Latvisk språk
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
| Latvisk (Latviešu) |
||
| Klassifisering: | Indoeuropeiske språk Baltisk Latvisk |
|
| Bruk | ||
| Tala i: | Latvia | |
| Område: | Baltikum | |
| Latvisktalande i alt: | 1.4 million | |
| Rangering: | Ikkje topp-100 | |
| Skriftsystem: | Latinsk | |
| Normert av: | - | |
| Språkkodar | ||
| ISO 639-1: | lv | |
| ISO 639-2: | lav | |
| SIL | LAT | |
Latvisk er eit baltisk språk, i lag med litauisk og det utdøydde gammalprøyssisk. Det blir tala hovudsakleg i Latvia, av omlag 1,5 millionar menneske.
I strukturen er det meir moderne enn litauisk, og har òg fleire låneord, frå tysk, svensk, russisk og engelsk. Det blir skrive med latinsk skrift, med somme diakritiske teikn. Det har ikkje artiklar.
Innhaldsliste |
[endre] Klassifisering
[endre] Geografisk område
[endre] Offisiell status
Latvisk er offisielt språk i Latvia.
[endre] Dialektar
[endre] Lydsystem
[endre] Vokalar
[endre] Konsonantar
[endre] Fonologi
[endre] Grammatikk
[endre] Morfologi
Hovudartikkel: Latvisk morfologi
Latvisk har sju kasus, nominativ, genitiv, dativ, akkusativ, instrumentalis, lokativ og vokativ.
Adjektiva kongruerer med substantiva i kasus og numerus.
Verba blir bøygd i tempus, person, numerus og modus.
[endre] Ordforråd
[endre] Skriftsystem
Latvisk blir skrive med det latinske alfabetet, med visse tilleggsbokstavar, og inneheld til saman 33 bokstavar.
| A a | E e | I i | Ļ ļ | R r | V v |
| Ā ā | Ē ē | Ī ī | M m | S s | Z z |
| B b | F f | J j | N n | Š š | Ž ž |
| C c | G g | K k | Ņ ņ | T t | |
| Č č | Ģ ģ | Ķ ķ | O o | U u | |
| D d | H h | L l | P p | Ū ū |
Latvisk skil mellom korte og lange vokalar.Bokstaven h førekjem i latviske ord berre i framlyd. Eit karakteristisk trekk ved latvisk, som det deler med litauisk og russisk, er at dei transkriberer framandord etter uttalen. "George Bush" blir t.d. referert til som Džoržs Bušs på latvisk.
[endre] Historie
[endre] Indre språkhistorie
[endre] Ytre språkhistorie
Det er mykje strid i det sjølvstendige Latvia om statusen til russisk språk og brukarane av dette. Ein relativt stor del av folkesetnaden er russisktalande, og ein god del av desse finn det vanskeleg å lære seg latvisk, noko som har vorte ein føresetnad for å få statsborgarskap og fulle rettar.
[endre] Døme
Korte døme på språket.
| Baltiske språk |
| Latvisk | Litauisk | Gammalprøyssisk |
