Iazium
E Vicipaedia
Iazium est musica moderna, unus e pluribus eventibus occursus musicarum Africae et Europae continente Americano. Sunt alia genera musicae prognata dum haec geruntur- posteriora parte saeculi 19 incipiendo-, in primis musica Brasiliae et Cubae in America meridionali (etiam appellatae musica latina). Alterum genus musicae originata in America septentrionali est glaucum (Anglice: blues), sed difficile est definire limites exactas inter cunctos stilos propter magnam commotionem mutuam. Indicium notabile iazii est maxima licentia in improvisatione.
Index |
[recensere] Propria iazii
- quivis musicus iazii petit sonoritatem distinctivam- non est species perfecta soni saxophonii, e.g., sed sonus Hawkinsi, Rollinsi, Parkeri etc.pp.
- metrum fundamentale iazii probat combinationem esse metrorum saltatorium Africae et Europae in qua influentia Africae maior.
- harmonia iazii extensio Europaeae est.
- iazium aptus est elaborare tropi originis Africanae modo Europaeo (notae glaucae, Anglice blue notes).
- possibilitates improvisationis modo metrico, melodico sive harmonico- singulariter vel consortio integro- in iazio prope infinitae sunt.
- maioritas instrumentorum iazii originis Europaeae est, sed modus eorum psallendi graviter transformabatur manibus musicorum Africano-Americanorum
[recensere] Historia et musici
[recensere] Iazium vetus
[recensere] Initia iazii meridie Status Unitorum et migratio septentrione
Civitas Nova Aurelia in statu Ludoviciana patria esse iazii dicitur. Clavichordista et compositor Ferdinandus "Jelly Roll" Morton, natus in illa urbe, contendit se ipsum inventor esse iazii anno 1902. Post annum 1917, Sicagum medium iazii fuit per praesentiam musicorum praeclarissimorum, e.g. tubicenum Iosephi "Regis" Olivarii et discipuli sui Ludovici Armstrongi. Ab quarto decennio saeculi 20, Novum Eboracum locus potentissimus in progressione istae musicae putatur.
[recensere] Anni 30- aetas impetus
Genus iazii annorum 30 impetus (Anglice: Swing) appellatur, et indicium illae aetatis est sonoritas magnorum symphoniacorum. Symphoniaci maximae influentiae annorum 30 sunt:
- Eduardi "Ducis" Ellingtoni
- Guglielmi "Comitis" Basiei
- Iacobi Luncefordi
Fuerunt autem musici coloris albae magni eventus multis auditoribus:
- Beniaminus Virbonus
- Arthurus Shavus
In illo tempore, nova species musici surgit: solista instrumentalis. Primus saxophonista auctoritatae maioris fuit Coleman "Faba" Hawkins, sed Lester "Praesidens" Iuvenis creavit stilum contrarium de aequo effectu. Praecipue celebra fuit illi cooperatio cum cantrice Billie Feriae. Alii saxophonistae eadem aetatis sunt Ioannes Hodges et Beniaminus Webster, et tubicenes influentiales isti generis sunt Rex Eldridge, Rex Procurator, Carolus Tonsor, atque Henricus "Rufus" Allen.
[recensere] Iazium modernum
[recensere] In principio: bebopum
Bellum Orbis Terrarum II gerentur, iazium modernum nascitur (genera anteriora iazii veteris sive traditionalis partes formant). Primum genus istae linguae musicalis seditiosae bebopum (Anglice: bebop) appellatur, cuius procreatores sunt
- Carolus "Avis" Parker
- Ioannes "Mentecaptus" Gillespie
- Thelonius Monachus
Verbum bebopum ipse non habet unam significationem tantum; dicitur reditionem onomapoeticam fingere figurarum quae invenerunt tympanistae stili novi, primo Cennius Clarke.
[recensere] Reditio ad radices Europaeas et Africanas
Sexto decennio saeculi exstabant duo magni substili iazii, hinc iazium frigidum, cuius capites sunt
- Miles Davis
- Ioannes Levis
Sequebantur multissimi musici coloris albae de litore occidentale Civitatum Foederatorum Americae, e.g. "Brevis" Rogers, Chet Pistor, Shelly Vir, Ricardus Kamuca, Iosephus Montedragonis, et alii. Compositio maxima eventu (i.e. coram publico largo) iazii integri Cape quinque (Anglice: Take Five- Paulus Desmond scripsit) est exemplum clarissimum iazii frigidi.
et illinc bebopum durum, genus praecipuum musicorum Africano-Americanorum, e.g.
-
- iterum Miles Davis
- Maximianus Roach
- Theodorus "Filiolus" Rollins
- Ioannes Coltrane
- Carolus Mingus
- Horatius Argenteus
[recensere] Dimensiones ignotae: iazium liberum
Post annum 1960, incipit decennium experimentorum repletum in progressione iazii. Istud genus nominatum est post album saxophonistae texiani, Ornettus Coleman: iazium liberum. Quattuor Ioannei Coltranei fecit collationem magnam genere novo (Amor Supremus, Ascensio, Navis Solis, Expressiones). Alii musici iazii liberi sunt:
- Caecilius Sartor
- Albertus Ayler
- Donaldus Cerasus
- Archibaldus Shepp
[recensere] Appropinquatio ad musicam popularem: "fusio"
Annos 1960, 1968 et 1969, Miles Davis fecit alba Modo silentio et Coctum scorti, quae generaliter habent pro initio musicae fusionis. Consortia egregia musicae fusionis includent:
- Venantes capitum clavichordistae Herberti Hancoquii
- Symphoniaci Mahavishnu kitharistae britannici Ioannei McLaughlini et organistae tzeki Ioannei Martelli (cum Guglielmo Cobhamo tympanista)
-
- Praedictio tempestatis saxophonistae Vaynei Curtiori et organistae austriani Iosephi Zavinuli (cum Ioanne Francisco "Iaco" Pastorio bassista).
- Reditio in perpetuo clavichordistae Antonii Armandi Coreae
Annis 70 fuerunt multitudines musicorum qui non absterrebant ab maximis concessionibus ad insulsitates musicae popularis istae aetatis (e.g. saxophonista Groverus Vasingtonia iunior)
[recensere] 1980 usque ad praesentiam: bebopum novum et tendentiae adversae
Ab annos 80 sunt multissimi subgeneri iazii. Tubicen Vyntonus Marsalis de Nova Aurelia propugnator est factionis musicorum qui praeferent iazium modo veterum psallendum esse, sed exstant concepta contrarissima. E.g. saxophonista Ioannes Iracundia contendit per culturam iudaicam validam, et iazium Europae confirmatur (Ioannes Garbarecus Norvegiae, Martialis Solalus Franciae, et alii).
[recensere] Instrumenta praelata iazii
[recensere] Cornua
- Saxophonium (varietates: supremus, altus, tenor, barytonus)
- Tuba (varietates: corniculum, fliscornu)
- Tuba ductilis
- Clarinula
- Tibia
[recensere] Chordata
- Kithara
- Contrabassus
- Clavichorda
- Violinum
[recensere] Percussio
- Tympana et Cymbala
- varia instrumenta percussionis de origine africano vel americano meridionale (e.g. congae)
[recensere] Alii
- Vox humana
- varia organa electrica sive electronica (Anglice: keyboards)
- Vibraphonium
[recensere] Parvula selectio canticorum
Composistiones iazii innumerabiles sunt. Exstant tamen nonulla centena carmina praelata, quae orbe integri usurpantur musicis. Partes illarum carminum (anglice: "standards") simile est cantu firmo Mediae Aetatis Europaeae, sed fundamenta sunt improvisationum
[recensere] iazium vetus
Glaucum Sancti Ludovici, Infra Ad Ripam, Pannus Tigri, Quando Sancti Invadent, Infirmarium Sancti Iacobi, Glaucum Viae Piscinae...
[recensere] canticula
Canticula non sunt compositiones musicorum iazii, sed partes comoediarum musicalium vel imaginum moventium. Compositores celebri sunt Georgius Gershvinus, Coleus Portator, Hieronymus Nucleus.
Omnia Res Quae Es, Tempus Aestivum, Dies Nebulosa, Stella Luce Stellarum, Domina Esto Bene, Et Nocte Et Die...
[recensere] glauca
Saltus Billii, Recte Sine Venatorem, Septem Glaucum, Monachus Glaucus, Nunc Est Tempus, Sandus...
[recensere] impetus
Cape Ferroviam "A", Rosa Mellis, Dulce Georgia Fusca, Animo Sentimentale, Non Significat Rem Nisi Tenet Impetum...
[recensere] bebopum
Nox Tunesiae, Gloriosando, Confirmatio, Evidentia, Cum Anima, Avis Paradisi, Quasimodo...
[recensere] iazium Latinum
Caligulae Suecae Meae, Sanctus Thomas, Somnium Nicae, Adeps, Calypsum Ubique...
[recensere] Brasiliense
Puella Ipanemaca, Dissonatum, Insensibilis, Samba Solae Notae...
[recensere] Sententiae
- "Iazium est teneritas atque magna violentia." Gertruda Lapis, scriptrix Americana
- "Musicam appellabamus." Eduardus Condon, kitharista
- "Bebopum est modus meus amicorumque meorum audiendi musicam." Ioannes "Mentecaptus" Gillespie, tubicen
[recensere] Vide etiam
[recensere] Bibliographia
- Guntharius Schuller, Early Jazz. Its Roots and Musical Development. Oxonia 1986, ISBN 0195040430 (Anglice)
- idem, The Swing Era. The Development of Jazz 1930-1945. Oxonia 1991, ISBN 0195040430 (Anglice)
- Eugenius Lees, Cats of Any Color. Cantabrigia et Novum Eboracum 2001, ISBN 0306809508 (Anglice)
- Ioaquimus Ernestus Berendt, Das Jazzbuch. Francofurtum ad Moenum 2005, ISBN 3-10-003802-9 (Germanice)
- Arrigus Polillus, Jazz. La vicenda ei protagonisti della musica afro-americana. Mediolanum 1975 (Italice)
- Godfredus Dyer, But Beautiful. A Book about Jazz. Londinium 1991 ISBN 0865475083 (Anglice)
