Netstekker

Van Wikipedia

Een geaarde stekker

Een netstekker of elektriciteitsstekker is een stekker om een elektrisch apparaat op het lichtnet aan te sluiten en dus van elektriciteit te laten voorzien. Een netstekker moet in een stopcontact worden gestoken om aansluiting op het lichtnet te krijgen.

[bewerk] Soorten

[bewerk] Aarding

Er zijn, functioneel gezien, twee types stekkers:

ongeaard, voor dubbelgeïsoleerde apparaten of apparatuur met minder risico op kortsluiting. De ongeaarde stekker bestaat uit twee pinnetjes (de fase en de nul).
geaard (officieel: met randaarde), voor apparaten met een hoger risico (omhulsel van geleidend materiaal, zoals een wasmachine, magnetron), om een extra zekerheid te hebben in geval van kortsluiting of een lekstroom naar het omhulsel (zie ook aardlekschakelaar/verliesstroomschakelaar).

De in Nederland gebruikelijke geaarde stekker heeft twee metalen contacten aan de zijkant die voor het aardecontact zorgen, maar in andere landen zijn ook configuraties met een extra contactpen gebruikelijk.

[bewerk] Polariteit

In sommige landen zijn de stekkers (van oudsher) zodanig ontworpen dat deze maar op één manier in het stopcontact passen, waardoor ook in de aangesloten apparaten de polariteit gehandhaafd blijft, ofwel; Ook in de aangesloten apparaten is dus bekend welke draad de fasedraad is en welke draad de nuldraad. In Nederland kunnen de stekkers ook 'omgekeerd' in de wandcontactdoos worden gestoken en mag in alle via een stekker aangesloten apparatuur dus niet meer vertrouwd worden op de kleurcodering voor fase en nul van de aansluitdraaden.

Bij toepassing van stekkers die ook op gepolariseerde systemen passen, zoals met name de Type C CEE 7-17 en Type E & F hybride CEE 7/7, verdient het aanbeveling de bedrading in stekker en apparaat toch nadrukkelijk volgens de voorgeschreven polariteit te monteren, ook als dit voor de eigen situatie theoretisch geen verschil maakt.

[bewerk] Standaard

De meest voorkomende vorm van een geaarde netstekker is in Nederland en België de CEE 7/7, die twee stalen pinnen heeft voor fase en nul, en aan de zijkant van de stekker twee metalen plaatjes voor aardlekstroom.

Dergelijke stekkers zijn geschikt voor maximaal 16 ampère. Apparaten die meer stroom verbruiken dan 16A moeten permanent op het lichtnet worden aangesloten of verbonden worden met een stekker die geschikt is voor hogere stroomsterkten of meer fasen (perilex).

Voor apparatuur die geen randaarde nodig heeft is de eurostekker (CEE 7/16) veel voorkomend: dit is een stekker met alleen twee stalen pinnen voor fase en nul.

[bewerk] Soorten stekkers wereldwijd

Wereldwijd worden verschillende standaarden gebruikt voor netstekkers. Dit betekent dat apparaten aangekocht in één land niet zonder adapter in een ander land ingeplugd kunnen worden. Naast de verschillen in stekker zijn er bovendien nog verschillen in netspanning mogelijk.

Netstekkers wereldwijd. Klik voor grotere afbeelding. Zie lichtnet voor een kaart met voltages.

Naam	Aantal pinnen	Aarding	Gebruikt in	Afbeelding
Type A NEMA 1-15	2	nee	Noord-Amerika Centraal-Amerika Caraïben
Type A JIS 8303	2	nee	Japan Taiwan
Type B NEMA 5-15	3	ja	Noord-Amerika
Type C CEE 7/16 (Europlug)	2	nee	Europa behalve Verenigd Koninkrijk, Ierland en Malta
Type C CEE 7-17	2	nee	Europa
Type D BS 546 5 A	3	ja	India, Sri Lanka, Nepal, Namibië en Hongkong
Type D BS 546 15 A	3	ja	India, Sri Lanka, Nepal, Namibië, Hongkong, Zuid-Afrika, Verenigd Koninkrijk (verouderd)
Type E	2	ja	België, Frankrijk
Type F CEE 7/4 Schuko	2	ja	Duitsland, Nederland, Spanje
Type F Gost 7396	2	ja	GOS	zelfde als boven, maar met dunnere pinnen
Type E & F hybride CEE 7/7	2	ja	Duitsland, Frankrijk, België, Nederland, Spanje
Type G BS 1363	3	ja	Verenigd Koninkrijk en voormalige kolonies, Ierland
Type H SI 32	3	ja	Israël
Type I AS 3112	2 of 3	ja	Australië
Type I CPCS-CCC	3	ja	China
Type I IRAM 2073	3	ja	Argentinië
Type J SEV 1011	3	ja	Zwitserland
Type K DS Afsnit 107-2-D1	3	ja	Denemarken
Type L	3	ja	Italië