Socialistische Partij Anders
Van Wikipedia
sp.a | |
---|---|
partijvoorzitter | Johan Vandelanotte |
fractieleider Vlaams Parlement | Caroline Gennez |
fractieleider Senaat | Myriam Vanlerberghe |
fractieleider Kamer | Dirk Van der Maelen |
Voormalige namen | SP, BSP en BWP |
Politieke ideologie | Sociaaldemocratie |
Europese fractie | PES |
Jongerenorganisatie | animo |
Website | www.s-p-a.be |
Socialistische Partij Anders, afgekort als sp.a, is een Vlaamse sociaaldemocratische politieke partij die 67.641 leden telt (2004). De ondertitel van de partij is Sociaal Progressief Alternatief.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Voor de geschiedenis vòòr 1977, zie:
- Belgische Werklieden Partij (BWP) tot en met 1945
- Belgische Socialistische Partij (BSP) vanaf 1945 tot en met 1980
[bewerk] SP
In 1978 splitste de unitaire BSP-PSB zich in twee onafhankelijke partijen in Wallonië en Vlaanderen. Terwijl de Waalse vleugel de naam Parti Socialiste (PS) aan nam, bleef de Vlaamse vleugel de oude naam Belgische Socialistische Partij (BSP) voeren. Pas in 1980 liet de partij de "b" uit haar naam vallen en ging ze verder als Socialistische Partij (SP).
Achter partijkopstuk Karel Van Miert schaarde zich in het begin van de jaren tachtig een generatie zogenaamde 'jonge Turken', partijvernieuwers. Hun optreden in de oppositieperiode van 1981 tot 1987 bracht een andere manier van politiek bedrijven. Het Doorbraakmanifest werd onder hun invloed vergezeld van een interne partijvernieuwing: pragmatisch radicalisme en levenbeschouwelijke openheid en diversiteit werden statutair verankerd in de organisatie van de partij.
De SP had inmiddels een lange periode van besturen achter de rug als coalitiepartner van de ogenschijnlijk eeuwige regeringspartij CVP. België werd in die dagen een CVP-staat genoemd waarin corruptie, politieke benoemingen en cliëntelisme hoogtij vierden. In die hoedanigheid kwam de partij in 1995 in opspraak met de zaak rond smeergeld voor Agusta-helikopters, een zaak die de toenmalige NAVO-secretaris-generaal, ex-partijvoorzitter en ex-minister Willy Claes de kop kostte. Louis Tobback redde de partij tijdelijk door campagne te gaan voeren met als thema 'Uw sociale zekerheid'.
De affaire Dutroux in 1996, gevolgd door de Witte Marsen zetten het land en de politiek op z'n kop. In 1999 volgt de dioxinecrisis. Ook de SP leed er zwaar onder: vele politieke kopstukken moesten opstappen. In 1999 kwam er een paarsgroene federale regering. De partij herstelde daarna van de zware klappen.
[bewerk] sp.a
In 2001 veranderde de partij de naam in Socialistische Partij Anders (sp.a) met als ondertitel Sociaal Progressief Alternatief. Sociaal Progressief Alternatief is slechts de ondertitel van de partij, maar die wordt vaak verward met de betekenis van de afkorting. Het puntje in sp.a moet het onderscheid maken met de Belgische gemeente Spa en met bronwaterfabrikant Spa Monopole.
In 2002 sloot de partij een kartel met het links-liberale regionalistische spirit, voortgekomen uit de ter ziele gegane Vlaams-nationalistische Volksunie.
Onder Steve Stevaert werkte de partij verder aan de vernieuwing en verbreding die door diens voorganger Patrick Janssens (burgemeester van Antwerpen sinds 10 juni 2003) was ingezet, onder meer met een ideologische herbronning (Het Groot Onderhoud), de naamsverandering van SP naar sp.a (SP Anders) in 2002 en de samenwerking met het links-liberale Spirit.
Onder Steve Stevaert populariseerde de sp.a en betrachtte ze ze een brug te openen naar gelovigen door priester Staf Nimmegeers op te nemen in de partij. Ook de publicatie in 2004 door Stevaert, een gekend vrijmetselaar, over "geloven" paste in die strategie.
In 2003 scoorde de kartellijst sp.a-spirit een overwinning bij de federale verkiezingen en vormde een paarse regering. In 2004 werden ook de Vlaamse verkiezingen goed doorlopen waardoor ook in de Vlaamse Regering zitting genomen kon worden. Anno 2005 leverden ze samen verscheidene ministers en staatssecretarissen, zowel in de Vlaamse, de Brussels-Hoofdstedelijke als in de federale regering.
De huidige voorzitter van de partij is Johan Vande Lanotte. Hij volgt, na de voorzittersverkiezing in oktober 2005, Caroline Gennez op. Zij werd tijdelijk aangesteld na de beslissing van Steve Stevaert om gouverneur van Limburg te worden.
De partij is vertegenwoordigd in de Europese Commissie en het Europees Parlement, de Vlaamse, de Brussels-Hoofdstedelijke en federale regering, vijf Vlaamse provincieraden en komt op in ongeveer 260 gemeenten.
[bewerk] Politieke tenoren
Naast Vande Lanotte, Janssens en Stevaert wordt vooral Vlaams viceminister-president Frank Vandenbroucke erkend als een kopstuk van de partij. Ondertussen schuift de partij ook nieuwe personen naar voren, waaronder: Bruno Tobback, Peter Vanvelthoven, Kathleen Van Brempt en Freya Van den Bossche, die allen minister zijn.
[bewerk] Ministers
Ministers voor de SP en de sp.a waren Willy Claes, Jef Ramaekers, Jos Wijninckx, Henri Boel, Roger De Wulf, Marc Galle, Willy Calewaert, Freddy Willockx, Louis Tobback, Norbert De Batselier, Marcel Colla, Leona Detiège, Leo Peeters, Frank Vandenbroucke, Johan Vande Lanotte, Eric Derycke, Luc Van den Bossche, Jan Peeters, Eddy Baldewijns, Anne Van Asbroeck, Steve Stevaert, Renaat Landuyt en Gilbert Bossuyt.
[bewerk] Voorzitters
[bewerk] Voorzitters SP
- 1978 - 1989 : Karel Van Miert
- 1989 - 1994 : Frank Vandenbroucke
- 1994 - 1998 : Louis Tobback
- 1998 - 1999 : Fred Erdman
- 1999 - 2001 : Patrick Janssens
[bewerk] Voorzitters sp.a
- 2001-2003 : Patrick Janssens
- 2003-2005 : Steve Stevaert
- 2005-... : Johan Vande Lanotte
[bewerk] Zie ook
- animo, jongerenafdeling van de sp.a
- SP.a Rood, linkse tendens binnen de sp.a
[bewerk] Externe link
- Website van de sp.a met een uitgebreid overzicht van de geschiedenis van de partij èn haar voorgangers
- Website van Animo - sp.a-jongeren
Vertegenwoordigd in het federaal of een regionaal parlement: | |
Nederlandstalig: CD&V | Groen! | Lijst Dedecker | N-VA | sp.a | spirit | Vlaams Belang | VLD | Vivant | VLOTT | |
Franstalig: CDF | cdH | Ecolo | FN | FDF | MR | PS | UF | |
Duitstalig: CSP | Ecolo | PJU-PDB | PFF | SP | Vivant | |
Voor partijen die niet in het parlement vertegenwoordigd zijn, provinciale partijen, lokale partijen en opgeheven partijen, zie de artikels Lijst van Vlaamse politieke partijen en Lijst van Franstalige politieke partijen in België. |