Bolesław V Wstydliwy
Z Wikipedii
| Bolesław V Wstydliwy 1226-1279 |
||||||
 |
||||||
| Władca Polski | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
|
||||||
|
Bolesław V Wstydliwy (21 czerwca 1226 - 7 grudnia 1279) - syn Leszka Białego i Grzymisławy, wnuk Kazimierza Sprawiedliwego, prawnuk Bolesława Krzywoustego, książę krakowski i sandomierski (od 1233).
Po śmierci ojca został uwięziony wraz z matką przez Konrada Mazowieckiego, najpierw w Czersku, potem w Sieciechowie. W ucieczce pomógł im możnowładca Klemens z Ruszczy. W 1239, 13-letni wówczas Bolesław ożenił się z 5-letnią królewną węgierską Kingą (Kunegundą), córką Beli IV. W 1241 podczas najazdu tatarskiego, wraz z rodziną schronił się na Węgrzech. Po klęsce stryja Konrada Mazowieckiego w 1243 w bitwie pod Suchodołem został księciem krakowskim.
Nadał Krakowowi w 1257 prawa miejskie (na prawie magdeburskim); także innym miejscowościom, np. Bochni w 1253r i Koprzywnicy dokumentem z 8 grudnia 1268 r. Wraz z biskupem krakowskim w 1253 doprowadził do kanonizacji św. Stanisława Szczepanowa (patrona Królestwa Polskiego). W 1264 pokonał Jaćwingów i ich sprzymierzeńców Rusinów, zabezpieczając tym samym wschodnie granice księstwa. Wspierał zbrojnie swych sprzymierzeńców Węgrów w walce z Czechami na Morawach. Dbał o interesy Kościoła; nadał liczne przywileje ekonomiczne i sądowe m.in. cystersom z Koprzywnicy w latach 1262 i 1277.
W polityce wewnętrzej Bolesław Wstydliwy miał wiele kłopotów z buntami świeckiego możnowładztwa, do którego przyłączył się biskup krakowski Paweł z Przemankowa. Jego udział w akcjach świeckich magnatów jest dziwny, gdyż Bolesław Wstydliwy stale opierał się na duchowieństwie i obdarzał je bardzo rozległymi przywilejami. Za to panów świeckich starał się zdecydowanie ograniczać. Pragnąc osłabić bardzo mocne stanowisko wojewodów krakowskich, zwiększył znaczenie kasztelana krakowskiego. Skutkiem tego kasztelan krakowski aż do rozbiorów Polski był zawsze uważany za najwyższego świeckiego dostojnika królestwa.
Zmarł bezpotomnie ze względu na śluby czystości złożone wraz z żoną Kingą. Został pochowany w bazylice Franciszkanów w Krakowie.
[edytuj] Wywód rodowodowy
| 4. Kazimierz II Sprawiedliwy zm. 5 maja 1194 |
||||||
| 2. Leszek Biały zm. 24 listopada 1227 |
||||||
| 5. Helena Znojemska zm. między 1202 a 1206 |
||||||
| 1. Bolesław V Wstydliwy zm. 7 grudnia 1279 |
||||||
| 6. Ingwar Łucki | ||||||
| 3. Grzymisława Łucka zm. 1258 |
||||||
| 7. nieznana osoba | ||||||
| Poprzednik Konrad I Mazowiecki |
 |
książę krakowski 1243-1279 |
|
Następca Leszek Czarny |
