Andrychów
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°52' N 019°20' E
Andrychów | |||||
|
|||||
Województwo | małopolskie | ||||
Powiat | wadowicki | ||||
Gmina - rodzaj |
Andrychów miejsko-wiejska |
||||
Założono | na przełomie XIII/XIV wieku | ||||
Prawa miejskie | 1767 | ||||
Burmistrz | Jan Pietras | ||||
Powierzchnia | 10,28 km² | ||||
Położenie | 49° 52' N 19° 20' E |
||||
Wysokość | 333 m n.p.m. | ||||
Liczba mieszkańców (2006) - liczba ludności - gęstość |
22 257 2132,5 os./km² |
||||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
(+48) 33 | ||||
Kod pocztowy | 34-120 | ||||
Tablice rejestracyjne | KWA | ||||
Położenie na mapie Polski
|
|||||
TERC10 (TERYT) |
2121618014 | ||||
Miasta partnerskie | Isny Landgraaf |
||||
Urząd miejski3
Rynek 1534-120 Andrychów tel. 33 875-23-60; faks 33 875-29-16 |
|||||
Strona internetowa miasta |
Andrychów – miasto w woj. małopolskim, w powiecie wadowickim, siedziba władz miejsko-wiejskiej gminy Andrychów. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. bielskiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 21 922 mieszkańców.
Największe miasto i gmina w powiecie wadowickim.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Miasto położone w Kotlinie Andrychowskiej, w Beskidzie Małym u stóp Pańskiej Góry, nad rzeką Wieprzówką, na wysokości 333 m n.p.m. (centrum nad rzeką). Miasto rozwija się jako miejscowość turystyczna. Ośrodek przemysłu bawełnianego i maszynowego.
Andrychów położony jest wzdłuż trasy międzynarodowej Kraków – Cieszyn. Przez miasto biegnie linia kolejowa z Bielska-Białej do Kalwarii Zebrzydowskiej Lanckorony. Do miasta można dojechać autobusem PKS (działają również linie busów). Komunikacje miejską zapewniają autobusy MZK.
[edytuj] Gospodarka
Zobacz więcej pod hasłem Gmina Andrychów.
Tradycyjną gałęzią gospodarki było tkactwo oparte na uprawianym w okolicy lnie, a później na eksportowanej bawełnie. W XVIII i XIX wieku produkcją i handlem płótnem zajmowały się chłopskie kolegacje. W 1908 roku powstała Pierwsza Galicyjska Tkalnia Mechaniczna należąca do braci Czeczowiczków.
Dziś Andrychów jest jednym z ważniejszych centrów przemysłowych w Małopolsce. Rozwija się tu przemysł: maszynowy, włókienniczy i bawełniany. Na terenie miasta znajdują się przedsiębiorstwa takie jak: Andrychowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego, Wytwórnia Silników Wysokoprężnych i Andrychowska Fabryka Maszyn, WOSANA, Ogniochron.
Szybko rozwijającą się gałęzią gospodarki jest turystyka i agroturystyka. Ze względu na swoje położenie oraz rozbudowaną bazę Andrychów jest ważnym ośrodkiem turystycznym w regionie.
[edytuj] Kultura i turystyka
Zobacz więcej pod hasłem: Gmina Andrychów.
Andrychów zaczął rozwijać się jako miejscowość letniskowa w międzywojennej Polsce. Z tego okresu pochodzą duże inwestycje m.in. basen pływacki i stadion sportowy. Dziś miasto rozwija się jako ośrodek agroturystyczny i baza wypadowa w Beskid Andrychowski.
[edytuj] Atrakcje turystyczne
- Beskid Mały ze szczytami Leskowcem i Groniem Jana Pawła II,
- barokowy kościół pw. św. Macieja (1721) wraz z parkiem,
- klasycystyczny parterowy pałac Bobrowskich (I poł. XIX w.)
- Izba Regionalna,
- Oryginalne domy podcieniowe, figury i kapliczki przydrożne,
- Skałki Andrychowskie,
- kirkut,
- rezerwat leśny Madohora,
- tereny narciarskie z wyciągami: w Rzykach-Praciakach "Polana Pracica", "Na Leskowcu", "Na Kocierzu".
Andrychów posiada także basen kąpielowy.
[edytuj] Historia
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Andrychowa.
- Założenie osady na przełomie XIII/XIV w.,
- 1665 r. – zniszczenie przez oddziały szwedzkie,
- XVI wiek – rozwój andrychowskiego tkactwa,
- 1704 r. – próba lokacji miasta, za przywilejem Augusta II,
- uzyskanie praw miejskich w 1767 r.
- 1791 r. założenie pierwszej szkoły w Andrychowie.
- XVIII wiek – rozkwit kolegacji chłopskich,
- 1886 r. podjęcie przez radę wsi i miasta decyzji o połączeniu się Andrychowa w jeden organizm miejski,
- 1888 r. – otwarcie linii kolejowej,
- XIX wiek – rewolucja przemysłowa
- koniec XIX wieku – rozwój społeczności żydowskiej, powstanie kahału,
- 1908 r. – powstanie Pierwszej Galicyjskiej Tkalni Mechanicznej,
- 1920 – 1939 r. – rozwój Andrychowa jako ośrodka turystycznego i miejscowości letniskowej,
- 4 września 1939 r. – okupacja miasta przez wojska hitlerowskie,
- 26 września 1941 r. – utworzenie przez hitlerowców getta w Andrychowie.
- 27 stycznia 1945 r. – wkroczenie wojsk radzieckich do miasta,
- do 2005 rozwój miasta jako ośrodka przemysłowego i turystycznego.
Kościół pw. św. Macieja (poświęcony 1721) |
[edytuj] Sławni mieszkańcy Andrychowa
- Stanisław Ankwicz,
- Antoni Beill (1847-1894) – architekt,
- Cezariusz Chrapkiewicz – aktor,
- prof. Ryszard Demel – malarz i witrażysta,
- prof. Franciszek Dziedzic (1902-1981) – profesor ekonomiki i rolnictwa,
- prof. dr Artur Feliks (s. Teodora) – bakteriolog i serolog,
- Ignacy Fijałkowski (1783-1855) – lekarz, autor wielu publikacji medycznych,
- inż. Artur Grünspan – wynalazca z zakresu przemysłu naftowego,
- prof. Józef Kocemba – profesor medycyny,
- dr Leopold Kischner – bakteriolog,
- Gerard Linder,
- Tomasz Moskała - napastnik Cracovii Kraków,
- Krzysztof Najbor – aktor,
- Stanisław Nowak (1859-1936) – trzykrotny senator RP,
- Jan Peszek – aktor,
- Jan Pietraszek (1828-1880) – konstruktor,
- prof. Lech Poloński – profesor medycyny,
- o. Józef Prus (1900-1962) – karmelita, przełożony prowincji zakonnej, założyciel i dyrektor Niższego Seminarium w Wadowicach,
- prof. Stanisław Pietrzyk – wykładowca na uniwersytecie w Lille,
- Karol Romer – szef protokołu dyplomatycznego w rządzie II Rzeczypospolitej,
- Adam Romer – dziennikarz, bliski współpracownik premiera Władysława Sikorskiego,
- abp Stanisław Ryłko – bliski współpracownik Jana Pawła II,
- dr Janusz Smaza – ekspert w dziedzinie rzeźby kamiennej i elementów architektonicznych,
- Stanisław Witkowski (1866-1950) – filolog klasyczny, badacz i znawca papirusów,
- Rafał Żygiel - prezenter radiowy, prowadzi listę przebojów w RMF.
- Adam Kokoszka - obrońca Wisły Kraków i Reprezentant Polski w Piłce Nożnej
- Mariusz Magiera - obrońca ŁKS Łódź,
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne: