Alveolarer Approximant

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Alveolarer Approximant
IPA – number	151
IPA – Zeiche	ɹ
IPA – image
Teuthonista	?
X-SAMPA	r
Kirshenbaum	r
Hörbiispiil (Hilfe·info)

Dr alveolare Approximant oder alveolarer rhotischer Approximant isch en Konsonant. Er chunt zwar i dr Wältsproch Änglisch vor, isch sunscht aber arg sälte. S IPA-Zeiche defür isch [ɹ], dr Eifachkeit wege wird aber oft au en normals <r> bnutzt.

[ändere] Merchmool

• S isch e Approximant, er wird ohni Verschluss oder Engi im Mund bildet.
• S isch e alveolarer Konsonant; er wird durch direkte Kontakt vo dr Zunge mit de Alveole produziert.
• D Phonation isch stimmhaft; wäärend er produziert wird vibriere d Stimmbänder.
• S isch e Oraler Konsonant; d Luft entwycht durch de Mund.
• S isch e zentraler Konsonant; dr Luftstrom gangt über d Mitti vo dr Zunge, aastatt um d Syte.
• S isch e egressiver Konsonant; er wird durch s Ussatme durch d Lunge erzeugt während d Glottis gschlosse blybt.

[ändere] Verbreitig

• Im Alemannische gits kei alveolarer Approximant.
• Im Änglische isch de Luut d Ussproch vum r i fascht allene Variante, er isch do ällewell grundet: red (IPA: [ɹʷɛd]). Z Schottland isch allerdings au en Zungespitze-r, entweder [r] oder [ɾ], verbreitet un viili Sprächer vum Nordamerikanische Änglisch hen en retroflexs r (IPA: [ɻ]).
• Im Siegerland i Nordrhy-Weschtfale un Rhyland-Pfalz wird s r so usgsproche, vo jüngri Sprächer aber durch en Zäpfli-r ersetzt. Dr SPD-Politiker Franz Müntefering spricht zum Byspiil s r als Approximant us.
• Im Armenische isch s r en alveolare Approximant: [suɹtʃʰ] (Kaffee).
• I dr Färöische Sproch isch de Luut d hüüfigschti Ussproch vum r: [ˈføːɹɪst] (Färöisch).
• Im Tibetanische isch de alveolare Approximant en Allophon vum [r].

Konsonante

Lueg au: IPA, Vokale

Pulmonale Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth. stl. sth.   nüt-pulmonischi Zeiche Nasal m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ Plosive p b • • t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Implo­siv  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  pʼ tʼ kʼ qʼ sʼ    Approximante    β̞ ʋ ɹ ɻ j ɰ ʁ̞ andri Laterale  ɺ ɫ Vibrante ʙ r • ʀ • Co-artikulierti Approximante  ʍ w ɥ Flap/Tap • ѵ ɾ ɽ • co-artikulierti Frikativ  ɕ ʑ ɧ Laterale Frikative ɬ ɮ • • • Affrikate  p̪f ʦ ʧ ʤ kx Lateral Approximante l ɭ ʎ ʟ