Bojownik batalion

Z Wikipedii

Batalion
tokujące bataliony
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Nadrząd	neognatyczne
Rząd	siewkowe
Rodzina	bekasowate
Podrodzina	biegusy
Gatunek	batalion
Nazwa systematyczna
Philomachus pugnax
(Linnaeus, 1758)

Batalion (bojownik batalion, bojownik zmienny, biegus bojownik, bojownik odmienny) (Philomachus pugnax) - średni ptak wędrowny z rodziny bekasowatych, zamieszkujący północno-wschodnią Europę i Syberię po Morze Ochockie i Cieśninę Beringa. Zimuje w interiorze Afryki, na Bliskim Wschodzie oraz w Indiach. Przeloty w marcu-maju i lipcu-październiku. Podczas wędrówek jest jednym z najliczniejszych siewkowców obserwowanych w Polsce. Sporadycznie zalatuje do Ameryki Północnej.

W Polsce skrajnie nielicznie lęgowy - rocznie zakłada gniazda od 50 do 80 samic, na rozproszonych, nieregularnie zajmowanych stanowiskach głównie w północnej części kraju.^[1] Nie wiadomo, ile jest samców. Gwałtowny spadek liczebności następował od lat 80. XX wieku; jeszcze na przełomie lat 70. i 80. oceniano ją na 300-400 samic, a w połowie lat 80. - na 150-200 samic. Batalion występuje głównie na Bagnach Biebrzańskich, ale nastąpił tam drastyczny spadek liczebności związany z zarastaniem torfowisk. Poza tym dawniej gniazdował w dolinie Bugu (rejon Drohiczyna i Serocka) oraz nad Zalewem Sulejowskim na Pilicy. Pojedyncze lęgi stwierdzano również na Polesiu Lubelskim, nad jeziorem Jamno i u ujścia rzeki Redy. Z pewnością przestał już gniazdować, ze względu na osuszenie terenu, na Bagnach Kramskich w byłym woj. konińskim, w dolinie Narwi (okolica Suraża i Tykocina) i w dolinie Bzury (rejon Łęczycy).

Cechy gatunku 

Silnie zaznaczony dymorfizm płciowy. Samica wielkości kosa, samiec wyraźnie większy. Typowa sylwetka brodźca, nogi długie, dziób krótszy od głowy. Ogon i kuper tylko po bokach białe. W szacie godowej pióra na przodzie szyi tworzą kryzę. Długie, zakręcone pióra na potylicy tworzą rodzaj uszu. Przód i boki głowy nieopierzone, pokryte brodawkowatą skórą. Kolory "uszu", kryzy i nagiej skóry silnie zmienne - od bieli, beżu, żółci, pomarańczu, po niebieski, purpurowy, czarny. Zmienny również rysunek - od jednolitego koloru po plamki i prążki. Wszystko to sprawia, że ubarwienie każdego z samców batalionów jest równie niepowtarzalne jak ludzkie linie papilarne. Grzbiet i skrzydła u wszystkich ptaków szarobrązowe z ciemnymi plamkami, brzuch jasny. Dziób ciemny, kolor nóg zmienny - od czerni po oliwkowożółty i czerwony. Samce w szacie spoczynkowej, samice i osobniki młodociane ubarwione podobnie. Wierzch ciała szarobrązowy z ciemnymi plamkami, brzuch jasny. Brak kryzy, "uszu", a cała głowa, również u samców, opierzona. Samce podczas toków zbierają się w grupy, a następnie rytualnymi walkami starają zwrócić na siebie uwagę samic. Po zapłodnieniu zostawiają samicę i wracają na tokowisko.

Wymiary średnie 

dł. ciała ok. 20-32 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 44-59 cm
waga ok. 70-255 g

Biotop 

Rozległe, wilgotne łąki oraz bagna. Preferuje pas tundry.

Gniazdo 

Na ziemi, w suchym miejscu.

Jaja 

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju-czerwcu 4 jaja.

Wysiadywanie 

Jaja wysiadywane są przez okres 21-22 dni tylko przez samicę. Pisklęta usamodzielniają się po około 3 tygodniach.

Pożywienie 

Bezkręgowce, głównie owady uzupełnione pokarmem roślinnym.

Ochrona 

Objęty ochroną gatunkową ścisłą. Zagrożeniami dla tego gatunku są osuszanie bagien i zarastanie krzewami podmokłych łąk.

Zobacz też: ptaki Polski

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany, PTPP "pro Natura", Wrocław 2003, ISBN 83-919626-1-X, s. 273