Gerrit Krol
Van Wikipedia
Gerrit Krol (Groningen, 1 augustus 1934) is een Nederlands schrijver, essayist en dichter. Hij heeft een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan.
Krol werd geboren als zoon van de leraar Nederlands Idzerd Krol, en Tjitske Groenhof. Hij studeerde wiskunde, en begon tijdens zijn studie te werken bij Shell als computerprogrammeur. Later werkte Krol voor de Nederlandse Aardolie Maatschappij als systeemontwerper. Krol debuteerde in 1961 met gedichten in literaire tijdschriften. In 1962 verscheen zijn romandebuut De rokken van Joy Scheepmaker. In de jaren daarna ontwikkelde hij een eigen schrijfstijl die vooral tot uiting kwam in Het gemillimeterde hoofd. In dit boek, dat ook in het Italiaans en het Engels werd vertaald, verloochent Krol's bèta-achtergrond zich niet; abstracties die in tekeningen en formules aan de lezer worden gepresenteerd zijn er niet ongewoon. Deze elementen keren wat minder uitbundig in Krol's latere werk terug.
Krol viel in 1990 op door een pleidooi voor het invoeren van de doodstraf: Voor wie kwaad wil. Een bespiegeling over de doodstraf. In het voorjaar van 2001 was Krol de eerste gastschrijver aan de Technische Universiteit Delft. De titel van zijn openingscollege luidde "Kunst en wiskunde"; het behandelde de verhouding tussen alfa's en bèta's, toegespitst op de relatie tussen kunst en mathematica. Daarna gaf Krol voor een groep aankomende ingenieurs een masterclass, met diverse werkcolleges.
Krol werd in 1986 onderscheiden met de Constantijn Huygensprijs, en ontving in 2001 de P.C. Hooftprijs voor zijn gehele oeuvre. Zijn zeventigste verjaardag werd op 18 september 2004 uitgebreid gevierd in het Gasuniegebouw te Groningen, met gastsprekers Douwe Draaisma en Hugo Brandt Corstius.
Op 20 oktober 2004 maakte de Vrije Universiteit te Amsterdam bekend dat Krol bij de 125ste verjaardag van de universiteit op 20 oktober 2005 een eredoctoraat zal worden verleend "wegens zijn bijzondere verdiensten voor de Nederlandse cultuur door een vorm van schrijverschap die uitmuntende literaire kwaliteit paart aan theoretische reflectie en inzichten uit de wetenschappen, in het bijzonder de exacte wetenschappen en de wijsbegeerte".
Krol lijdt aan de ziekte van Parkinson. Zijn roman Rondo Veneziano is volgens eigen zeggen zijn laatste boek.
[bewerk] Prijzen
- 1968 - Prozaprijs van de gemeente Amsterdam voor Het gemillimeterde hoofd
- 1978 - Multatuliprijs voor De weg naar Sacramento
- 1986 - Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre
- 1989 - ECI-prijs voor Onze nationale schaamte
- 1996 - Busken Huetprijs voor De mechanica van het liegen
- 2001 - P.C. Hooftprijs voor zijn gehele oeuvre
- 2005 - eredoctoraat van de Vrije Universiteit te Amsterdam
[bewerk] Bibliografie
- De rokken van Joy Scheepmaker (roman, 1962)
- Kwartslag (verhalen, 1964)
- Het gemillimeterde hoofd (roman, 1967)
- De ziekte van Middleton (roman, 1969)
- De laatste winter (roman, 1970)
- APPI (essay, 1971)
- De man van het lateraal denken (essay, 1971)
- De chauffeur verveelt zich (roman, 1973
- In dienst van de 'Koninklijke' (roman, 1974)
- Hoe ziet ons gevoel er uit? (essay, 1974)
- De gewone man en het geluk of Waarom het niet goed is lid van een vakbond te zijn (essays, 1975)
- Halte opgeheven (verhalen, 1976)
- Polaroid (poëzie, 1976)
- De weg naar Sacramento (roman, 1977)
- Over het huiselijk geluk en andere gedachten (columns, 1978)
- De t.v.-b.h. (columns, 1979)
- Een Fries huilt niet (roman, 1980)
- De schrijver, zijn schaamte en zijn spiegels (essay, 1981)
- De man achter het raam (roman, 1982)
- Het vrije vers (essays, 1982)
- Scheve levens (roman, 1983)
- De schriftelijke natuur (essays, 1985)
- Maurits en de feiten (roman, 1986)
- Bijna voorjaar (columns, 1986)
- De weg naar Tuktoyaktuk (roman/essay, 1987)
- De schoonheid van de witregel (essays, 1987)
- Helmholtz' paradijs (essays, 1987)
- Een ongenode gast (novelle, 1988)
- De Hagemeijertjes (roman, 1990)
- Voor wie kwaad wil (essay, 1990)
- Wat mooi is is moeilijk (essays, 1991)
- Oude foto's (verhalen, 1992)
- Wat mooi is is moeilijk (essays, 1992)
- De reus van Afrika (reportages, 1992)
- Omhelzingen (roman, 1993)
- Okoka's Wonderpark (roman, 1994)
- De mechanica van het liegen (essays, 1995)
- Middleton's dood (roman, 1996)
- De kleur van Groningen (gedichten, 1997)
- 60000 uur (autobiografie, 1998)
- Missie Novgorod (novelle, 1999)
- De vitalist (2000)
- Geen man, want geen vrouw (poëzie, 2001)
- Minnaar (poëzie, 2001)
- 'n Kleintje Krol (2001)
- De onhandige mens (essays, Vermeerlezing aan de TU Delft, 2001)
- Een schaaknovelle (novelle, 2002)
- Rondo Veneziano (roman, 2004)
- Beitelen aan de eeuwigheid (verzamelde essays, 2006)
[bewerk] Externe links
- Koninklijke Bibliotheek - profiel van Gerrit Krol als dichter
- Uitgebreid interview met Gerrit Krol op The Ledge, een onafhankelijk platform voor de wereldliteratuur. Met audio en tekstfragment.
- Gerrit Krol, onder techneuten, gesprek over zijn Delfts gastschrijverschap (2001) in het wetenschapstijdschrift Delft Integraal
