Świebodzice
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°51' N 016°19' E
Świebodzice | |||
|
|||
Województwo | dolnośląskie | ||
Powiat | świdnicki (dolnośląski) | ||
Gmina - rodzaj |
Świebodzice miejska |
||
Burmistrz | Bogdan Kożuchowicz | ||
Powierzchnia | 30,45 km² | ||
Położenie | 50° 51' N 16° 19' E |
||
Wysokość | 260-425 m n.p.m. | ||
Liczba mieszkańców (2004) - liczba ludności - gęstość |
23 233 763 os./km² |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
74 | ||
Kod pocztowy | 58-160 do 58-163 | ||
Tablice rejestracyjne | DSW | ||
Położenie na mapie Polski
|
|||
TERC10 (TERYT) |
5020119021 | ||
Urząd miejski3
Rynek 158-160 Świebodzice tel. 74 666-95-55; faks 74 666-95-09 (e-mail) |
|||
Strona internetowa miasta |
Świebodzice (do 1945 po niemiecku Freiburg in Schlesien) to miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.Od południa miasto bezpośrednio graniczy z aglomeracją Wałbrzyską.
Miasto położone u stóp Gór Wałbrzyskich, na Pogórzu Świebodzickim, w środkowym biegu rzeki Pełcznicy przy drodze krajowej nr 34 i nr 35 oraz przy drodze wojewódzkiej nr 374 , na skraju Książańskiego Parku Krajobrazowego.Przez miasto przebiegaja także drogi wojewódzkie numer: 371 i 373 .Miasto leży na wysokości od ok. 280 do 425 m n.p.m. (góra Grabnik).
Spis treści |
[edytuj] Historia
- 1203 - pierwsza wzmianka historyczna
- 1228 - biskup wrocławski Wawrzyniec konsekruje kościół św. Mikołaja
- 1242 - Marboto de Czetaros (Czetryc) staje się zarządcą książęcego zamku w Świebodzicach
- 1279 - Henryk Probus w przywileju zwraca się do świebodziczan „mieszczanie” - przyjmowana data nadania praw miejskich
- 1293 - włączenie Świebodzic do księstwa jaworsko-świdnickiego
- 1310 - książę Bernard na prośbę patrycjatu świdnickiego pozbawia Świebodzice przywileju miejskiego
- 1337 - książę jaworsko-świdnicki Bolko II Mały przywraca prawa miejskie
- 1392 - śmierć wdowy po Bolku II, Agnieszki - włączenie Świebodzic do Czech
- 1427 - miasto trzykrotnie oblegają wojska taborytów
- 1492 - król Czech Władysław Jagiellończyk nadaje Świebodzicom przywilej organizowania „ciepłych jarmarków” w dzień św.Mateusza
- 1509 - Władysław Jagiellończyk sprzedaje Świebodzice i zamek Książ Konradowi Hochbergowi
- 1614 - pierwsza świebodzicka szkoła
- 1618-1648 - wojna trzydziestoletnia: rabunki wojsk szwedzkich, epidemie
- 1745 - włączenie Świebodzic do Prus
- 1774 - najtragiczniejszy pożar w dziejach miasta niemal doszczętnie trawi miasto
- 1775 -1811 - intensywna odbudowa
- 1809 - do Świebodzic wkraczają wojska francuskie, Fryderyk Kramsta zakłada Fabrykę Lnu i Płótna
- 1842 -powołano do życia spółkę pod nazwą Wrocławsko-Świdnicko-Świebodzickie Towarzystwo Kolejowe, która zajęła się budową pierwszej linii kolejowej w kierunku Sudetów
- 1843 - do Świebodzic dociera kolej,linia Wrocław-Świebodzice, w 1853 przedłużona do Wałbrzycha
- 1843 - otwarcie linii kolejowej Wrocław-Świebodzice
- 1847 - Gustaw Becker zakłada Świebodzicką Fabrykę Zegarów
- 8 maja 1945 - początek polskiej władzy w mieście
- 1957 - przyłączenie do Świebodzic Pełcznicy
- 1972 - przyłączenie Cierni
- 1990 - pierwsze po II wojnie światowej demokratyczne wybory władz miejskich
- 1997 - zniszczenia wskutek wielkiej powodzi
- 1 września 2002 - zniszczenia po wielkiej powodzi. Zalane zostały między innymi Ciernie i Pełcznica
[edytuj] Zabytki
- Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu - wzniesiony w I poł. XIIIw., w XVw. przebudowany na gotycki, wyposażenie pochodzące z różnych epok.
- Kościół pw. św. Mikołaja - wzniesiony w XIII w., wyposażenie częściowo renesansowe, częściowo z XIXw.
- Kościół św. Piotra i Pawła - wzniesiony w latach 1776-1779 na planie krzyża w stylu klasycystycznym.
- Ruiny kościoła pw. św.Anny - kościół (prawdopodobnie) z przełomu XII i XIII w., na przełomie XIV-XV w. przebudowany ze stylu romańskiego na gotyk.
- Fragmenty murów obronnych - pochodzą prawdopodobnie z XIII w., rozebrane w większości przez Francuzów w 1809.
- krzyże pokutne
- wolno stojący zlepieniec pobielony (Ciernie)
- złamany maltański (Ciernie)
- wmurowany z żółtego piaskowca (Ciernie)
- łaciński wolno stojący, zlepieniec, naprzeciw budynków Osiedla Sudeckiego przy stacji benzynowej PKN Orlen
- Pałacyk Caritas - zbudowany w trzeciej ćwierci XIX w. w stylu neorenesansu angielskiego, otoczony parkiem i zwierzyńcem, dziś siedziba zgromadzenia zakonnego Sióstr Notre Dame.
[edytuj] Znani mieszkańcy
- Gustaw Becker (1819-1885) - twórca świebodzickiego przemysłu zegarmistrzowskiego
- Jan Mikulicz - Radecki (1850-1905) - światowej sławy chirurg o imponującym dorobku naukowym, wykładowca uniwersytecki, dyrektor kliniki chirurgicznej wrocławskiego Wydziału Medycznego
- Emil Krebs (1867-1930) - wybitny poliglota, władał ponad 60 językami
- Wilhelm Niepelt (1862 — 1936) - entomolog, taksonom
- Mariusz Cieśliński (1972) - wielokrotny mistrz świata i Europy w kickboxingu
- Paweł Sosik (1976-1999) - tragicznie zmarły kolarz, ku jego pamięci rokrocznie odbywa się w Świebodzicach Memoriał Pawła Sosika
[edytuj] Edukacja
- 3 przedszkola, w tym jedno z grupą żłobkową
- 3 szkoły podstawowe, w tym jedna z Oddziałami Integracyjnymi
- 3 gimnazja, w tym jedno specjalne
- Zespół Szkół
- Zespół Szkół Ogólnokształcących
- Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych z Oddziałami Integracyjnymi w którego skład wchodzą:
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Nauczycieli Tajnego Nauczania
- Gimnazjum nr 2.
- Zespół Szkół w Bystrzycy Dolnej.Gimnazjum nr 3 w Świebodzicach
[edytuj] Kultura
Na terenie miasta funkcjonują koła hobbystyczne: filatelistyczne i numizmatyczne.
- Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii Dąbrowskiej
- biblioteka dla dorosłych
- oddział dziecięcy
- Miejski Dom Kultury
[edytuj] Sport
- Ośrodek Sportu i Rekreacji
- Wodne Centrum Rekreacji
- basen pływacki
- sześciotorowy, długość: 25 m,głębokość: 2,05 m
- basen rekreacyjny
- głębokość 1,4 m, brodzik, jacuzzi, zjeżdżalnia,
- sauna fińska i parowa
- basen pływacki
- Hala Widowiskowo-Sportowa
- Wodne Centrum Rekreacji
- Lotnisko sanitarne Aeroklubu Ziemi Wałbrzyskiej
W mieście istnieje klub sportowy MKS Victoria Świebodzice
[edytuj] Struktura powierzchni
Według danych z roku 20026, Świebodzice ma obszar 30,45 km², w tym:
- użytki rolne: 69%
- użytki leśne: 11%
Miasto stanowi 4,1% powierzchni powiatu.
[edytuj] Demografia
Dane z 30 czerwca 20042:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 23 233 | 100 | 12 233 | 52,7 | 11 000 | 47,3 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
763 | 401,7 | 361,2 |
Według danych z roku 20026, średni dochód na mieszkańca wynosił 1152,87 zł.
[edytuj] Miasta partnerskie
[edytuj] Dzielnice
Centrum • Ciernie • Pełcznica • Osiedle Piastowskie (Świebodzice) • Osiedle Słoneczne • Osiedle Sudeckie
[edytuj] Linki zewnętrzne
Miasta : Jaworzyna Śląska • Strzegom • Świdnica • Świebodzice • Żarów
Gminy : Gmina Dobromierz • Gmina Jaworzyna Śląska • Gmina Marcinowice • Gmina Strzegom • Gmina Świdnica • Gmina Żarów