Veluwe
Van Wikipedia
De Veluwe is een beboste landstreek in de provincie Gelderland en een voormalig kwartier van het hertogdom Gelre. Het gebied wordt ruwweg begrensd door de plaatsen Hattem - Apeldoorn - Dieren - Arnhem - Wageningen - Ede - Harderwijk.
Inhoud |
[bewerk] Natuur
De Veluwe is het grootste laaglandnatuurterrein van noordwest Europa, en meet omstreeks 100.000 hectare. Grote delen van de Veluwe bestaan uit stuwwallen uit de Saale-ijstijd. Ten noorden van Rheden, in het Nationaal Park Veluwezoom ligt bij het Rozendaalsche veld het hoogste punt van de Veluwe op 110 meter hoogte. Dit is gelijk de hoogste stuwwal van Nederland en het hoogste punt van Nederland buiten Zuid-Limburg. In het noorden liggen onder andere het stuifzandgebid Leuvenhorst en het Leuvenumse Bos.
Vanaf de Veluwe lopen verschillende beken naar de rand van het gebied. Sommige van deze beken zijn gegraven (sprengen), andere zijn natuurlijk. Voorbeelden van deze beken zijn: De Hierdense Beek, de Leuvenumse Beek, de Soerense Beek, de Beekhuizer Beek, en de Tongerense Beek. De beken bevatten dikwijls schoon water, al is de kwaliteit wel achteruit gegaan. Op veel plekken langs deze beken is er een voor Nederlandse begrippen bijzondere flora en fauna te vinden; de elrits komt hier nog voor.
De natuur op de Veluwe bestaat uit diverse beheerseenheden, waarvan de Koninklijke Houtvesterij Het Loo (9700 hectare) de grootste is. Veel bos op de Veluwe is in de periode 1895-1920 aangelegd om stuifzand vast te leggen. Rond 1850 was een derde van de Veluwe bedekt met stuifzand, nu omstreeks een procent. Vooral de grove den bleek geschikt om stuifzand vast te leggen. In de periode 1895-1932 werden grote delen van de Veluwe ingerasterd, in bijna alle gevallen omdat de eigenaren wilden jagen. De wildstand op de Veluwe was zeer laag. Dus moesten er dieren worden geimporteerd en uitgezet in stukken Veluwe met hekken eromheen. Het wild zwijn bijvoorbeeld werd geherïntroduceerd op de Veluwe door Prins Hendrik, de man van Koningin Wilhelmina. Edelherten waren er nog wel, maar de resterende populaties werden uitgebreid met import. Op zijn jachttterrein De Hoge Veluwe liet de Rotterdamse handelsman Anton Kröller herten uit Oost Europa uitzetten nadat hij de resterende autochtone Veluwse herten had laten afschieten. Kroller liet ter verhoging van zijn jachtgenot ook moeflons komen, wilde schapen uit het Middellandse Zeegebied, en kangaroes uit Australie.
Ook de raaf is met succes geherintroduceerd op de Veluwe. Er leven inmiddels tientallen exemplaren die ook uitzwermen naar omringende gebieden.
[bewerk] Natuurontwikkeling
De Provincie Gelderland heeft 35 miljoen Euro uitgetrokken voor het plan Veluwe 2010. Veluwe 2010 is een grootschalig natuurontwikkelingsprogramma. Het is de bedoeling om enkele ecologische poorten te realiseren. Deze gebieden liggen vooral aan de rand van de Veluwe en vormen een uitbreiding van de huidige natuur. Hierdoor raken geïsoleerde populaties met elkaar verbonden waardoor de genetische diversiteit en daarmee de overlevingskansen vergroot worden. Een voorbeeld van Veluwe 2010 is het project Renkums Beekdal.
Ook worden er verbindingen buiten de Veluwe gezocht: er zijn plannen voor ecologische verbindingszones richting de Oostvaardersplassen en richting Duitsland. Omdat het edelhert op de Veluwe, in Duitsland en in de Oostvaardersplassen een verschillende genetische herkomst heeft, hoopt men zo op een eenwording van de soort.
[bewerk] Vrienden van de Veluwe
In september 2006 is de Landelijke Vereniging van Vrienden van de Veluwe opgericht zodat de Veluwse natuur een stem krijgt in het nationale debat, de politiek en de media.
[bewerk] Bevolking
De bevolking concentreert zich vooral aan de randen van de Veluwe. De dorpen zijn hier in de afgelopen decennia sterk gegroeid. Grootste plaatsen langs de Veluwe zijn Apeldoorn, Arnhem en Ede. Het toerisme is vooral goed ontwikkeld aan de oostkant, tussen Apeldoorn en Arnhem. Bekende toeristencentra zijn Beekbergen, Hoenderloo, Kootwijk, Nunspeet, Loenen en Vierhouten.
De Veluwe is eveneens een kerkelijke streek van overwegend protestantse, vaak reformatorische signatuur. De noord- en westkant zijn traditioneler en hebben in tegenstelling tot de oostrand een streng orthodox-protestants karakter. De 'strengst christelijke' dorpen zijn Oldebroek en Oosterwolde, Doornspijk, Elspeet, Nunspeet, Putten, Uddel, Nieuw-Milligen en Harskamp (op de rand van de Gelderse Vallei). Dit deel van de Veluwe maakt deel uit van de Bijbelgordel die zich uitstrekt van het noorden van Overijssel tot in Zeeland.
[bewerk] Externe links
|
|
 |
|---|---|
| Hoofdgebieden: Achterhoek | Rivierenland | Veluwe | |
| Kleinere gebieden: Betuwe | Bommelerwaard | Gelderse Vallei | IJsselvallei | Land van Maas en Waal | Liemers | Tielerwaard | Rijk van Nijmegen | |
