İraq

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere


Desmale	Arma

Paytext Beğdad

Suka tewr gırde Beğdad

Zıwan Erebki, Kurdki

Hokmet Cumhuriyet

Erd

- Pêro-pia 437,072

- % awe (%) 1.1

Nıfuse

- Pêro-pia 28,807,000

- Sıxletina nıfuse serê km² 40/km²

Yewiya Perey Dinar (IQD)

Warey Saete +3

Kılmkerdışê pela interneti .iq

Kodê têlefoni +964

İraq mıntıqa ra rocawanê (ğerbê) qıta Asya dero. Zımey (Şımalê) İraq de Tırkiya; veroc (cenub) de Xelicê İrani, Erebıstanê Seudi u Quweyt; rocawan (ğerb) de Suriya u Urdun; rocakewtene (rocvetış, şerq) de İran estê. Paytextê İraqi Beğdado. İraq 18 eyaletan ra yeno pêra (mıteşekkılo) u ezaê Mılliyetanê Yewbiyaiyan (UN), Yewina (Jewbiyaena) Erebi u OPECio. Sistemê idarey demokrasiyo.

1 Tarix
2 İqlım u Suki
3 Nıfus
4 İqtısad
5 Çımey

[bıvurne] Tarix

Tarix u medeniyetê İraqi zaf dewletiyo. Medeniyetê khani İraq ra veciyê. Sumeran, Akkadan, Babilan u Asuran erdê İraq de ronişte biyê. Nuşteyê yewini, matematik, qanun, felsefe İraq ra veciyê.

Wextê seserranê 6ine de, Erebi amey İraq u hukım kerd. Ereban dıma, erdê İraqi zaf işğali di: Hetê Moğolan, Tırkan, İngilizan uêb. ra... Serra 1932 de İraq xo reyna ra, xoser ilan kerd. Serra 1979 de Saddam Huseyin bi reisê Cumhuriyetê İraqi. Feqet şarê İraqi Saddami ra rehet nêdi. Serranê 1980 - 1988 de, Dewletê Amerikaê Yewbiyaey Saddami rê yardım kerd u ey hucım kerd ro İrani; feqet Saddam zaf zerarın veciya. Serra 1990 de Saddami hucım kerd be Quweyti. Feqet Dewletê Amerikaê Yewbiyaey u dewletê Ewropa mıdaxele kerd; semedê petroli ra. Serra 2000 de G. W. Bush bi reisê Cumhuriyetê D.A.Y.an u serra 2003 de hucım kerd ro İraqi. Feqet eskerê D.A.Y.an zaf merdumê İraqi kışti. Heta nıka işğal dewam keno u eskerê D.A.Y.an hewna İraq dero.

[bıvurne] İqlım u Suki

İqlımê İraq vuriyeno. Çoli tey estê, zaf huşkê. Roê /Çhemê Dicle u Fırati zerrê İraq ra şonê. Dicle u Fırat heyat danê İraqi.

Sukê (Bacarê) Gırdi:

1. Beğdad, Nıfus: 7,400,000
2. Basra, Nıfus: 2,600,000
3. Musıl, Nıfus: 1,739,800
4. Necef, Nıfus: 755,700
5. Kerkuk, Nıfus: 585,600

Sukê İraqi zaf peyser mendê. Cengan sukê İraqi zaf kerdê xırabe. Feqet Beğdad de zaf binay hetê mımarine ra mıkemmel vıraciyê. Beğdad merkezê iqtısad u siyasetê İraqio.

Xerita İraqi

[bıvurne] Nıfus

Nıfusê İraqi 28 milyono. Zaf mıxtelıf mılet tede cıwiyeno, zey şarê Ereban, Kurdan, Tırkmenan, Asuriyan u şarê bini. İraq de xeylê dini yenê diyaene. Dinê İraqi İslamo, mezhebi ki Şıi u Sunniyê. Ehlê Heqi, yew zi taê İsewi/Xrıstiyani, Bahai u Musewi/Cuhudiy estê. Zıwano resmi Erebkiyo, Xeylê merdumi Kurdki, Asurki, Tırki qısey kenê. Nuskar u wendoğê xo zaf niyê.

[bıvurne] İqtısad

İqtısadê İraqi zaf qewetın niyo. Standardê heyati zaf xırabıno. Semedê herban ra heyat zaf biyo xırabe. Labelê İraq zaf petrol u qaz roşeno.

[bıvurne] Çımey

Resmi Sitey İraqi

	Dewleti Asya
Armenıstan • Azerbaycan • Bahreyn • Bengladeş • Bruney • Butan • Çin • Efğanıstan • Erebıstanê Seudi • Filipin • Gurcıstan • Hindıstan • Japonya • İndonezya • İran • İraq • İsrail • Kamboçya • Korea Veroci • Korea Zımey • Kuweyt • Laos • Lubnan • Maldiv • Malêzya • Mısır • Moğolıstan • Myanmar (Birmanya /Burma) • Nepal • Ozbekıstan • Pakıstan • Qazaxıstan • Qeter • Qıbrıs • Qırğızıstan • Rusya (Urusya) • Singapur • Sri Lanka • Suriya • Tacikıstan • Tayland • Tırkiya • Tırkmenıstan • Umman • Urdun • Vietnam • Yemen • Yewina Emiranê Erebi