Пушкăрт Республики
Википедири материал
|
|||||
 |
|||||
| Тěп хули | Ěпхӳ | ||||
| Лаптăкĕ - Пĕтĕмпе |
29 143 600 км² |
||||
| Халăх йышĕ - Пĕтĕмпе |
8 4 102 900 патнелле(2002) |
||||
| Федераллă округ | Атăлçи Федераллă Округě | ||||
| Экономика регионĕ | Урал | ||||
| Регион номерĕ | |||||
| Патшалăх чĕлхисем | пушкăрт, вырăс | ||||
| Президент | [[]] | ||||
| Премьер-министр | [[]] | ||||
| Председатель Госсовета | [[]] | ||||
| Гимн | Пушкăрт Республики гимнĕ | ||||
| Вăхăт поясĕ | ГВ +0300 | ||||
Пушкăрт Республики (пушкăрт: Башҡортостан Республикаһы), — Раççей Патшалăхěн Атăлçи Федераллă Округне кĕрекен Республика. Тĕп хули — Ĕпхӳ. Республикăн патшалăх чĕлхисем: пушкăрт чĕлхи, вырăс чĕлхи.
Пушкăрт Республикипе юнашар Тутарстан, Мари Эл, Удмурти республикисем, Пермь, Свердловск, Оренбург, тата Челябинск облаçĕсем вырнаçнă.
Тупмалли |
[тӳрлет] Халăхě
2001 çулхи перепись тăрăх Пушкăрт Республикире пĕтĕмпе 4102,9 пин çын пурăнать. Вĕсенчен 39% — вырăссем, 28% — тутарсем, 22% - пушкăртсем, 2,86% чăвашсем, марисем, украинсем, нимĕçсем. Петĕм çынсем вырăсла пěлеççě, 30% - тутарла, пушкăртла çав енченех илсессĕн 20% анчах пĕлеççě.
[тӳрлет] Чăвашĕсем
2002 çулхи Раççěй халăх переписě тăрăх Пушкăртстанра 117 317 чăваш пурăнать. 4 чăваш культура пĕрлешĕвĕ ĕçлет. Виçĕ хаçат чăвашла тухаççĕ: Пелепей районĕнчи «Урал сасси», Пишпӳлек районĕнчи «Çутă çул», Авăркас районĕнчи «Çĕршыв çулĕ» хаçатсем. Инçекуравра икĕ чăвашла кăларăмĕ пур: Пушкăртстанăн 1-мĕш радиоканалĕнчи çирĕм минутлă «Аван-и» тата Пушкăртстанăн 2-мĕш телеканалĕнчи Ентешсем çирĕм пилĕк минутлă кăларăмĕсем. Иккĕшĕ уйăхра икĕ хут тухаççĕ. 38 шкулта чăваш чĕлхипе вĕренме май пур. 77 шкулта чăваш чĕлхи предмет пек вĕрентеççĕ. Пелепей хулинче чăваш гимназийĕ, Ĕпхӳре чăваш вырсарни шкулĕ пур.
[тӳрлет] Транспорт
Чукун çулпа Ĕпхӳ Самарăпа, Челябинскпа тата ытти хуласемпе çыхăннă. Карапсем ишме юрăхлă юханшывсем: Шур Атăл тата Ĕпхӳ.
Çавăн пекех распублика тăрăх труба тăрăх çыхăнтаракан транспорт сарăлнă.
[тӳрлет] Районсем
- Абзелиловский район
- Авăркас районĕ
- Альшеевский район
- Архангельский район
- Аскинский район
- Баймакский район
- Бакалинский район
- Балтачевский район
- Белокатайский район
- Белорецкий район
- Бирский район
- Благоварский район
- Благовещенский район
- Буздякский район
- Бураевский район
- Бурзянский район
- Гафурийский район
- Давлекановский район
- Дуванский район
- Дюртюлинский район
- Ермекеевский район
- Ĕпхӳ районĕ
- Зианчуринский район
- Зилаирский район
- Иглинский район
- Эльшей районĕ (Илишевский район)
- Ишимбайский район
- Калтасинский район
- Караидельский район
- Кармаскалинский район
- Кигинский район
- Краснокамский район
- Кугарчинский район
- Кушнаренковский район
- Куюргазинский район
- Мелеузовский район
- Мечетлинский район
- Мишкинский район
- Миякинский район
- Нуримановский район
- Пелепей районĕ
- Пишпӳлек районĕ
- Салават районĕ
- Стерлибашевский район
- Стерлĕ районĕ
- Татышлинский район
- Туймаçи районĕ
- Учалинский район
- Федоровский район
- Хайбуллинский район
- Чекмагушевский район
- Чишминский район
- Шаран районĕ
- Янаульский район
[тӳрлет] Хулисем
- Ěпхӳ (тěп хула, 1049,3 пин çын)
- Стерлĕ (266,5 пин çын)
- Салават (157,1 пин çын)
- Нефтекамск (114,5 пин çын)
- Сибай
- Туймаçи
- Пелепей
- Учалы
[тӳрлет] Паллă çыннисем
- Савкилта, — XVIII ĕмĕрти чаплă чăваш паттăрĕ.
- Иванов Константин Васильевич — чăваш паллă сăвăçи.
[тӳрлет] Каçăсем
- Пушкăртсанри чăвашĕсем cap.ru порталĕнчи информаци, вырăсла.
- Пушкăртстанри чăвашĕсем Йешлек порталĕнчи информаци.
| Раççей Патшалăхěн Атăлçи Федераллă Округě |  |
|---|---|
| Пушкăрт Республики | Мари Эл | Мордва Республики | Тутарстан | Удмурти Республики | Чăваш Ен | Киров облаçĕ | Коми Республики | Чулхула облаçĕ | Оренбург облаçĕ | Пенза облаçĕ | Пермь Енĕ¹ | Самар облаçĕ | Саратов облаçĕ | Чĕмпĕр облаçĕ | |
| ¹ Пермь Енĕ - Раççейĕн çĕнĕ субъекчĕ. 2005 раштавăн 1 Пермь облаçĕпе Коми-Пермяк автономлă округě пĕрлештернĕ май йĕркеленĕ. | |
