Harderwijk (Gelderland)

Van Wikipedia

Gemeente Harderwijk

Provincie

Gelderland

Hoofdplaats

Harderwijk

Oppervlakte
- Land
- Water

48,27 km²
38,46 km²
9,81 km²

Inwoners
Bevolkingsdichtheid

42.057 (1 januari 2007)
1094 inw./km²

Geografische ligging

52°21' NB 5°37' OL

Geografische ligging

{{{coordinaten}}}

Belangrijke verkeersaders

A28, N302, N303

Station(s)

{{{station}}}

Netnummer

0341

Postcodes

3840-3849

Officiële website

Politiek

{{{bestuur}}}

Zetels
{{{partijen}}}

{{{zetels}}}

Grote kerk

Vischpoort

Vismarktplein

Stadsmuur aan zeezijde

Harderwijk ( uitspraak (info·uitleg)) (Nedersaksisch: Harderwiek) is een stad (hanzestad) en gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland aan de rand van de Veluwe en aan het Wolderwijd, ongeveer op de helft tussen Zwolle en Amersfoort. De gemeente heeft 41.651 inwoners per 1 juli 2006 (bron: CBS) en een oppervlakte van 48,27 km², waarvan 9,81 km² water. Het totale aantal woningen in Harderwijk per 01-01-2005 is 15.800. De stad Harderwijk is regionaal verzorgingscentrum voor de Noordwest-Veluwe.

In 1231 kreeg Harderwijk stadsrechten van Graaf Otto II van Gelre en Zutphen. In de Hanze nam het van 1285 tot 1628 een belangrijke plaats in. De Gelderse Munt vestigde er zich in die periode en ook werd de basis gelegd voor de Universiteit van Harderwijk (1648-1811).

Te Harderwijk was ook het Koloniaal Werfdepot voor het Oost-Indisch Leger (later Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) gevestigd. De stad ligt pal aan het Veluwemeer en het Wolderwijd, ontstaan naar inpoldering van de Zuiderzee in 1932. Waar nu de boulevard aan de meren ligt, kwamen vroegerde botters aanleggen bij de Vischpoort om hun vis te verhandelen op de Vischmarkt. Het is nog steeds mogelijk om bottertochten op een van de meren te maken. Na 1932 nam de visserij als bron van bestaan sterk af. Handel, industrie en toerisme namen steeds meer toe.

De schilderachtige binnenstad van Harderwijk is in 1969 tot beschermd stadsgezicht verklaard. De hervormde Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk is een driebeukige basilica, deels misschien daterend uit eind 14de eeuw; het dwarsschip dateert uit de 15de eeuw. De kerk is in de jaren 1972-1980 ingrijpend gerestaureerd, waarbij belangrijke 16e-eeuwse muurschilderingen zijn ontdekt. Een mooi stuk bouwwerk is het voormalige St. Catharinaklooster met laatgotische kapel (1502; gerestaureerd in 1913 en [1980]). Van de middeleeuwse ommuring resteren de Vischpoort en enige fragmenten. Op de markt staat het vroegere stadhuis, van middeleeuwse oorsprong, dat in 1837 geheel in neoclassicistische stijl herbouwd is met behoud van de Louis XIV-raadzaal (1727). Het voormalige Pesthuis (einde 16de eeuw) is in oorsprong een vroeg-16de-eeuwse kapel van de Fraters. Het Linnaeustorentje is een achtkantige laat-gotische traptoren (16de eeuw, gerestaureerd in 1907) van een verdwenen stadsgebouw van de Commanderij 's-Heerenloo. Het dankt zijn naam aan een borstbeeld van Linnaeus, die aan de universiteit van Harderwijk (1647-1811) promoveerde. Voorts staan er verscheidene herenhuizen uit de 17de en 18de eeuw. Ook de visserij en lakennijverheid zijn belangrijke bronnen van inkomsten geweest, terwijl de stad van oudsher een regionaal verzorgende functie heeft vervuld. Reeds in 1441 was er een [Latijnse School], die in 1647 werd verheven tot Academie des Vorstendoms Gelre en Graafschap Zutphen. In de 18de eeuw zonk Harderwijk langzaam terug tot een onbetekenend stadje, maar pas in 1812 werd de hogeschool opgeheven, echter gaan er in Harderwijk stemmen op om weer opnieuw een hogeschool/universiteit te laten vestigen in de stad.

De afsluiting van de Zuiderzee en de inpolderingen in het IJsselmeer, die een inkrimping en later het geheel wegvallen van de visserij en de vishandel tot gevolg hadden, zijn gepaard gegaan met een geleidelijke ontwikkeling van andere bestaansmogelijkheden. Harderwijk drijft nu vooral op de veelzijdige industrie, het toerisme en de dienstverlening. Het dorp Hierden is nog typisch Veluws, met fraaie boerderijen (gemengd bedrijf). Men houdt er de Veluwse klederdracht in ere.

Harderwijk kent veel toerisme, onder meer vanwege het dolfinarium in de stad zelf en jachthavens aan het Veluwemeer. In het Stadsmuseum Harderwijk zijn talrijke historische voorwerpen en elementen uit de vroegere visserscultuur bewaard gebleven.

Ten zuiden van Harderwijk loopt de autosnelweg A28 van Utrecht naar Groningen. De tweede belangrijke verkeersader is de N302 van Hoorn naar Apeldoorn, waarvan een groot deel (Lelystad-A28/Harderwijk) onlangs verbreed is. Harderwijk wordt twee maal per uur per richting aangedaan door de stoptrein Zwolle - Utrecht, echter in de toekomst heeft Harderwijk de ambitie om een intercity/sneltreinstation te herbergen. Harderwijk is tevens het regionale knooppunt voor zo'n 15 busdiensten op de Veluwe en in Flevoland.

In Harderwijk wordt veel gebouwd. Zoals de nieuwbouwwijk Drielanden waar bijna 5000 woningen verrijzen en het Waterfront- project waarbij de boulevard compleet verandert en ook plaats biedt aan 1600 woningen en veel ontspanning & recreatie. Ook zal binnen 5 jaar begonnen worden met de bouw van de buurt Walstein 2a in de Harderwijkse woonwijk plan frankrijk waar ongeveer 300 woningen zullen worden gebouwd.

[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad

CDA 5 zetels
ChristenUnie 5 zetels
PvdA 4 zetels
VVD 4 zetels
Stadspartij Harderwijk 4 zetels
Harderwijk Anders 3 zetels
Gemeentebelang 2 zetels

[bewerk] Geboren in Harderwijk

Theo de Meester (1851), topambtenaar, bestuurder en politicus († 1919)
Eibert den Herder (1876), visser, ondernemer, politicus en grondlegger toerisme († 1950)
Leen Pfrommer (1935), schaatscoach
Henk Schiffmacher (1954), tattoo-artist en schilder
Jan Douwe Kroeske (1956), deejay, radio- en televisiemaker
Micha Klein (1964), veejay, nieuwe media-kunstenaar
Roef Ragas (1965), acteur
Leco van Zadelhoff (1968), visagist
Joost Eerdmans (1971), politicus
Sofie Oosterwaal (1990), fotomodel