmperors.org Vita of Constantine; s bibliografijom
- Diocletian: Edicts against the Christians [1]
- Milanski edikt iz 313
- Konstantinovo otvoreno pismo Pismo Aleksandru i Ariju
- Ammianus Marcellinus on-line projekt
[uredi] Referencije i daljnja štiva
- Chuvin, Pierre, 1990, B. A. Archer, translator, A Chronicle of the Last Pagans (Harvard) ISBN 0-674-12970-9
- Dodds, E. R., 1964 The Greeks and the Irrational (University of California)
- Dodds, E. R., 1965. Pagan and Christian in an Age of Anxiety: Some Aspects of the Religious Experience from Marcus Aurelius to Constantine (Cambridge)
- Jones, A.H.M., 1949. Constantine and the Conversion of Europe (Macmillan)
- MacMullen, Ramsay, 1969. Constantine, (Dial Press)
- MacMullen, Ramsay, 1984, Christianizing the Roman Empire A.D. 100-400, (Yale)
- MacMullen, Ramsay, 1990. Changes in the Roman Empire: Essays in the Ordinary (Princeton)
- MacMullen, Ramsay, 1966. Enemies of the Roman Order: Treason, Unrest, and Alienation (Harvard)
- Wilken, Robert L., 1984 Christians As the Romans Saw Them (Yale)
- Eusebius of Caesarea, The Life of the blessed Emperor Constantine in 4 books from AD 306 to 337.
- Encyclopaedia Britannica 1911: Constantine
- Lactantius , (AD 240-320) Of the Manner the in Which the Persecutors Died,
- "Constantine the Great", by Charles G. Herbermann and Georg Grupp. The Catholic Encyclopedia (1908)
- "Donatists", by John Chapman. The Catholic Encyclopedia (1909)
- Sources on the Antonine Plague
- Galen, On the Natural Faculties
- Marcus Cornelius Fronto, Letters of Marcus Cornelius Fronto
- Vlassis R. Rassias,"Es Edafos Ferein", 2nd edition, Athens, 2000, ISBN 960-7748-20-4
