Syndroom van Cushing
Van Wikipedia
| Syndroom van Cushing | |
| ICD-10 | E24 |
| ICD-9 | 255.0 |
| DiseasesDB | 3242 |
| MedlinePlus | 000410 |
| eMedicine | med/485 |
Het syndroom van Cushing (ICD-10 E24) is een verzameling van klinische verschijnselen die veroorzaakt wordt door te hoog cortisolgehalte in het bloed, meestal als gevolg van een overmaat aan cortisolproductie door de bijnieren (hypercortisolemie). Cortisol is een hormoon, dat een stijging van de hoeveelheid glucose in het bloed (hyperglykemie) veroorzaakt. Het lichaam reageert op het te hoge glucosegehalte door insuline te produceren. De langdurig verhoogde cortisol en het langdurig verhoogde insuline zorgen samen voor een abnormale verdeling van het lichaamsvet. Ook leidt een continu verhoogd insuline uiteindelijk vaak tot suikerziekte (diabetes mellitus). Het verhoogde cortisol zorgt ook voor de afbraak van eiwitten in de spieren, in de huid en in het haar. Cortisol heeft ook een remmend effect op een ander hormoon, ADH, wat ervoor zorgt dat iemand met het syndroom veel moet plassen (last heeft van polyurie).
Inhoud |
[bewerk] Symptomen
- er is een typische vetverdeling: veel vetopstapeling ter hoogte van de buik, terwijl de armen en benen slank zijn en soms zelfs mager door spierafbraak
- enige kilo's gewichttoename kunnen mogelijk zijn. Door de rare vetverdeling over het lichaam lijkt iemand ook veel dikker te worden, terwijl het aantal kilo's gewichtstoename eigenlijk wel meevalt.
- iemand krijgt een moonface (letterlijk maanvormig gezicht, een rond opgeblazen gelaat, zoals je ook ziet wanneer iemand vanwege een andere ziekte cortisol (prednison) moet gebruiken)
- vaak is er een bisonnek (een bochel van vet hoog op de rug)
- de huid wordt dunner, waarbij er sneller dan normaal blauwe plekken ontstaan
- op buik en billen ontstaan striae (zwangerschapsstrepen) doordat deze dikker worden en doordat de huid zwakker is
- iemand kan snel vermoeid zijn
- de spieren worden dunner en iemand heeft minder spierkracht
- de haren worden vaak brokkelig en dunner
- iemand moet vaak plassen
- in het bloed wordt een te hoog cortisol gevonden. Het cortisol kan ook in het speeksel gemeten worden.
[bewerk] Bij vrouwen
- toename van haargroei op het gelaat, borsten, buik en ledematen. De menstruatie kan onregelmatig worden of zelfs helemaal uitblijven.
[bewerk] Bij mannen
- verminderde vruchtbaarheid of minder zin in seks en impotentie.
[bewerk] Oorzaken
De oorzaken kunnen hun oorsprong hebben in:
- de hypofyse in de hersenen. De hypofyse geeft dan teveel ACTH af, een hormoon dat de bijnieren stimuleert om cortisol te maken)
- de bijnier zelf, waarin om één of andere reden teveel cortisol geproduceerd wordt.
Dit zijn de belangrijkste oorzaken van het syndroom van Cushing. Anderen kunnen zijn:
- iatrogeen, door behandeling met corticosteroïden voor een andere ziekte
- de hogere hersencentra: zware depressie
- de hypothalamus (overmatige afgifte van het hormoon CHR; corticotropin-releasing hormone)
- een tumor
[bewerk] Historie
De eerste beschrijving van een syndroom van Cushing gebeurde door Harvey Cushing, die dacht te maken te hebben met één specifieke ziekte die deze symptomen veroorzaakte. Nadien bleek het te gaan om een ziekte die meerdere oorzaken kon hebben. De eerst beschreven oorzaak van dit syndroom is ziekte van Cushing genoemd.
[bewerk] Externe link
- NVACP
Nederlandse Vereniging voor Addison en Cushing Patiënten (NVACP), de vereniging waarbinnen de Werkgroep Cushing actief is
[bewerk] Literatuur
De Nederlandse Vereniging voor Addison en Cushing Patiënten heeft een aantal brochures en boeken over het Syndroom van Cushing uitgegeven.
